María Teresa Murillo

María Teresa Murillo
Bizitza
Jaiotza1929
Herrialdea Kolonbia
Lehen hizkuntzagaztelania
HeriotzaBogota, 2017 (87/88 urte)
Familia
AitaLuis María Murillo
Hezkuntza
HeziketaKolonbiako Unibertsitate Nazionala
Hizkuntzakgaztelania
Jarduerak
Jarduerakbotanikaria eta pteridologoa
Jasotako sariak

María Teresa Murillo Pulido (Bogota, 1929ko urriaren 15a - 2017ko otsailaren 26a) kolonbiar botanikaria izan zen, Kolonbiako iratzeetan egindako ikerketengatik ezaguna.[1] Latinoamerika mailako iratzeen lehen ikertzailea izan zen. 1970ean Zientzia Zehatz, Fisiko eta Naturalen Kolonbiako Akademian onartua izan zen lehen emakumea izan zen.[2][3][4]

Biografia

Murillo 1929ko urriaren 15ean jaio zen Bogotan. Bere aita Luis María Murillo Quinche entomologoa zen; bere ama Isabel Pulido Cárdenas. 1935etik 1944ra María Auxiliadora Ikastetxean ikasi zuen, eta 1945etik 1946ra Kolonbiako Unibertsitate Nazionalean (NUC) Armando Dugandekin batera.[1][5][6]

Murillok bere karrera Kolonbiako Unibertsitate Nazionaleko Natur Zientzien Institutuan garatu zuen 1950etik 2006ra arte.[2][7] NUC-en egon zen garaian, bertan zegoen herbario bilduma zabaldu zuen, bereziki bere iratze bildumari erreferentzia eginez.[8] Guggenheim Fundazioak bekak eman zizkion 1964 eta 1965ean.[9]

1965etik 1967ra Rolla eta Alice Tryonekin lan egin zuen Estatu Batuetako Herbarium Nazionalean, Harvard Unibertsitatean.[1] 1971tik 1972ra Amsterdamgo Unibertsitateko Hugo de Vries Laborategian palinologia ikasi zuen, Thomas van der Hammenek gainbegiratuta.[4] 1981ean Harvardera itzuli zen irakasle bisitari gisa. 1991n David Lellingerrekin lan egin zuen Smithsonian-en bildumako iratzeak aztertzeko.[1][6]

Askok ezagutzen zuten, "Kolonbiako Botanikako Lehen Dama" bezala, eta nazioartean iratzeen taxonomiari eta botanika ekonomikoari buruzko agintaria izan zen.[1] 2017ko otsailaren 26an hil zen.[5]

Argitalpen batzuk

  • Nuria Solé de Porta, María Teresa Murillo Pulido. 2005. Estudio palino-botánico de algunas especies de Pteridophyta de Colombia / Palinobotanical study of spores of some species of Picridophyta from Colombia. Rev. de la Academia Colombiana de C. Exactas, Fís. y Nat. 23 ( 111): 183—218

Liburuak

  • María T. Murillo-Pulido; Murillo Aldana, José; Andrea León-Parra; Triana-Moreno, Luz Amparo. 2008. Los pteridófitos de Colombia. N.º 18 de Biblioteca José J. Triana. Editor Instituto de C. Naturales-Facultad de Ciencias, Univ. Nacional de Colombia, 533 pp. ISBN 9587019962
  • María T. Murillo-Pulido, Miguel A. Harker-Useche. 1990. Helechos y plantas afines de Colombia. E.Jorge Álvarez Llerasen bildumako 2. zk. Academia Colombiana de C. Exactas, Fís. eta Nat. 323 pp. ISBN 9589205038
  • María T. Murillo-Pulido. 1988. Flora de Colombia: Pteridophyta 1. Editor Univ. Nacional de Colombia, 54 pp.
  • María T. Murillo-Pulido. 1985. Flora de la Real Expedición Botánica del Nuevo Reyno de Granada: Licopodiaceas, Selaginelaceas, Equisetaceas, Himenofilaceas, Polipodiaceas, Cicadaceas, Podocarpaceas, Potamogetonaceas, Juncaginaceas, Alismataceas, Butomaceas e Hidrocaritaceas. Editor de Cultura Hispánica, 45 pp.

Eponimia

Sariak, bazkidetzak eta aintzatespenak

  • Kolonbiako Zientzia Zehatz, Fisiko eta Naturalen Akademiako ohorezko akademikoa, erakundearen sari gorena (2008ko abuztuaren 20a).[1][3]
  • Espainiako Zientzien Akademiako kidea.[6]
  • American Fern Societyko kidea.[6]
  • São Pauloko Unibertsitateko Geozientzien Institutuko Paleobotânica eta Palinologiako Associacão Latinoamericana-ko kidea.[6]
  • Londresko International Association of Pteridologists elkarteko kidea.[6]
  • John Simon Guggenhem Fundazioaren beka, ikerkuntzarako lizentziadun gisa egindako meritu zientifikoengatik. (1964 eta 1965).[9]
  • Oroitzapenezko plaka Medellingo Lorategi Botanikoko Iratze Sailean Joaquín Antonio Uribe.[6]
  • Unibertsitate Merezimenduaren domina Kolonbiako Unibertsitate Nazionalean (1994).[6]
  • Zientzialari baten Bizitza eta Obra Integrala saria, Zientzia Zehatz, Fisiko eta Naturalen Kolonbiako Akademiak emana (1995).[1][3][6]
  • Unibertsitate Nazionaleko Ohorezko Irakaslea (1998ko irailaren 22an).[6]

Erreferentziak

  1. ↑ a b c d e f g (Gaztelaniaz) «CVH - MARÍA TERESA MURILLO PULIDO» ACADEMIA COLOMBIANA DE CIENCIAS EXACTAS, FÍSICAS Y NATURALES (Noiz kontsultatua: 2024-08-02).
  2. ↑ a b (Gaztelaniaz) Stadler, Marta Macho. (2023-10-15). «María Teresa Murillo Pulido, botánica» Mujeres con ciencia (Noiz kontsultatua: 2024-08-02).
  3. ↑ a b c Forero, Enrique. (2016). «El Instituto de Ciencias Naturales, expresión moderna de la Expedición Botánica de Mutis» Caldasia 38 (2): xvii–xxiii. ISSN 0366-5232. (Noiz kontsultatua: 2024-08-02).
  4. ↑ a b Solano Alonso, Jairo. ««ARMANDO DUGAND: El científico barranquillero del siglo XX»» acrobat.adobe.com (Memorias. Revista digital de Historia y Arqueología del Caribe (5).) (Noiz kontsultatua: 2024-08-02).
  5. ↑ a b Ceballos, Jaime Aguirre. (2017). «María Teresa Murillo Pulido: 15 octubre 1929 - 26 febrero 2017» Caldasia 39 (1): i–iii. ISSN 0366-5232. (Noiz kontsultatua: 2024-08-02).
  6. ↑ a b c d e f g h i j (Gaztelaniaz) Stadler, Marta Macho. (2023-07-19). «Botánicas de Latinoamérica (8). María Teresa Murillo Pulido, una colombiana entre helechos» Mujeres con ciencia (Noiz kontsultatua: 2024-08-02).
  7. ↑ Forero, Enrique. (2016). «El Instituto de Ciencias Naturales, expresión moderna de la Expedición Botánica de Mutis» Caldasia 38 (2): xvii–xxiii. ISSN 0366-5232. (Noiz kontsultatua: 2024-08-02).
  8. ↑ (Ingelesez) «María Teresa Murillo» serp.wiki (Noiz kontsultatua: 2024-08-02).
  9. ↑ a b (Ingelesez) María Teresa Murillo Pulido – John Simon Guggenheim Memorial Foundation…. (Noiz kontsultatua: 2024-08-02).
  10. ↑ Revista Acad. Colomb. Ci. Exact. 4: 168, descr. ampl. 1941 (IK)
  11. ↑ Revista Biol. Trop. 49(2): 478 2001 (IK)
  12. ↑ Caldasia i. No. 4, 57 1942 (IK)

Kanpo estekak

Strategi Solo vs Squad di Free Fire: Cara Menang Mudah!