Pietatearen Kristo Santuaren baseliza

Pietatearen Kristo Santuaren baseliza
 Eraikitako euskal ondasun nabarmena
Lekeitioko hiri historikoa
Kokapena
Herrialdea Euskal Herria
Probintzia Bizkaia
HerriaLekeitio
Koordenatuak43°21′52″N 2°30′20″W / 43.364423°N 2.505549°W / 43.364423; -2.505549
Map
Historia eta erabilera
IrekieraXVII. mendea
Izenaren jatorriaPietà
Ondarea
EJren ondarea55

Pietatearen Kristo Santuaren baseliza (herri hizkeran Aitta Piela), Lekeitioko udalerrian dago.

Oharra: baseliza hau argitalpen askotan Kristo Portaleko guruztokiarekin nahasia agertzen da.[1]

Kokapena

Erdi Aroan, Aitta Piela herri harresituaren kanpo aldean zegoen, Apalloako atetik irten eta metro gutxira, Lanitiz izeneko parajean,[2] Gernikara eta Antzorizko Santa Katalina baselizara joateko bideen hasieran. Gaur egunean herriak barruan hartu du, eta Lekeitio-Gernika errepidearen ondoan dago, Aitta Pieleko kalean, Abaroa Jauregiaren ondoan.[3]

Historia

Jatorriz, baseliza hau herriguneen irteeretan egon ohi ziren guruztoki arruntetako bat zen, gero baseliza bihurtua. Horrelako lekuak hiribilduaren segurtasuna utzita ibiltariek santuei laguntza eskatzeko azken lekua ziren. Baselizak aurrean ez du hormarik, hesi bat baino; horrela, bidaiariek edozein ordutan otoitz egin zezaten.[2]

1536 urterako, gaur eguneko baseliza dagoen lekuan Kristoren irudia zuen guruztoki bat zegoen. Gaur eguneko eraikina XVII mende amaierakoa da; 1671 urtean, udalerriak horko lurrak eskuratu zituen trukaketa baten bidez. Lau urte beranduago, Pedro Agirre Maguregik 1000 dukat eman zituen ermita ordaintzeko; halere, hasierako aurrekontua 730 dukatekoa egin bazen ere, Kabildoak proposatutako hobekuntza batzuek lanen kostua 1222 dukatera igo zuen, eta Martin Zuloaga harginak zor zitzaiona erreklamatu behar izan zuen, zorra ez baitzuen inork bere gain hartzen.[4] Horretara, Lekeitioko Udalak auzi bati aurre egin behar izan zion, XVIII mendeko lehen laurden guztia luzatu zen gatazka batean.[2] Dena den, Juan Ramon Iturrizaren arabera 1675 urterako eraikia zegoen.[5]

1822. urtea baino lehen, baseliza horretan mahastietako zaintzaileak aukeratzen ziren, eta bertan hartzen zuen Udalak mahats-bilketa egiteko egunen gaineko erabakia.[2]

Deskribapena

Baseliza nork diseinatu zuen ezagutzen ez bada ere, estiloari erreparatuz Lucas Longa arkitektuaren lana izan zela uste da.[4]

Eraikuntza bakartua, harrizko hormaz eraikia, oinplano laukizuzenekoa, hiru isurialdeko estalkiduna, begi bakarreko erdiko kanpandorrea duena fatxada nagusiaren bertikalaren gailurrean. Eliza-ataria fatxada horren aurreko hegalaren luzapena da, non miru-buztan itxura duen kantoi ebaki bat ezarri baita. Hegal hori, bestalde, kiribildura eta lerro-apainketaz josita dago.

Hutsarte zabal bat du fatxadak, zirkulu erdiko arku batek azkentzen duena. Arkuaren hasieraren garaieran inposta-lerro leun bat dago fatxadan zehar. Kareharri grisezko harlanduz egina da fatxada, zein friso leuna duen frontoi triangeluar batek azkentzen baitu. Gainerako fatxadak harlangaitzezkoak dira, eraikuntza sendokoak.

Hegoaldeko horman, baselizaren burualdearen garaieran, hutsarte burudun eta txaranbeldua du eraikuntzak.

Barrena hareharrizko gurutze-ganga bakunaren bi zatik eta erdiko arku apalduak estaltzen duten eremua da; ganga horien nerbioek mentsulak dituzte euskarri.

Baselizak burualdean XIX. mendeko bigarren hereneko erretaula neoklasikoa du. Hala ere, titularraren irudia askoz zaharragoa da, eccehomoa irudikatzen duen egur-tailu polikromatu hispanoflamenkoa. Salbatzailea erakusten du, harkaitz baten gainean, oin eta eskuak lotuta dituela. Min eta babesgabetasun espresioa dauka, eta zain dago ea noiz gurutziltzatuko duten. Flandriako eredu jakin bati jarraitzen dio, “Kristo harri hotzaren gainean” deiturikoari. XVI. mendearen lehen hamarkadan, gure lurraldean, nolabaiteko hedapena izan zuen, bestak beste, Bilbon, Plentzian edo Ondarroan.[4] Titularraren irudiak alde bakoitzean taula bana du. Batean, San Anton ageri da, txerritxoarekin eta kanpaiarekin, eta bestean, Santa Ageda. Azken horrek plater bat dauka bere bularrekin, eta baita martirioaren palma-adarra ere. Biak dira tailu barrokoak; Siziliako santuaren mugimenduari erreparatzen badiogu, ziur aski, XVIII. mendekoak. Horiez gain, interes gutxiagoko beste altzari batzuk ere badaude.[2]

Aurrealdean, zizelkatze barrokodun egur-sarea nabarmentzen da, garai bereko teilatu-hegalen antzekoa. Bestalde, habe-kiribilduen gaineko teilatu-hegal kasetoiduna du; baita burdin hesiko barroteak ere, itxura karratukoak batzuk eta torneatuak beste batzuk; eta burdin hesiaren taulamendua eta berau errematatzen duen landare-txartela.[2]

Erreferentziak

  1. (Gaztelaniaz) «Lekeitio repara el humilladero de Aita Piedad para preservar su patrimonio» El Correo 2019-03-01 (Noiz kontsultatua: 2019-05-13).
  2. a b c d e f PLAZA TXOPITEA, Ander (2018) Lekeitioko kultur eta natur ondareari buruzko eduki-fitxak. Lekeitioko Udala 51. orrialdea.
  3. «Ermita del Sto. Cristo de la Piedad» www.lekitxo.info (Noiz kontsultatua: 2019-05-13).[Betiko hautsitako esteka]
  4. a b c Lekeitio. Bizkaiko Foru Aldundia Kultura Saila [1992] ISBN 8477520895. PMC 33071155. (Noiz kontsultatua: 2019-05-13).
  5. http://www.euskalmemoriadigitala.eus/handle/10357/1437 290 orrialdea.

Kanpo estekak

Read other articles:

Estadio Metropolitano LocalizaciónPaís Colombia ColombiaLocalidad  BarranquillaCoordenadas 10°55′37″N 74°48′03″O / 10.92686111, -74.80072222Detalles generalesNombre completo Estadio Metropolitano Roberto MeléndezApodo La Casa de la Selección El Coloso de la Ciudadela El MetroSuperficie Césped natural (FIFA)[1]​Dimensiones 105 × 70 mCapacidad 46.692[2]​[3]​ espectadoresMarcador 2 Pantalla LED[4]​Propietario Alcaldía D...

 

Сафа ҐерайНародився 1637Помер 1703Рід ҐераїПоходження кримський татаринКонфесія сунітКримський хан 1691-1692Попередник Саадет III ҐерайНаступник Селім I Ґерай У Вікіпедії є статті про інші значення цього терміна: Сафа Герай. Са́фа Гера́й (1637(1637) — 1703) — кримський хан (1691-1692). Предс

 

Gangguan bipolarGangguan bipolar ditandai dengan perubahan suasana hati yang drastis.Informasi umumSpesialisasiPsikiatri, psikologi klinis  Gangguan bipolar, dulu dikenal juga dengan nama manik depresif, adalah gangguan mental yang menyerang kondisi psikis seseorang yang ditandai dengan perubahan suasana hati yang sangat ekstrem berupa mania (kebahagiaan) dan depresi (kesedihan), karena itu istilah medis sebelumnya disebut dengan depresif maniak. Suasana hati pengidapnya dapat berganti s...

South Korean politician (1908–1993) In this Korean name, the family name is Paik. His Excellency The Right HonourablePaik Too-chin백두진4th Prime Minister of South KoreaIn officeOctober 9, 1952 – April 23, 1953ActingPreceded byJang Taek-sangIn officeApril 24, 1953 – June 17, 1954Succeeded byByeon Yeong-taeIn officeDecember 21, 1970 – June 3, 1971Preceded byChung Il-kwonSucceeded byKim Jong-pil Personal detailsBorn(1908-10-07)October 7, 1908Sinch'ŏn, ...

 

Artikel ini bukan mengenai Pakta Umar. artikel ini merupakan bagian dari seriUmar bin Khattab JabatanIslam SunniKhulafaur Rasyidin634–644 Reformasi era Umar Pakta Umar Jaminan Umar Penaklukan militer pada masa Umar Wabah Amwas Pembunuhan Keluarga Khattab bin Nufail (ayah) Abdullah bin Umar (anak laki-laki) Zaid bin Umar (anak laki-laki) Ubaidillah bin Umar (anak laki-laki) Ashim bin Umar (anak laki-laki) Hafshah binti Umar (anak perempuan) Pandangan Pandangan Sunni tentang Umar Sepuluh oran...

 

American baseball player and manager (1917–2010) Baseball player Bobby BraganBragan as manager of the Braves in 1963.Shortstop / Catcher / ManagerBorn: (1917-10-30)October 30, 1917Birmingham, Alabama, U.S.Died: January 21, 2010(2010-01-21) (aged 92)Fort Worth, Texas, U.S.Batted: RightThrew: RightMLB debutApril 16, 1940, for the Philadelphia PhilliesLast MLB appearanceJune 27, 1948, for the Brooklyn DodgersMLB statisticsBatting average.240Home runs15Runs ba...

17th century Holy Roman Empress For the Empress of Brazil, see Maria Leopoldina of Austria. Maria Leopoldine of AustriaPortrait by Lorenzo Lippi, 1649Holy Roman Empress (more...) Tenure2 July 1648 – 7 August 1649Born(1632-04-06)6 April 1632Innsbruck, TyrolDied7 August 1649(1649-08-07) (aged 17)Vienna, AustriaBurialImperial Crypt, Vienna, AustriaSpouse Ferdinand III, Holy Roman Emperor ​ ​(m. 1648)​IssueArchduke Charles Joseph of AustriaHouseHabsburgFa...

 

Legislative district of the Philippines Politics of the Philippines Government Constitution of the Philippines Charter Change Laws Legal codes Taxation Executive President of the Philippines Bongbong Marcos (PFP) Vice President of the Philippines Sara Duterte (HNP) Cabinet (lists) Executive departments Local government Legislature Congress of the Philippines 19th Congress Senate President Migz Zubiri (Independent) House of Representatives Speaker Martin Romualdez (Lakas) Districts Party-list ...

 

This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Citroën Survolt – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (November 2010) (Learn how and when to remove this template message) Motor vehicle Citroën SurvoltOverviewManufacturerCitroënAlso calledDS SurvoltDesignerFrédéric Soubirou (exterior)[1&...

American TV movie Geek CharmingFilm posterBased onGeek Charmingby Robin PalmerScreenplay byElizabeth HackettHilary GalanoyDirected byJeffrey HornadayStarring Sarah Hyland Matt Prokop Sasha Pieterse Jordan Jedediah Nichols Vanessa Morgan Lili Simmons Music byNathan WangCountry of originUnited StatesOriginal languageEnglishProductionExecutive producersDavid HobermanTodd LiebermanPaul E. ShapiroProducerTracey JeffreyCinematographyRobert BrinkmannEditorDavid FinferRunning time94 minutesProduction...

 

ShirakawaBerkuasa18 Januari 1073 – 3 Januari 1087Penobatan8 Februari 1073PendahuluGo-SanjōPenerusHorikawaKelahiran7 Juli 1053Kematian24 Juli 1129(1129-07-24) (umur 76)PemakamanJōbodai-in no misasagi (Kyoto)WangsaYamatoAyahKaisar Go-SanjōIbuFujiwara ShigekoAnak Pangeran Atsufumi Pangeran Kakugyō Putri Yasuko Putri Reishi Kaisar Horikawa Putri Junko Kaisar Shirakawa (白河天皇code: ja is deprecated , Shirakawa-tennō, 7 Juli 1053 – 24 Juli 1129) adalah kaisar Jepan...

 

La Sauzière-Saint-Jean Entidad subnacional La Sauzière-Saint-JeanLocalización de La Sauzière-Saint-Jean en Francia Coordenadas 43°58′12″N 1°37′45″E / 43.97, 1.6291666666667Entidad Comuna de Francia • País  Francia • Región Mediodía-Pirineos • Departamento Tarn • Distrito distrito de Albi • Cantón cantón de Salvagnac • Mancomunidad Communauté de communes du Pays SalvagnacoisSuperficie   • Total 15.82...

National park in India Similipal Tiger ReserveOdia: ଶିମିଳିପାଳ ଜାତୀୟ ଉଦ୍ୟାନIUCN category II (national park)Similipal Tiger Reserve, OdishaLocationOdisha, IndiaNearest cityBaripadaCoordinates21°50′N 86°20′E / 21.833°N 86.333°E / 21.833; 86.333Area2,750 km2 (1,060 sq mi)Established1980Governing bodyMinistry of Environment and Forests, Government of IndiaWebsitewww.similipal.org Simlipal is a tiger re...

 

Pandemi COVID-19 di Michigan   >10.000 kasus terkonfirmasi    1.000–9.999 kasus terkonfirmasi    500–999 kasus terkonfirmasi    100–499 kasus terkonfirmasi    50–99 kasus terkonfirmasi    10–49 kasus terkonfirmasi    1–9 kasus terkonfirmasi    Tidak ada kasus yang dilaporkanPenyakitCOVID-19Galur virusSARS-CoV-2LokasiMichigan, Amerika SerikatKasus pertamaWayne County, Oakland CountyTanggal kemunculan...

 

2011–12 Trans-Tasman Trophy    Australia New ZealandDates 18 November – 13 December 2011Captains Michael Clarke Ross TaylorTest seriesResult 2-match series drawn 1–1Most runs Michael Clarke (161) Dean Brownlie (198)Most wickets James Pattinson (14) Doug Bracewell (10)Player of the series James Pattinson (Aus) The New Zealand cricket team toured Australia from 18 November – 13 December 2011.[1] The tour consisted of two Tests played for the Trans-Tasman Trophy. T...

Historic house in New Jersey, United States United States historic placeHouse at 379 West State StreetU.S. National Register of Historic PlacesNew Jersey Register of Historic Places Show map of Mercer County, New JerseyShow map of New JerseyShow map of the United StatesLocation379 West State Street, Trenton, New JerseyCoordinates40°13′27.7″N 74°46′39.0″W / 40.224361°N 74.777500°W / 40.224361; -74.777500Arealess than 1 acre (0.40 ha)Builtlate 19th centu...

 

You can help expand this article with text translated from the corresponding article in German. (September 2021) Click [show] for important translation instructions. View a machine-translated version of the German article. Machine translation, like DeepL or Google Translate, is a useful starting point for translations, but translators must revise errors as necessary and confirm that the translation is accurate, rather than simply copy-pasting machine-translated text into the English Wiki...

 

Artikel ini sebatang kara, artinya tidak ada artikel lain yang memiliki pranala balik ke halaman ini.Bantulah menambah pranala ke artikel ini dari artikel yang berhubungan atau coba peralatan pencari pranala.Tag ini diberikan pada Januari 2016. artikel ini perlu dirapikan agar memenuhi standar Wikipedia. Tidak ada alasan yang diberikan. Silakan kembangkan artikel ini semampu Anda. Merapikan artikel dapat dilakukan dengan wikifikasi atau membagi artikel ke paragraf-paragraf. Jika sudah dirapik...

В Википедии есть статьи о других людях с фамилией Дюжев. Запрос «Дюжев, Дмитрий» перенаправляется сюда; см. также другие значения. Дмитрий Дюжев Имя при рождении Дмитрий Петрович Дюжев Дата рождения 9 июля 1978(1978-07-09) (45 лет) Место рождения Астрахань, РСФСР, СССР Гражд...

 

Wappen Deutschlandkarte Basisdaten Koordinaten: 53° 58′ N, 14° 4′ O53.96666666666714.0666666666671Koordinaten: 53° 58′ N, 14° 4′ O Bundesland: Mecklenburg-Vorpommern Landkreis: Vorpommern-Greifswald Amt: Usedom-Süd Höhe: 1 m ü. NHN Fläche: 13,27 km2 Einwohner: 480 (31. Dez. 2022)[1] Bevölkerungsdichte: 36 Einwohner je km2 Postleitzahl: 17429 Vorwahl: 038378 Kfz-Kennzeichen: VG, ANK, GW, PW, SBG...

 

Strategi Solo vs Squad di Free Fire: Cara Menang Mudah!