Dakota[1] (dakȟóta, lakȟóta, nakȟóta) sioux herriaren jatorrizko mintzaira da, Siouxen hizkuntzetako bat dena. Kanadan (hegoaldeko Manitoban eta hegoaldeko Saskatchewanen) eta Estatu Batuetan (iparraldeko Nebraskan, hegoaldeko Minnesotan eta Ipar eta Hego Dakotan) hitz egiten dute. 25.000 hiztun inguru ditu.
Hainbat tokiko aldaera ditu, izen ezberdinak dituztenak. Hona hemen nagusiak[2]
- Ekialdeko dakota (santee-sisseton, dakhóta)
- Santee (Bdewákhathuŋwaŋ, Waȟpékhute)
- Sisseton (Sisíthuŋwaŋ, Waȟpéthuŋwaŋ)
- Mendebaldeko dakota (yankton-yanktonai, dakȟóta)
- Yankton (Iháŋktȟuŋwaŋ)
- Yanktonai (Iháŋktȟuŋwaŋna)
- Goi Yanktonai (Wičhíyena)
- Lakota (lakȟóta, teton, teton sioux)
- Iparraldeko Lakota (Húŋkpapȟa, Itázipčo, Mnikȟówožu, Oóhenuŋpa, Sihásapa)
- Hegoaldeko Lakota (Oglála, Sičháŋǧu)
Erreferentziak
Kanpo estekak