Panusaya Sithijirawattanakul[1] edo Panasaya Sithijirawattanakul[2][3] (thailandieraz: ปนัสยา สิทธิจิรวัฒนกุล, Panatsaya Sitthichirawatthanakun; Nonthaburi, 1998koirailaren 15a), Rung edo Roong ezizenez ere ezaguna, thailandiar ekintzaile politikoa da. Oso ezaguna da Thailandiako monarkiari egindako kritikengatik. 2020ko protestetan, Thailandiako monarkiaren erreforma handia eskatzen zuten aitzindarietako bat izan zen[4].
Bizitza
Panusaya Sithijirawattanakul 1998an jaio zen Nonthaburin, auto tailer bat zuzentzen duen klase ertaineko familia batean, eta bi ahizpa ditu[5]. Txikitan lotsatia zen eta jazarpena pairatu zuen lehen hezkuntzan. Gurasoek Estatu Batuetara bidali zuten bost hilabeteko ikasle truke programa batera, eta azkenean horrek jendaurrean lasaiago hitz egiten lagundu zion[6].
Hasieran interes gutxi zuen politikan, baina aitak bultzatu zuen politika ikertzera 2014ko Thailandiako estatu-kolpearen ostean[7]. Thammasat Unibertsitatean sartu ondoren, gehiago interesatu zen politikan, eta hirugarren mailan zegoela, aktibismoan hasi zen[8]. 2018an, Dome Revolution izeneko alderdi politikoan sartu zen. 2020ko otsailean, Auzitegi Konstituzionalak Aurrera alderdia desegiteko erabakiaren aurkako protesten parte izan zen.
2020ko ekainean, Sithijirawattanakul atxilotzeko agindua eman zuten COVID-19ren segurtasun neurriak hausteagatik, Wanchalerm Satsaksit aktibista thailandiar ospetsuaren desagerpenagatik egindako protesta batean parte hartu ostean[7].
2020ko abuztuaren 10ean, monarkiaren erreforma handien aldeko manifestazioak zuzendu zituen eta hitzaldi bat eman zuen milaka ikasleren aurrean[9]. Hitzaldia polemikotzat jo zuten eta erreakzio politikoa piztu zuen Thailandian, agintariek ohartarazi baitzuten manifestazioak larriki difamatu zuela monarkia[9].
2020ko irailaren 20an, Panusayak protesta egin zuen Bangkokeko Jauregi Handitik gertu beste aktibista eta manifestariekin batera[3][10].
2020ko urriaren 15ean, Thailandiako Errege Poliziak atxilotu zuen[11], eta urriaren 27an, espetxean zegoela jakinarazi zen[12].
2021eko azaroaren 10ean, Auzitegi Konstituzionalak erabaki zuen Panusaya, Arnon Nampa eta Panupong Jadnokek estatua eta monarkia iraintzea helburu zutela euren hitzaldietan, eta monarkiaren erreformaren aldeko mugimendu guztiak amaitzeko agindu zuen[13].