Bongoa[1] (gaztelaniaz: bongó) musika-tresna menbranofonoa da, zurezko bi danbor txikiz osatuta dago. Danbor horiek pixka bat konikoak dira, bata bestea baino txikiagoa, egurrezko pieza batekin elkartuta. Goiko ahoak —diametro handienekoak— larru solidoz estalita daude. Larru hori metalezko eraztun beltz batekin tenkatzen da bongoaren giltza metalikoen bidez. Bongoa jotzen duen musikariak bongolari du izena. Bongoa eskuekin kolpatzen da. Horretarako, belaunen artean jarri behar da, eserita, adabakirik akutuena (txikiena) ezkerrean, 45º-ko angeluan, soinua ateratzeko.
Bongoa, Fernando Ortizen esanetan —etnografoa eta historialari kubatarra—, «musika afrokubatarrak lortutako danbor bikien bilakaeraren sintesirik baliotsuena» da. Kubako ekialdean du jatorria, non, sonaren garapenarekin batera, Habanara 1905etik aurrera iritsi zenean lortu baitzuen behin betiko forma eta distira handiena.
Normalki, exekutatzaileak zintzarri kubatarrarekin txandakatzen du bere erabilera, soka bat erabiliz, eta exekutatzailearen hanka batetik zintzilik jartzen ditu eserita, danborrak haren bi aldeetan geratzen direla.
Kubako mendixkaren agerpenarekin eta ospearekin estu lotuta egon da haren bilakaera. Son-taldeen bidez, dantza-aretoetara iritsi ziren, eta handik orkestra handietara. Kubako eta Latinoamerikako erritmoak (salsero deritzenak) interpretatzen dituzte gaur egun. Jotzaile ezagunen artean aipa daitezke Roberto Roena puertoricarra edo Cheo Navarro Venezuelarra.
Erreferentziak
Kanpo estekak
