Σερβικό συνταγματικό δημοψήφισμα του 2022

Συνταγματικό δημοψήφισμα στη Σερβία
Στα ψηφοδέλτια οι ψηφοφόροι ρωτήθηκαν: «Εγκρίνετε την εισαγωγή των τροποποιήσεων στο Σύνταγμα της Δημοκρατίας της Σερβίας;» Έπρεπε να απαντήσουν με ΝΑΙ ή ΟΧΙ
Περιοχή	Σερβία ! Σερβία
Ημερομηνία	16 Ιανουαρίου 2022
Αποτελέσματα Ψήφοι Ποσοστό ΝΑΙ 1.189.460 60,24 ΟΧΙ 785.163 39,76 Έγκυρα 1.974.623 99,00 Άκυρα ή λευκά 19.930 1,00 Ψήφισαν 1.994.553 100,00% Προσέλευση 30.64 Εκλογικό σώμα 6.510.323
Αποτελέσματα χώρας Τα αποτελέσματα ανά δήμο.

Στις 16 Ιανουαρίου 2022 διεξήχθη δημοψήφισμα στη Σερβία, για να εγκριθούν οι συνταγματικές τροποποιήσεις που θέλει να εισάγει η κυβέρνηση για το δικαστικό σύστημα (σε εννέα εκλογικά κέντρα διεξήχθη επαναληπτική ψηφοφορία στις 23 Ιανουαρίου 2022 και σε ένα στις 2 Φεβρουαρίου 2022). ^[1][2][3]

Η κυβέρνηση θέλει να μεταρρυθμίσει το δικαστικό σύστημα έτσι ώστε να συμβαδίσει με το Ευρωπαϊκό Δίκαιο και να προάγει την ένταξη της χώρας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Θέλει να αλλάξει τον τρόπο εκλογής των δικαστών και των εισαγγελέων και να επαυξήσει τις ελευθερίες τους. Οι ψηφοφόροι απάντησαν με ένα «Ναι» ή ένα «Όχι» στην ερώτηση του δημοψηφίσματος: «Εγκρίνετε την εισαγωγή των τροποποιήσεων στο Σύνταγμα της Δημοκρατίας της Σερβίας;».^[1]

Το δημοψήφισμα εγκρίθηκε με το 60,33% των ψήφων.

Η προσέλευση στο δημοψήφισμα

Τροποποιήσεις

Με το ισχύον Σύνταγμα τα μέλη της Σερβικής Εθνοσυνέλευσης είχαν την εξουσία να διορίζουν και να απολύουν δικαστές, εισαγγελείς και άλλους φορείς του δικαστικού συστήματος.^[4] Όμως οι τρεις μορφές εξουσίας της κυβέρνησης, η νομοθετική, η εκτελεστική και η δικαστική, πρέπει να είναι διακριτές και ανεξάρτητες, Οι τροποποιήσεις που προτάθηκαν βασίστηκαν στο ότι «ο τρόπος επιλογής, εκλογής, μετάθεσης και απόλυσης των δικαστών, των προέδρων των δικαστηρίων και των εισαγγελέων πρέπει να είναι ελεύθερος από πολιτική επιρροή.[...] Η είσοδος στο δικαστικό σύστημα πρέπει να βασίζεται σε αντικειμενικά κριτήρια αξιολόγησης, δίκαιες διαδικασίες επιλογής, ανοιχτές σε όλους του υποψήφιους με τα απαραίτητα προσόντα και διαφανείς για το ευρύ κοινό».^[5]

Αντιδράσεις

Διεθνείς αντιδράσεις

Η Γαλλία, η Γερμανία, η Ιταλία, το Ηνωμένο Βασίλειο και οι Ηνωμένες Πολιτείες επιδοκίμασαν το δημοψήφισμα για τις μεταρρυθμίσεις που είναι σύμφωνες με τα πρότυπα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Μεταξύ άλλων, με αυτές τις αλλαγές θα εξαλειφθεί η πολιτική παρέμβαση στην εκλογή των δικαστών και θα αυξηθεί η διαφάνεια και η αποτελεσματικότητα των οργάνων του δικαστικού συστήματος.^[6]

Εγχώριες αντιδράσεις

Ορισμένα κόμματα παρότρυναν τους οπαδούς τους να ψηφίσουν ΝΑΙ στο δημοψήφισμα και άλλα ΟΧΙ, κάποια κόμματα μποϊκόταραν το δημοψήφισμα και άλλα ζήτησαν αναβολή του.^[7][8]

Διεξαγωγή

Οι κάλπες άνοιξαν από τις 7 το πρωί μέχρι τις 8 το βράδυ σε πάνω από 8.000 εκλογικά κέντρα σε όλην την χώρα για τους γύρω στα 6,5 εκατομμύρια εγγεγραμμένους ψηφοφόρους.^[9] Στο Κοσσυφοπέδιο δεν λειτούργησαν εκλογικά κέντρα για τους γύρω στους 100.000 Σέρβους που ζουν εκεί, αλλά είχαν τη δυνατότητα να ψηφίσουν μέσω ταχυδρομείου.^[10] Σε 10 χώρες λειτούργησαν εκλογικά κέντρα για να ψηφίσουν οι Σέρβοι του εξωτερικού: Βέλγιο, Λουξεμβούργο, Νορβηγία, Ιταλία, Ρωσία, Βόρεια Μακεδονία, Γερμανία, Γαλλία, Ελβετία, Κροατία.^[11]

Αποτελέσματα

Αποτελέσματα του δημοψηφίσματος

Απάντηση	Ψήφοι	%
Y NAI	1.189.460	60,24%
N OXI	785.163	39,76%
Σύνολο	1.974.623	100%
Έγκυρα ψηφοδέλτια	1.974.623	99,00%
Άκυρα / κενά ψηφοδέλτια	19.930	1,00%
Ψήφισαν	1.994.553	100%
Εγγεγραμμένοι ψηφοφόροι / προσέλευση	6.510.323	30,64%
Πηγή:RIK[12][13]

Παραπομπές

1. «Serbia Votes in Referendum on Constitutional Changes». 16 Ιανουαρίου 2022. 
2. ite.gov.rs. «Понављање гласања 23. јануара 2022. године». www.rik.parlament.gov.rs (στα Σερβικά). Ανακτήθηκε στις 21 Ιανουαρίου 2022. 
3. «Na devet glasačkih mesta u nedelju se ponavlja glasanje, upisano 7.711 birača». N1 (στα Σερβικά). 22 Ιανουαρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 4 Φεβρουαρίου 2022. 
4. «Constitution of Serbia» (PDF). 
5. «Pet odgovora o promeni Ustava Srbije». Radio Slobodna Evropa (στα Σερβοκροατικά). Ανακτήθηκε στις 16 Ιανουαρίου 2022. 
6. «EU, US, UK welcome upcoming constitutional referendum in Serbia». www.aa.com.tr. Ανακτήθηκε στις 16 Ιανουαρίου 2022. 
7. «Novosadska politika: Ko glasa "da", ko glasa "ne", a ko će bojkotovati predstojeći referendum?». www.021.rs (στα Σερβικά). 13 Ιανουαρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 16 Ιανουαρίου 2022. 
8. «Vučić: Ako ne prođe referendum gubimo godinu u evropskim integracijama». 17 Δεκεμβρίου 2021. ^{[νεκρός σύνδεσμος]}
9. «TANJUG | U Srbiji sutra referendum, biračka mesta otvorena od 7 do 20 časova». www.tanjug.rs. Ανακτήθηκε στις 16 Ιανουαρίου 2022. 
10. Welle (www.dw.com), Deutsche. «Kosovo sends back Serbian ballots ahead of referendum | DW | 15.01.2022». DW.COM (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 16 Ιανουαρίου 2022. 
11. Serbia, RTS, Radio televizija Srbije, Radio Television of. «Referendum - glasanje u inostranstvu u deset država». www.rts.rs. Ανακτήθηκε στις 16 Ιανουαρίου 2022. 
12. ite.gov.rs. «43. sednica Republičke izborne komisije». www.rik.parlament.gov.rs (στα Σερβικά). Ανακτήθηκε στις 5 Φεβρουαρίου 2022. 
13. ite.gov.rs. «Извештаји о резултатима гласања на републичком референдуму». www.rik.parlament.gov.rs (στα Σερβικά). Ανακτήθηκε στις 4 Φεβρουαρίου 2022.