Grudziądz (germaneGraudenz) estas urbo en la provinco Kujavio-Pomerio de Pollando. Ĝi apartenas al samnoma komunumo kaj estas urbo kun rajto de distrikto (eksterdistrikta urbo): tamen ĝi funkcias kiel administra centro por la samnoma distrikto Grudziądz, kiu preskaŭ plene ĉirkaŭas la urban komunumon. Fine de 2021 en la urbo vivis 90 890 loĝantoj.
4.09. Eniro de Wehrmacht al la urbo, kies regopovoj en urbodomo enmanigis ŝlosilojn al la urbo; oktobre kaj novembre pluraj arestoj kaj ekzekutoj de pola intelektularo (Einsatzgruppen, Intelligenzaktion) kaj de judoj — nokte de la 21-a/22-a de oktobro sur konstruaĵoj de Grudziądz aperis afiŝoj en la pola lingvo kun kontraŭgermana enhavo
1939-1945 – Germanan nacian liston subskribis 87% de loĝantaro
2.11.1944: Gestapo de Grudziądz pafmortigis en Wąkop 7 personojn
6.03.1945: Ruĝa Armeo konkeris Grudziądz, la urbo estis detruita en 60%
Grudziądz. Widoki miasta (Grudziądz. Vidaĵoj de la urbo), prilaboris Jadwiga Drozdowska, Grudziądz, Muzeum w Grudziądzu, 2001, ISBN 83-88076-04-3
Zbigniew Otremba: Grudziądz. Kronika dziejów miasta (Grudziądz. Kroniko de la urba historio). Gdańsk: Regnum, 1999. ISBN 83-907707-1-7.
Anna Wajler, Grudziądz na pocztówkach z lat 1920-1939 (Grudziądz sur poŝtkartoj el la jaroj 1920-1939), Grudziądz, Muzeum w Grudziądzu, 2002, ISBN 83-88076-06-X
Grudziądz. Miniprzewodnik (Grudziądz. Eta gvidlibro), teksto Tadeusz Rauchfleisz, Henryk Stopikowski, Grudziądz, Grudziądzkie Towarzystwo Kultury, 2004, ISBN 83-910048-5-6
