Debora Kayembe Buba (Kinshasa, Kongoko Errepublika Demokratikoa, 1975eko apirila) giza eskubideen aldeko abokatua eta aktibista politiko eskoziarra da. Errefuxiatuentzako Eskoziako Kontseiluko zuzendaritza-batzordeko kide izan zen, eta Nazioarteko Zigor Auzitegiko fiskalaren bulegoko eta Nazioarteko Zigor Auzitegiko Abokatuen Elkargoko kidea da.[1]
Ibilbidea
Kinshasan jaio zen, eta osaba medikuak hazi zuen. Kinshasako Unibertsitate Librean Zuzenbidea ikasi ondoren,[2] abokatu eta Kongoko Abokatuen Elkargoko kide bihurtu zen 2000. urtean. Hala ere, urte batzuk geroago, 2004an, Kongoko Errepublika Demokratikoa utzi behar izan zuen bere segurtasunagatik.[3][4]
Erresuma Batuan eskatu zuen asiloa, eta han familia bat osatu zuen, baina Ingalaterrako abokatuen elkargoak atzera bota zuen, bere diploma ez baitzen onartua izan. Gainera, tratu txarrak ematen zizkion senarrari utzi behar izan zion, eta bera bakarrik arduratu behar izan zen bere bi seme-alabez.[5] Eskozian kokatu zen 2011n, eta giza eskubideen abokatu gisa espezializatu zen.[6] Errefuxiatuentzako Eskoziako Kontseiluaren Batzordean ere parte hartu zuen.[5] Eskoziako Alderdi Sozialistako kidea da eta bere Batzorde Exekutiboko kide izan zen 2015eko irailetik 2021eko urtarrilera arte.
2019an, bere erretratua Edinburgoko Royal Societyko horman zintzilikatu zuen lehen afrikarra izan zen, bere lorpen eta ekarpenen omenez.[7][8]
2020an eraso arrazistak jasan zituen Bonnyriggeko bere etxean.[4][9][10] Eraso horiek jendarteratu zituen, gizartea sentsibilizatzeko eta, bide batez, familia eta emakumea abusu berrien biktima ez izateko, baina betiere elkarrizketa- eta tolerantzia-mezua zabalduz.[3][9][10]
2021eko otsailean Edinburgoko Unibertsitateko errektore hautatu zuten,[11] 2020ko azaroan kargu hori onartzeko aukera planteatu ondoren.[12][13][14] Funtzio horretan hirugarren emakumea da, Muriel Gris eta Ann Henderson errektorearen ondoren.[6]
Erreferentziak
Kanpo estekak
