Xabier Gezuraga Jauregi (Lekeitio, 1969ko martxoaren 26a[1]) euskal argazkilari eta espeleologoa da, zeruko irudietan eta labar-artearen interpretazioan espezializatua.[2]
Bizitza pertsonala
Ogibidez sukaldaria, irakaslea da Leioako Ostalaritza Eskolan.[3]
Argazkilaritza
2005 urtetik aurrera zeruen argazkigintza landu du.[3] Canon EOS 5D Mark II kamera batekin, fenomeno atmosferikoen "ehizan" nabarmendu zen (ekaitzak, ostadarrak, parhelioak...).[2] Hortik eguzkiaren eta ilargiaren irudiak lantzera igaro zen, eklipseak barne. 2015tik aurrera, aitaren heriotzaren ostean, naturaren irudion dimentsio gizatiarra esploratzen hasi zen.[3]
Espeleologia
2015 urtean ADES Espeleologia Elkartean sartu zen:[4] lehenik prospekzioan, eta teknika ikasi ostean baita esplorazioan ere. Besteak beste, 2015ean Garratxa III-ko eta 2016 urtean Armintxeko aztarnategi arkeologikoen aurkikuntzetan parte hartu zuen.[5] Harrezkero, esplorazioaz gain, lurpeko argazkilaritzan eta labar-artean espezializatu da. 2020 urtean labar-artearen interpretazioari buruzko "El arte de representar el tiempo" liburu monografikoa argitaratu zuen.[6]
Labar-artea
Gezuragak labar-artearen interpretazio hipotesia garatu du, urtearen irudikapen kronologikoarekin, erreferentziazko animalien bizitza-zikloekin eta ilargiaren faseekin lotua. Bi hipotesi jaulki ditu, Pirinio Atlantiko inguruko labar-artearen ezaugarriak aztertu eta gero:[3]
- Ikurren kodea: labar-artearen egileek urtaroa zati nagusi bitan banatuko zuketen, iraupen desberdinekoak: batetik negua, eta bestetik "uda handia" (udaberria, uda eta udazkena). Oro har zaldiak negua irudikatuko luke; bisonteak, berriz, uda (nahiz eta animali-ikurretan aldaerak dauden, oreinak eta haien adarren zikloak ere oso erabiliak direlarik). Gezuragaren teorian, ikur hauen itxurak (osorik, gorputz atalen baten falta, ilajea...) urtaroaren aurreratze-faseei buruzko informazioa emango luke; eta aldaera guzti hauek ilargi faseekin eta eguzkiaren posizioarekin (iltze formako zeinuak) lotuta zeudekeen.
- Mugikortasuna: labar-artearen ezaugarrien arabera, Aturri ibai inguruko giza-talde batzuk urteroko ziklo bat burutuko zuketen. Negua kostatik hurbil pasatuko zuketen, itsasoaren klima leunean; udaberriarekin, ibaiean gora mugituko ziratekeen, uda Pirinioko lur urtsu eta ehizaz betean igarotzeko; udazkenarekin, ibaiean behera nabigatuko zuketen, neguko babeslekuetara itzuliz.
Erreferentziak
Kanpo estekak
