Φιάλη της Ρεν

Φιάλη της Ρεν Patère de Rennes
Τμήμα Νομισμάτων, Μεταλλίων και Αρχαιοτήτων της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας
Ονομασία	Φιάλη της Ρεν Patère de Rennes
Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Η Φιάλη της Ρεν (γαλλικά: Patère de Rennes) είναι τελετουργικό σκεύος για το σερβίρισμα του κρασιού,^[1] το οποίο χρονολογείται από τον 3ο αιώνα. Κατασκευασμένη από χρυσό, δημιουργήθηκε από τους χρυσοχόους της Ρωμαϊκής Εποχής. Ανακαλύφθηκε το 1774 στην πόλη Ρεν^[2] και σήμερα βρίσκεται στο Τμήμα Νομισμάτων, Μεταλλίων και Αρχαιοτήτων της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. Πρόκειται για «μία από τις ωραιότερες χρυσές φιάλες που κατασκεύασε ο ρωμαϊκός κόσμος»,^[2] η οποία μπορεί να «καταταγεί μεταξύ εκείνων των έργων που χαρακτηρίζουν το αποκορύφωμα μιας τέχνης».^[3]

Ιστορία

Η Φιάλη της Ρεν ανακαλύφθηκε στις 26 Μαρτίου 1774, μαζί με άλλα πολύτιμα αντικείμενα, ένα κρεμαστό περιδέραιο και 94 aurei. Εντοπίστηκε από κτίστες που κατεδάφιζαν ένα σπίτι της «Συνέλευσης των Κανονικών της Ρεν».^[4][5] Η «Συνέλευση» έδωσε τον θησαυρό στον Δούκα του Πεντιέβρ, κυβερνήτη της Βρετάνης, ο οποίος τον παρουσίασε στον βασιλιά. Ο τελευταίος το ενσωμάτωσε στο Τμήμα Νομισμάτων, Μεταλλίων και Αρχαιοτήτων της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. Το 1831, η Φιάλη της Ρεν ήταν μέρος μιας μεγάλης κλοπής του Cabinet des Médailles, αλλά βρέθηκε ως εκ θαύματος στις όχθες του Σηκουάνα, κάτω από τη γέφυρα Pont Marie.^[6]

Συμβολισμός

Η πίσω πλευρά της φιάλης

Πρόκειται για μια φιάλη, ένα ρηχό σκεύος που χρησιμοποιούσαν σε αρχαίες θρησκευτικές τελετές και τελετουργίες, όπως η σπονδή, με ελληνιστικά εικονογραφικά στοιχεία.

Τα δεκαέξι νομίσματα που κοσμούν το περίγραμμα της φιάλης είναι προσεκτικά επιλεγμένα, παρουσιάζονται εναλλάξ τα κεφάλια γενειοφόρων αυτοκρατόρων μέσα σε δάφνινα στεφάνια και τα κεφάλια από αυτοκρατόρισσες και πρίγκιπες μέσα σε στεφάνια ακάνθους.^[7] Οι αυτοκράτορες της δυναστείας των Σεβήρων συνδέονται με το θέμα του εμβλήματος που δείχνει τον Βάκχο και τον Ηρακλή, τους θεούς-προστάτες της Λέπτις Μάγκνα, γενέτειρας του Σεπτίμιου Σεβήρου.^[8]

Χαρακτηριστικά

• Μορφή: φιάλη.
• Υλικό: ατόφιος χρυσός
• Πλαίσιο/στυλ: -Ελληνιστικό και Ρωμαϊκό
• Τεχνική: ανάγλυφο, Τεχνική του χαμένου κεριού
• Εικονογραφία: Το κεντρικό θέμα της παράτασης είναι μια διαμάχη μεταξύ του Βάκχου και του Ηρακλέους ή μάλλον μια αλληγορία που απεικονίζει τον θρίαμβο του κρασιού έναντι της δύναμης. Ο Βάκχος, στεφανωμένος με κισσό και αμπελόφυλλα, κάθεται στο θρόνο του, στα πόδια του οποίου βρίσκεται ένας πάνθηρας. Δίπλα στον Βάκχο, ο Ηρακλής, καθισμένος σε ένα βράχο, μερικώς καλυμμένο με λεοντή, κρατά στο δεξί του χέρι κάνθαρο, ενώ το αριστερό του χέρι συγκρατεί τον βράχο στον οποίο κάθεται σαν να είναι έτοιμος να πέσει. Μια ζωφόρος πλαισιώνει το κύριο θέμα και ολοκληρώνει τη κεντρική σύνθεση.^[7] Τα πρόσωπα των νομισμάτων που σχηματίζουν την κυκλική σειρά είναι τα έξης :
  • Καρακάλλας
  • Μάρκος Αυρήλιος
  • Φαυστίνα η Νεότερη η σύζυγος του Μάρκου Αυρήλιου,
  • Αντωνίνος ο Ευσεβής
  • Γέτας με ημερομηνία 209, το πιο πρόσφατο κομμάτι του συνόλου.
  • Κόμμοδος
  • Φαυστίνα η Πρεσβύτερη η σύζυγος του Αντωνίνου Ευσεβούς
  • Σεπτίμιος Σευήρος
  • Ιουλία Δόμνα
  • Αδριανός
• Βάρος:1,315 42 κιλά^[6]
• Διάμετρος: 25 εκ.

Δείτε επίσης

• Κύπελλο των Πτολεμαίων
• Θησαυρός του Μπερτουβίλ
• Επιγραφή Ιδαλίου
• Τμήμα Νομισμάτων, Μεταλλίων και Αρχαιοτήτων της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας

Παραπομπές

1. «pàtera¹ in Vocabolario - Treccani». www.treccani.it (στα Ιταλικά). Ανακτήθηκε στις 5 Αυγούστου 2022. 
2. Gauthier Aubert (dir. de coll.), Alain Croix, Michel Denis et Jean-Yves Veillard (illustr.) (préf. Edmond Hervé, Daniel Delaveau), , Rennes, éd. Apogée / Presses universitaires de Rennes, coll. « Images et histoire », 2010, 2^e éd. (1^re éd. 2006), 295 p. (ISBN 978-2-84398-378-8 et 978-2-7535-1260-3, BNF 42446165)
3. Lefèvre, Georges (1960). «Le Trésor du Chapitre et la patère d'or de Rennes». Annales de Bretagne et des pays de l'Ouest 67 (1): 42. doi:10.3406/abpo.1960.2102. https://www.persee.fr/doc/abpo_0003-391x_1960_num_67_1_2102. 
4. «Chapitre de Rennes (armoiries, sceaux, revenus, prérogatives, privilèges, chanoine théologal)». www.infobretagne.com. Ανακτήθηκε στις 5 Αυγούστου 2022. 
5. «CHAPITRE : Définition de CHAPITRE». www.cnrtl.fr. Ανακτήθηκε στις 5 Αυγούστου 2022. 
6. Lefèvre, Georges (1960). «Le Trésor du Chapitre et la patère d'or de Rennes». Annales de Bretagne et des pays de l'Ouest 67 (1): 93–102. doi:10.3406/abpo.1960.2102. https://www.persee.fr/doc/abpo_0003-391x_1960_num_67_1_2102. 
7. «Oeuvre : Précisions - patère (inv.56.94) | catalogue». medaillesetantiques.bnf.fr (στα Γαλλικά). Ανακτήθηκε στις 6 Αυγούστου 2022. 
8. Loriot, Xavier (11 Σεπτεμβρίου 2014). Amandry, Michel, επιμ. Étude. Monnaies, Médailles et Antiques. Παρίσι: Éditions de la Bibliothèque nationale de France. σελίδες 257–259. ISBN 978-2-7177-2594-0.