Ernesto Cardenal

Ernesto Cardenal
Persona informo
Ernesto Cardenal
Naskonomo	Ernesto Cardenal Martínez
Naskiĝo	20-an de januaro 1925 (1925-01-20) en Granado,  Nikaragvo
Morto	1-an de marto 2020 (2020-03-01) (95-jaraĝa) en Managvo
Mortis pro	Naturaj kialoj ^vd
Mortis per	Kronika rena nesufiĉo kaj korhalto ^vd
Religio	katolikismo ^vd
Lingvoj	hispana ^vd
Ŝtataneco	Nikaragvo ^vd
Alma mater	Universitato Kolumbio (1946–1947) Faculty of Philosophy and Letters, UNAM ^(en) (1942–1946) Colegio Centro América ^(en) ^vd
Partio	Sandinisto (–1994) Unión Democrática Renovadora ^(en) ^vd
Subskribo
Familio
Gefratoj	Fernando Cardenal ^(mul) ^vd
Parencoj	Pedro Joaquín Chamorro Cardenal (unuaranga kuzo) ^vd
Profesio
Okupo	katolika sacerdoto (2019–) katolika sacerdoto (1965–1985) verkisto poeto vidartisto ministro pri kulturo revoluciulo politikisto teologo tradukisto skulptisto pentristo kantotekstisto ^vd
Laborkampo	Teologio de liberigo, Nikaragva literaturo, teologio, marksismo, pentrado, skulptarto kaj Nicaraguan poetry ^(en) ^vd
Aktiva dum	1954– ^vd
Postenoj Postenoj ministro pri kulturo (1979–1987) ^vd
Honorigoj Honorigoj (2018)  Premio Internacional Mario Benedetti ^(en) (4-a de marto 2017)  honorary doctor of the University of Wuppertal ^(en) (2014)  Theodor Wanner Prize ^(en) (2012)  Reina Sofía Award ^(en) (2012)  Honorary doctor of the University of Huelva ^(en) (2010)  Aŭstra insigno de honoro por scienco kaj arto (2009)  Iberamerika Premio de Poezio Paŭlo Neruda (1987)  honora doktoreco de la Universitato de Granado (1987)  honorary doctor of the University of Valencia ^(en) (12-a de oktobro 1980)  Pacpremio de la germana librokomerco  honorary doctor of Veracruzana University ^(en)  Ordeno de José Martí  Ordeno Rubén Darío de Kultura Sendependeco  Order of Augusto César Sandino ^(en) ^vd
Membrecoj Membrecoj Akademio Meksika de la Lingvo Akademie der Künste Casa de los tres mundos ^(en) ^vd
^vd	Fonto: Vikidatumoj

Ernesto Cardenal 2009

Ernesto CARDENAL [ernesto kardeNAL] (naskiĝis la 20-an de januaro 1925, mortis la 1-an de marto 2020) estis katolika pastro, poeto kaj politikisto el Nikaragvo. Li estas grava reprezentanto de la movado "Teologio de la Liberigo", liganta religion kun politiko.

Naskiĝinte en Granado, li ekde 1942 studis literaturon en Managvo, Meksikurbo kaj Novjorko. De 1949 ĝis 1950 li vojaĝis al Italio, Hispanio kaj Svislando.

En la jaro 1954 li aktive partoprenis la revolucion kontraŭ la diktatoro Anastasio Somoza García. Post ĝia fiasko li iĝis ano de la monaĥeho Gethsemani en Kentukio, Usono. Li forlasis la monaĥejon en 1959 kaj ekstudis teologion en Cuernavaca, Meksiko.

En 1965 Ernesto Cardenal fariĝis katolika pastro. Sur insulo en la insularo Archipiélago de Solentiname li fondis kristanan komunumon, similan al monaĥejo. Tie estiĝis lia verko El evangelio en Solentiname.

Li subgrunde subtenis la Sandinistan Liberig-Fronton (FSLN) kontraŭ la reĝimo de Anastasio Somoza Debayle. En 1979, post la venko de la revolucio, Cardenal fariĝis kulturministro de la nova registaro. Tiun ĉi postenon li okupis ĝis 1987, kiam la ministerio pro manko de mono ĉesigis sian laboron. En la jaro 1994 li forlasis la FSLN, proteste al la aŭtoritatema gvidmaniero de Daniel Ortega.

Listo de verkoj

• Hora 0 (1960)
• Epigramas (1961)
• Salmos (1964)
• Oración por Marilyn Monroe y otros poemas (1965)
• Homenaje a los indios americanos (1969)
• En Cuba (taglibro pri vojaĝo, 1972)
• Canto nacional (1973)
• El evangelio en Solentiname (1975)
• Cántico cósmico (1989)
• Telescopio en la noche oscura (1993)
• Vida perdida (1997)

Premioj gajnitaj

• Friedenspreis des Deutschen Buchhandels (1980)

Eksteraj ligiloj

• Psalmo 21, tradukita el la germana lingvo de Cezar Arkivigite je 2006-03-07 per la retarkivo Wayback Machine