آن اتریش (به فرانسوی: Anne d'Autriche) (زادهٔ ۲۲ سپتامبر ۱۶۰۱ – درگذشتهٔ ۲۰ ژانویه ۱۶۶۶) ملکهٔ فرانسه بهواسطهٔ ازدواج با لوئی سیزدهم (دوران حکومت ۱۶۱۰-۱۶۴۳) و نایبالسلطنهٔ پسرش لوئی چهاردهم در نخستین سالهای بر تخت نشستن او بود.
زندگینامه
آن دختر بزرگ فیلیپ سوم، پادشاه اسپانیا و مارگارت اتریش بود که در نوجوانی در نوامبر ۱۶۱۵ به همسری لوئی سیزدهم ۱۴ ساله درآمد. اما این ازدواج موفقی نبود و لوئی برخورد سردی با او داشت و این شرایط پس از روی کار آمدن کاردینال ریشلیو بدتر شد.
ریشلیو که در ۱۶۲۴ به صدارت اعظمی لوئی سیزدهم رسیده بود و تا هنگام مرگش در ۱۶۴۲ این مقام را در اختیار داشت تمام تلاشش را متوجه آن ساخته بود تا جلوی هرگونه اعمال نفوذ آن بر شوهرش را بگیرد و بدین ترتیب باعث جدایی بیشتر بین آن دو نفر شده بود.
ریشلیو در ۱۶۳۵ علیه فیلیپ چهارم، پادشاه وقت اسپانیا و برادر آن اعلان جنگ کرد. با این حال آن به طرفداری خود از اسپانیا ادامه داد و همین موضوع سبب شد تا کاردینال جاسوسانی را به مراقبت از او بگمارد. سرانجام آن در ۱۶۳۷ از سوی ریشلیو متهم به خیانت از طریق نامهنگاری با برادرش فیلیپ شد، با این حال او پس از بهدنیا آوردن نخستین فرزندش لوئی، وارث تاج و تخت فرانسه توانست جایگاه از دسترفتهٔ خود در دربار آن کشور را بار دیگر بهدست آورد. لوئی (بعدتر لوئی چهاردهم) در ۱۶۳۸ و دومین پسر آن فیلیپ (بعدتر فیلیپ یکم، دوک اورلئان ) در ۱۶۴۰ بهدنیا آمدند.
لوئی سیزدهم در مه ۱۶۴۳ درگذشت و پسر خردسالش با عنوان لوئی چهاردهم جانشین او شد. بر طبق وصیتنامهٔ لوئی سیزدهم، نایبالسلطنتی آن اتریش بهطور مستقل برای پسرش نفی شده بود اما آن از طریق پارلمان پاریس این وصیتنامه را باطل کرده و خود بهتنهایی نایبالسلطنهٔ لوئی چهاردهم شد. او سپس کاردینال ژول مازارن را به صدراعظمی خود گرفت و با توجه به وفاداری آن دو به یکدیگر برخی از تاریخنگاران بر این عقیدهاند که آن و مازارن پنهانی با یکدیگر ازدواج کرده بودند. با این حال دیری نپایید که در ۱۶۴۸ شورشهایی موسوم به فرُوند علیه آنها شکل گرفت و آن مجبور شد تا مازارن را در فوریهٔ ۱۶۵۱ برکنار نماید. با این حال او با عمل به راهنماییهای کاردینال توانست بین دشمنانش جدایی افکنده و شورش آنها عملاً در اکتبر ۱۶۵۲ به پایان رسید. پس از آن ژول مازارن بار دیگر به پاریس بازگشت.
نایبالسلطنتی آن در ۱۶۵۱ و پس از رسیدن لوئی چهاردهم به سن قانونی برای زمامداری مستقل پایان یافت. در ۱۶۵۹ فرانسه و اسپانیا سرانجام با یکدیگر صلح کردند و یک سال بعد لوئی چهاردهم با ماریا ترزا ، دختر فیلیپ چهارم و برادرزادهٔ آن، ازدواج کرد. کاردینال مازارن نیز در ۱۶۶۱ درگذشت و آن پس از مرگ او به یک صومعه پیوست.
David Crystal (۱۹۹۵)، The Cambridge Biographical Encyclopedia (ویراست Second edition)، Cambridge University Press، ص. p٫۳۴، شابک۰-۵۲۱-۴۳۴۲۱-۱نگهداری یادکرد:متن اضافی (رده)
«Anne OF AUSTRIA». Universitat de València / Encyclopedia Britannica. دریافتشده در ۲۸ فوریه ۲۰۱۱.