Errealitate areagotua (EA) gailu softwareen bitartez elementu fisikoak ikusteko ahalmena ematen digun teknologiari deritzogu. Hau hezkuntzarako zeharo baliogarri suerta daiteke, bere mekanismo teknologiko aurreratu hauek baliatuz irakasgai bilakatu litekeen objektu horiek bizitza hartu lezakete; honi esker, hezkuntza askoz ere esanguratsuago bihurtzen da, interesa esponentzialki areagotuz, abstraktuak diren kontzeptu horiek barneratzea erraztuz eta, era berean, ikaslearen segurtasuna orobat bermatuz[1]. Aitzitik, arrakasta lortu ahal izateko, kontsumitzaile/erabiltzaileen banakotasuna kontuan hartzeko ezaugarria litzateke, honek testuingurua ematen baitio aplikazioari eta ,halaber, beharrezkoak liratekeen baliabideei ekin.
Hainbesteko teknologia izanik, zenbait errealitateren arteko bereizmena egin daiteke, edo Errealitate Hedatua (EH) izendatua dena. 3 Honen barne aurki ditzakegu:
Teknologiak
Errealitate Birtuala: erabiltzaileak gailu digitalen bitartez, hala nola: bisore, kaskoak, betaurreko moldagarriak eta abarreko teknologia, errealitate edo mundu guztiz desberdin batean sartuko litzateke[2].
Errealitate Areagotua: espazio erreal bat jada abiapuntu hartuta informazio digital gehigarria txertatuko da teknologia honen bitartez. Esperientzia hau sega-poto, bisore, betaurreko eta tableten bitartez lor daiteke
Errealitate mistoak aurreko bien uztarketa burutuko luke. Honetan, erabiltzailea, nahiz eta testuinguru erreal batean egon, teknologiaren bidez giro digital batera proiektatuko da.
Azkenik, alderdi ekonomikoari erreparatuz, bistakoa da errealitate birtuala askoz ere garestiagoa dela errealitate areagotua baino; honek behar duen ekipamendua zehatzagoa da, hornikuntza teknologiko konkretu batetik datorrena, errealitate areagotua erabiltzeko, ordea, soilik sarera sarbide duen gailu baten beharra baino ez legoke.
Abantailak
Askoz ere erakargarriago bihurtzen ditu hezkuntzarako erabiliak diren irakaskuntza tresnak, adibidez esku liburuak 3Dan ikusteko ahalmena izanik eta bestelako eduki erabilgarria interaktiboa eginez besteak beste.[3]
Ikasleek rol aktibo bat bereganatuko dute bere irakaskuntza askoz ere esanguratsuago eginez (metodologia konstruktibista). Errealitate areagotuaren bidez irakaskuntza kooperatiboa ere landu eta garatu daiteke ikasleek berez, haien arteko komunikazioa ahalbideko dute emaitza finko batera ailegatu arte.
Egun, beraz, alfabetatze digitalak zein ikus entzunezkoek berebiziko premia dute. Gure gizarteak teknologikoki garapen azkar eta garrantzitsu bat bizi duela kontuan izanik, lehen mailako interesa jarri beharko genioke esparru honetako ezagutzari eta honen barne aurki ditzakegun baliabide teknologikoei.[4]
Desabantailak
Jaramon gehiegi egitea EA bitartez landutako edukiei. Fenomeno hau "attention tunneling" bezala ezaguna da, hein berean, "cognitive tunneling" gertakariarekin ere erlazionatu ohi da[5], honen ondorioa zera litzateke: ikasleak hezkuntzaren parte garrantzitsua diren hainbat elementuetan ez du erreparatzen.[6]
Gailu teknologikoen murrizketa dituzten zentroetan, errealitate areagotua txertatzea, ekonomikoki esfortzu handia izango litzateke, berez, aldez aurretik ikasle bakoitzeko gailu bana eta internet konexio egonkor baten beharra legokeelako.
Izan ere, arazoak eta ezusteak agertzeko aukera handitzen da eta honekin, arazo teknikoak, hein handi batean, aurre-planteaturiko irakasketa plana oztopatuko lukeena. Teknologia hau erabili ahal izateko, berez, irakasleak eta ikasleek honen inguruko ezagutza minimoak izan behar izango dute, gerora, ahalik eta emaitza hoberenak lortzearren.[7]
Kontuan hartzeko beste ezaugarri bat izango litzateke berritasunaren afera, hasiera batean, metodo tradizionalak gainditzen direnez, ikasleria oso motibatua egongo litzatekeela aurreikus daiteke, dena den, denboraren poderioz, nahi eta nahiz ez, egoera hau baretuko litzateke.
Orokorrean autismo espektroko jende horren diagnostikoaren barruan, ondorengo ezaugarri hauek aurki ditzakegu: komunikazio soziala eta elkarrekintzarako zailtasuna, jokaera eta interes errepikakor nahiz murriztuak eta orobat, portaera estereotipatua beste askoren artean[8]. Hau guztia dela eta, metodologia aplikatu askok kanpo ikus estimulu , agendak eta piktograma ugariz profitatuko dira, zergatia izatez nahiko soila da, jende autistak, sinboloen ulermen hobea dute kontzeptu abstraktuen ingurukoa baino. Halaber, frogatua izan da Errealitate Areagotua autismo espektroko jendeari aplikatzen zaionean, hainbat gaitasun lantzen direla, esaterako: arreta, hausnarketa, oroimena, kontzentrazioa, arrazoiketa... Ondorioz, Errealitate Areagotuak autismoko espektroan dauden horien ezaugarriak lausotzen lagunduko du eta, beraz, komunikazioa, gaitasun sozialak eta motibazioa besteak beste, zeharo hobetuko luketen alderdiak kontsidera genitzake.[9]
Errealitate Areagotua hizkuntzen ikasketarako
Aplikazio hauek gehienbat gamifikazioan oinarrituta daude, Errealitate Areagotutako teknologia erabiliz hizkuntzetarako trebakuntza hobetzeko eta errazteko, espazio erakargarriak sortuz eta ikasleen interesa piztuz, atzerriko hizkuntza honetan komunikazioa hobetuz. Adibide batzuk lirateke: Layar, Aumentaty Author eta Zookazam besteak beste. [10]
Errealitate areagotua zientzia esparruan aplikatua
Ezagutza zientifikoen ulermena eta gertakizun zein prozesu zientifikoen ulermenari mesede egingo lioke, berez, ezagutza esparru honek kontzeptu abstraktu edota ukigaitz ugari maneiatzen dituelako, askotan, ikaslearen kontra egin lezakeen kontua dena.[11]
Hezkuntza historikoa
Errealitate birtualak testuinguru konkretu batera murgiltzeko aukera ematen digunez, bai erreala bai fikziozkoa, honetan fokua jarri da azken urteetan historia irakasteko aukera gisa. Esaterako, tarteka kronologiko klasikoan kokatuz, Erromatar inperioa irakastearren, ikasleek hau hobe behatu lezakete erromatar Villa batean sarturik. Inbestitzaileek eta beste aiurriko adituek diote, historia irakasteko nahiz ikasteko errealitate birtuala ezin-hobeko aukera bat litzatekeela bere izaera interaktiboa dela eta, halaber, murgiltze aukeragatik ere bai.
Irteera birtualak
Bideo hau Ikusgela proiektuaren parte da. Bideoak dituzten artikulu guztiak ikus ditzakezu hemen klik eginez gero.Metabertsoa da irteera birtualak baimenduko dituen teknologia nagusia.
Irteera birtualak direla medio, ikasleek munduko hainbat gune erreal edo simulazioak bisita ditzakete eta horrela, hezkuntza jaso. Google Expeditionsek, irakasleak maneiatu beharko lukeen aplikazio bat dena, ikasleei irteera birtualak eskaintzen dizkie euskarri teknologiko murriztu batzuen bitartez, esaterako: smartphoneak eta kaskoak.[12]
Irteera birtualak baliatuz, lehen hezkuntzako ikasleek besteak beste, landatar guneak bisita ditzakete, non, sarritan ez dira egon eta, era berea, ez dute eskuragarritasunik hara jotzeko.[13] ZiTrips programak adibidez, irteerak simulatzen ditu eta hauetan parte hartuz, ikasleak zientziarekin erlazionaturiko graduak azter ditzake eta, are gehiago, inbestigazio lanetan ikertzaile batekin parte hartzeko aukera eman (honetarako, 45 minutuko irteerak planteatzen dira). Erakutsi da, ondorioz, honen bitartez, ikasleek zientzietako graduen ulermen hobea gauzatzen dutela.[14]
