هفتاد و یکمین دورهٔ جشنواره فیلم کن از ۸ تا ۱۹ می ۲۰۱۸ در کن فرانسه برگزار شد. کیت بلانشت بازیگر استرالیایی ریاست هیئت داوران این دوره را برعهده داشت.[۲]
لیست فیلمها
تیری فرمو مدیر هنری و پیر لسکیور رئیس جشنواره فیلم کن در نشستی خبری فیلمهای حاضر در بخش رقابتی اصلی هفتادو یکمین دوره جشنواره فیلم کن را به شرح ذیل معرفی کردند.[۳]
در بخش اصلی فیلمهای کوتاه کن امسال ۸ فیلم شامل ۷ اثر داستانی و یک انیمیشن از کشورهای استرالیا، چین، فرانسه، ژاپن، فیلیپین، لهستان و آمریکا برای کسب جایزه نخل طلای بهترین فیلم کوتاه رقابت خواهند داشت. این ۸ فیلم از میان ۳۹۴۳ فیلم کوتاه ارسالی به جشنواره کن انتخاب شدهاند.[۴]
جشنواره فیلم کن امسال یک روز زودتر از همیشه شروع به کار میکند. هفتاد و یکمین دوره جشنواره فیلم کن سهشنبه ۸ ماه مه شروع به کار میکند و جشنواره با حفظ طول معمول خود، مراسم اختتامیه و اهدای جوایز را شنبه ۱۹ میبرگزار میکند.
پیر لسکیور رئیس جشنواره گفت امیدوار است این جابهجایی بتواند به توازن مجدد جشنواره کمک کند و انرژی بیشتری به آن ببخشد. وی در مصاحبه با اسکرین دیلی[۵] گفت:
«با برگزاری هفتادمین سالگرد این جشنواره در سال ۲۰۱۷، دوره جدیدی در تاریخ این جشنواره شروع شدهاست. ما علاقه داریم تا مقررات خودمان را تجدید کنیم و در عین حال همچنان به طرح سؤال دربارهٔ سینمای عصر خودمان بپردازیم.»
انتخاب کیت بلانشت
کیت بلانشت با انتخاب به عنوان رئیس هیئت داوران جشنواره فیلم کن، دوازدهمین زنی است که این عنوان را از آن خود کردهاست. بلانشت با صدور بیانیهای در این باره اعلام کرد:[۶]
من در طول سالها در قالبهای مختلفی در کن بودهام از بازیگر تا تهیهکننده، در بخش مارکت و در بخش کالا و در بخش رقابتی، اما هرگز، لذت ناب تماشای گنجینه فیلمهای بزرگ این جشنواره را نچشیده بودم.
نسخه بازسازی شدهای از فیلم ۲۰۰۱: ادیسه فضایی در جشنواره کن امسال به نمایش در خواهد آمد. این نسخه بازسازی شده برای نخستین بار با عناصر جدید چاپی از نگاتیو اوریجینال دوربین و بدون استفاده از امکانات دیجیتال و بدون هر نوع تدوین بازنگریکننده در اصل اثر، فراهم شدهاست. کریستوفر نولان امسال برای نخستین بار به کن میرود تا به معرفی فیلم «۲۰۰۱: یک ادیسه فضایی» بپردازد.
نمایش این فیلم روز شنبه ۱۲ ماه مه با حضور خانواده کوبریک در کن انجام میشود که کاترینا کوبریک دختر وی و جان هارلان همکار تهیهکننده قدیمی کوبریک از جمله آنها هستند.[۸]
تیری فرمو مدیر هنری جشنواره فیلم کن با اعلام حضور نداشتن نتفلیکس در بخش رقابتی گفت:
از نظر جشنواره، نتفلیکس و آمازون و شاید به زودی اپل به بازیکنان مهمی در عرصه تولید فیلمهای سینمایی بدل شوند، اما این فیلمها برای تلویزیون تولید شدهاند و با وجود این که بودجههای بزرگی برای تولیدشان صرف شده، اما آنها محصولاتی دوگانه محسوب میشوند که کاملاً سینمایی نیستند. فرمو در نهایت تأکید کرد: تاریخ سینما و اینترنت دو چیز کاملاً متفاوت است.[۹]
انصراف نتفلیکس از حضور در جشنواره کن ۲۰۱۸
«تد ساراندوس» مسئول بخش مدیریت محتوای نتفلیکس تأیید کرد که این سرویس استریمینگ امسال فیلمی در بخش مسابقه جشنواره کن اکران نمیکند. وی اعلام کردهاست که آنها پس از تصمیم گردانندگان جشنواره مبنی بر تحریم فیلمهایی که در سالنهای سینمای فرانسه اکران نشوند، چارهای جز بیرون کشیدن فیلمهایشان نداشتهاند. نتفلیکس همچنان میتواند آثارش را بدون شرکت در بخش مسابقه کن اکران کند، اما ساراندوس تمایلی به این کار نشان ندادهاست.[۱۰]
ساراندوس در این باره گفت:
«به نظر من اکنون دیگر دلیلی برای شرکت در جشنواره بدون حضور در بخش مسابقه وجود ندارد. این قانون تلویحاً برای نتفلیکس وضع شد و تیهری فرمو به هنگام اعلام آن به روشنی نتفلیکس را خطاب قرار داد. جشنوارهها باید به کشف فیلم و یافتن پخش کننده یاری برسانند. با این قوانین جدید، ما اجازه نداشتیم فیلمهایمان را به مانند سالهای گذشته، به صورت همزمان در سراسر دنیا عرضه کنیم؛ و اگر این کار را میکردیم باید سه سال بعد آن را در اختیار مشترکین فرانسوی خود قرار میدادیم.»
ساراندوس تصمیم تیری فرمو مدیر هنری جشنواره کن را مورد انتقاد قرار داده و آن قانون را «کاملاً برخلاف روحیه همه جشنوارههای فیلم در دنیا» خواندهاست.
تصمیم نتفلیکس برای کناره گرفتن از جشنواره کن سبب شد که فیلمهای مشهوری از این جشنواره جا بمانند که آخرین اثر سینمایی اورسن ولز نیز یکی از آنها است.
دختر اورسن ولز از مسئولان نتفلیکس درخواست کردهاست که در تصمیم خود تجدید نظر کنند. بئاتریس ولز در نامهای خطاب به تد ساراندوس از مدیران نتفلیکس از او خواست که اجازه دهد فیلم «آن سوی باد» در هفتاد و یکمین دوره جشنواره کن به نمایش درآید و به جمع «تخریبکنندگان» آخرین اثر پدرش نپیوندد.[۱۱]
او در این باره نوشت:
«از خواندن مطالبی که دربارهٔ جدال میان نتفلیکس و جشنواره کن منتشر میشود، خیلی ناراحت میشوم. من از جانب پدرم حرف میزنم. من شاهد بود که چطور کمپانیهای بزرگ فیلمسازی زندگی و کارهای او را نابود کردند. دوست ندارم نتفلیکس یکی دیگر از این کمپانیها باشد.» … «لطفاً در تصمیمتان تجدید نظر کنید و اجازه دهید فیلم پدرم پلی میان شکاف نتفلیکس و جشنواره کن شود.»
«ژیل ژاکوب» نویسنده، منتقد و چهره تاریخی جشنواره کن که تا سال ۲۰۱۴ رئیس این رویداد سینمایی بود و از آن زمان ریاست افتخاری جشنواره را بر عهده دارد پس از نزدیک به ۴۰ سال فعالیت مستمر در این رویداد سینمایی، رأی کافی برای ماندن در میان اعضای هیئت مدیره جشنواره را به دست نیاورد و حالا در سن ۸۷ سالگی برای همیشه با کن خداحافظی میکند. «ژیل ژاکوب» در واکنش به کنار گذاشته شدن از هیئت مدیره کن گفت:
این یک رایگیری دموکراتیک بود و نمیخواهم دربارهٔ آن نظری بدهم اما دیگر هیچ چیز مرا شگفتزده نمیکند. در نهایت چیزهای مهمتری هم در دنیا وجود دارد و من همچنان رئیس افتخاری کن باقی میمانم.[۱۲]
قدردانی از مارتین اسکورسیزی
انجمن کارگردانان فرانسه قصد دارد با اعطای جایزه کالسکه طلایی، از مارتین اسکورسیزی کارگردان آمریکایی تقدیر کند. این جایزه ۹ مه در مراسم افتتاحیه این دوره بخش جنبی دو هفته کارگردانان فیلم کن به اسکورسیزی اعطا میشود.[۱۳]
ممنوع شدن گرفتن عکس سلفی
بنا بر تصمیم تیری فرمو دبیر جشنواره فیلم کن، گرفتن سلفی ممنوع خواهد بود. او گفت:
گرفتن سلفی در برنامه نمایش فیلمها تداخل ایجاد میکند» و بنا به گفته او عظمت کن را «مبتذل» میکند و همچنین باعث ایجاد ترافیک روی فرش قرمز میشود.[۱۴]
کمتر از ۴ ماه پس از آن که سینماهای عمومی از توقیف بیرون آمدند و ۹ روز پیش از شروع به کار نخستین سالن سینما در ریاض، این کشور عربی اعلام کرده برای نخستین بار به جشنواره کن میرود. عواد العوادوزیر فرهنگ عربستان سعودی و رئیس اداره کل فرهنگ عمومی در این باره گفت:
پادشاهی منتظر حضور نخست عربستان در فستیوال است تا فرصتی برای حمایت از تنوع استعدادها و فرصتها در صنعت فیلم سعودی فراهم شود. عربستان سعودی در حال توسعه صنعتی پویا و پایدار است که از تمام مراحل چرخه تولید فیلم حمایت میکند و طیف وسیعی از مکانهای خاص را برای کشف شدن در اختیار فیلمسازان جهان قرار میدهد.
برای حضور عربستان امسال به عنوان نخستین قدم ۹ فیلم کوتاه از فیلمسازان جوان سعودی در گوشه فیلم کوتاه کن در تاریخ ۱۴ و ۱۵ ماه مه به نمایش درمیآید.[۱۵]
حضور پر رنگ زنان در هیئت داوران
در حالیکه برای بخش اصلی هفتادو یکمین دوره این جشنواره تنها سه فیلم از کارگردان زن انتخاب شدهاست، اکثریت هیئت داوران بخش رقابتی این دوره از جشنواره را زنان تشکیل میدهند. کیت بلانشت، بازیگر هالیوود و برنده جایزه اسکار، ریاست جشنواره فیلم کن را برعهده دارد. بازیگر۴۸ ساله استرالیایی پیشتر (ژانویه ۲۰۱۸ / بهمن ماه ۱۳۹۷) بهعنوان رئیس بخش رقابتی این رویداد معرفی شده بود. وی دوازدهمین زنی است که در تاریخ برگزاری این رویداد مهم سینمایی ریاست این بخش را به عهده دارد.
چهار زن دیگر که امسال بر صندلی هیئت داوران جشنواره کن فیلم کن ۲۰۱۸ مینشینند، عبارتند از: «کریستن استوارت»، «ایوا دوورنی» «لئا سیدو». «خاجا نین».[۱۶]
بازگشت فون تریه به جشنواره کن
لارس فون تریه بعد از اظهارنظر در نشست خبری فیلم «مالیخولیا» در جشنواره سال ۲۰۱۱، با خشم برگزارکنندگان این رویداد روبهرو شد. فون تریه ضمن ابراز همدردی با آدولف هیتلر، خودش را یکی از افراد رژیم «نازی» معرفی کرده بود.
مدیران کن بلافاصله به اظهارات فیلمساز دانمارکی واکنش نشان دادند و صحبتهای او در نشست خبری فیلماش را «غیرقابل قبول، غیرقابل تحمل و در تضاد با آرمانهای بشریت» و او را عنصر نامطلوب توصیف کردند. چند روز پس از رونمایی از فیلمهای حاضر در بخش مسابقه رسمی هفتاد و یکمین جشنواره کن، گمانهزنیها از احتمال افزایش تعداد رقابتکنندگان برای کسب نخل طلا و بازگشت لارس فنتریر به این بخش حکایت داشت.[۱۷]تیری فرمو دبیر هنری جشنواره در مصاحبه با ایستگاه رادیویی «یوروپ ۱» بهطور ضمنی از انجام مذاکرات برای دعوت دوباره از فون تریه برای حضور در کن خبر داد.
سرانجام در بین فیلمهای تازهای که به فهرست آثار حاضر در جشنوار افزوده شدند نام لارس فون تریه در بخش خارج از مسابقه قرار گرفت.[۱۸]