Leiria

Leiria
Portugalgo hiria
Hiria eta Leiriako gazteluaren ikuspegia. Irudi gehiago
Administrazioa
Herrialdea	Portugal
Probintzia	Beira Litoral
Alkatea	Raul Miguel de Castro (Alderdi Sozialista)
Izen ofiziala	Leiria
Posta kodea	2400–2420
Geografia
Koordenatuak	39°44′35″N 8°48′25″W
Azalera	565 km²
Mugakideak	Pombal ^(en) , Ourém, Marinha Grande ^(en) , Alcobaça, Porto de Mós eta Batalha
Demografia
Biztanleria	126.897 (2011)
Dentsitatea	224,56 bizt/km²
Herritarra	leiriar
Informazio gehigarria
Sorrera	1142 edota 1195
Telefono aurrizkia	244
Ordu eremua	UTC±00:00
Hiri senidetuak	Setúbal, Halton ^(en) , São Paulo, Tokushima, Rheine, Maringá, Saint-Maur-des-Fossés, Olivenza, São Filipe ^(en) , Tongling eta Nampula
http://www.cm-leiria.pt/ www.cm-leiria.pt

Leiria (portugesez lɐjˈɾi.ɐ ahoskatua) Portugalgo Kostaldeko Pinhal azpieskualdeko izen bereko Leiria barrutian dagoen hiri bat da. 2011ko erroldaren arabera 126.879 biztanle zituen.

Historia

Leiriako lehen populatzailea Turduli Oppidani leinu zeltiarra izan zen, Lusitanoen taldekoa. Collippo izena eman zioten eta erromatarrek konkistatzerakoan izena mantendu zuten.

414 urtean sueboek okupatu zuten eta 585 urtean Leovigildok bisigodoen erresuman sartu zuen. Ondoren mairuek eskuratu zuten eta azkenik 1135ean Afonso Henrikesek konkistatu zuen kristauentzat. Dena dela, 1142an foruak eskuratu zituen arte mairu eta kristauen artean eskuz esku ibili zen. Afonso eta haren seme Antsok harresiak altxatu eta Leiriako gaztelua eraiki zuten.

Erdi Aroan garrantzia handia hartu zuen eta Portugalgo Gorteak ere bildu izan ziren bertan. XIV Dinis I.ak egoitza ezarri zuen bertan, izan ere denboraldi luzeak igarotzen baitzituen bertan, eta pinuak landatzeko agindua ere eman zuen. Pinudi horietako egurra erabili zen Portugalgo XV eta XVI mendeetako espediziotako itsasuntziak egiteko. Manuel I.ak hiri izendatu zuen eta XVI mendean Leiriako katedrala eraiki zen.

Napoleondar gerratan 1808an eta 1811an kalte handiak jasan zituen, nagusiki 1811ko sute handian.

XX mendean hiri industria asko garatu da.

Auzoak

Leiriako udalerriak (concelho) 29 auzo (freguesía) ditu:

Amor Arrabal Azoia Bajouca Barosa Barreira Bidoeira de Cima Boa Vista Caranguejeira Carreira

Carvide Chainça Coimbrão Colmeias Cortes Leiria Maceira Marrazes Memória Milagres

Monte Real Monte Redondo Ortigosa Parceiros Pousos Regueira de Pontes Santa Catarina da Serra Santa Eufémia Souto da Carpalhosa

Klima

Datu klimatikoak (Leiria)
Hila	Urt	Ots	Mar	Api	Mai	Eka	Uzt	Abu	Ira	Urr	Aza	Abe	Urtekoa
Batez besteko tenperatura maximoa (°C)	14.5	15.9	18.2	19.2	21.4	24.8	27.5	27.8	26.2	22.1	18.0	15.1	20.8
Batez besteko tenperatura (ºC)	8.1	9.2	10.4	11.5	13.3	15.9	17.9	18.1	17.3	14.6	11.5	9.5	13.1
Batez besteko tenperatura minimoa (°C)	0.4	1.2	2.9	5.5	6.9	10.3	13.1	13.8	10.7	8.0	3.9	2.4	6.6
Pilatutako prezipitazioa (mm)	96.8	90.2	51.2	64.7	55.6	17.2	6.1	6.8	28.5	79.8	107.1	121.8	725.8
Prezipitazio egunak (≥ 0.1 mm)	13.3	13	10.4	12.7	9.5	4.8	1.9	2.5	5.8	11	12.2	14.9	112
Iturria: Instituto de Meteorologia[1]

Demografia

Demografiaren bilakaera[2]
1801	1849	1900	1930	1960	1981	1991	2001	2011
37.930	29.803	54.422	55.234	82.988	96.517	102.762	119.847	126.879

Ondarea

• Leiriako gaztelua
• Leiriako katedrala.
• Dr. Magalhães Pessoa estadioa

Iruditegia

• 
  Hiria Leiriako gaztelutik ikusita.
• 
  Leiriako gaztelua.
• 
  Leiriako katedrala.
• 
  Nossa Senhora da Encarnação eliza.
• 
  Dr. Magalhães Pessoa estadioa.

Herri eta hiri senidetuak

• Maringá (Brasil).
• Saint-Maur-des-Fossés (Frantzia).
• Tokushima (Japonia).
• Setúbal (Portugal).
• Olivenza (Espainia).
• Rheine (Alemania).
• Halton (Erresuma Batua).
• São Filipe (Cabo Verde).
• Tongling (Txina).
• Nampula (Mozambike).
• São Paulo (Brasil).

Erreferentziak

1. Leiria^{[Betiko hautsitako esteka]} - Instituto de Meteorologia, 1971-2000
2. (Portugesez) UMA POPULAÇÃO QUE SE URBANIZA. .

Kanpo estekak

• Leiriako udal webgunea (Portugesez)

• Datuak: Q206933
• Multimedia: Leiria / Q206933