Rosa Catrileo Arias (Ayllan Marillan, Temuco, Wallmapu, 1981eko irailaren 23a) Txileko etnia maputxearen mestizoa da, giza eskubideen eta politika txiletarraren defendatzailea, bereziki eskubide indigenen eta lurralderako eskubidearen aldekoa.[1][2] 2021eko maiatzean, Txileko Konbentzio Konstituzionalean maputxe herriaren ordezkari izendatu zuten.
Biografia
Rosa Catrileo Tromen Huichucon sektoreko Ayllan Marillan komunitatean jaio zen, Temucoko (Araucanía eskualdea) Eliseo Catrileo Mariqueoren eta Rosa Marina Arias de la Fuenteren alaba da. Hezkuntza ertaina Juan Schleyer Lizeoan egin zuen, Freire komunan (Araucanía eskualdea), 1999an.[3]
Gero, Zuzenbidea ikasi zuen Temucoko Unibertsitate Katolikoan, eta 2011ko apirilean titulua lortu zuen. Ondoren, Temucoko Unibertsitate Katolikoan Hiritarren Behatokiko Giza Eskubideetan eta Herri Indigenetan diplomatura bat eta Txileko Unibertsitateko Zuzenbideko Magister bat egin zituen. Ford Fundazioko bekaduna izan da 2011tik 2021era.[1].[3][4]
Konstituzio Konbentzioaren postulazioa
2021eko maiatzaren 15ean eta 16an Txilen egindako konstituziogile-hauteskundeetan, Catrileok sufragioen %4,78 lortu zuen, maputxeen herriaren botoen barruan, Francisca Linconaoren atzetik (%7,15), Elisa Loncónek (%5,37), Adolfo Millabur-ek (%5,63) eta Natividad Llanquileok (%6,0). Horrela, Konbentzio Konstituzionalak dituen 7 ordezkari maputxeetako bat da Rosa.[5]
Erakunde horren barruan, Catrileok Erregelamenduaren batzorde iragankorra osatu zuen.[6] Konbentzioaren erregelamendua onartu ondoren, 2021eko urrian, Sistema Politikoaren, Gobernuaren, Botere Legegilearen eta Hauteskunde Sistemaren batzorde tematikoan sartu zen; instantzia horren koordinatzaile hautatu zuten, Ricardo Monterorekin batera.[7]
Erreferentziak
Kanpo estekak