Το ρωμαϊκό υδραγωγείο Μυτιλήνης, περισσότερο γνωστό, σήμερα, ως ρωμαϊκό υδραγωγείο Μόριας, ήταν αρχαίουδραγωγείο στο νησί της Λέσβου, στην Ελλάδα. Ήταν υπεύθυνο για την μεταφορά νερού από τα βουνά ως την πόλη της Μυτιλήνης. Το υδραγωγείο οφείλει τη σημερινή ονομασία του στο χωριό της Μόριας, σε κοντινή απόσταση του οποίου βρίσκονται τα καλύτερα σωζόμενα τμήματα της συγκεκριμένης κατασκευής.[1][2]
Ιστορία και περιγραφή
Το συγκεκριμένο υδραγωγείο ανεγέρθηκε κατά τη διάρκεια της ρωμαϊκής περιόδου, πιο συγκεκριμένα μεταξύ του 200 και του 300 μ.Χ. Συνολικού μήκους, περίπου, 26 χιλιομέτρων, η διαδρομή του συγκεκριμένου υδραγωγείου αποτελείτο από σήραγγες, καθώς και από τοξωτές γέφυρες, κατασκευασμένες από γκρι αποχρώσεως μάρμαρο, τοπικής προελεύσεως. Η πηγή του υδραγωγείου βρισκόταν σε μία λίμνη, η οποία, σήμερα, είναι γνωστή ως Μεγάλη Λίμνη, η οποία, στη συνέχεια, αποξηράνθηκε, στο βόρειο τμήμα του Ολύμπου, σε κοντινή απόσταση της σημερινής κωμόπολης της Αγιάσου. Κατά μήκος της διαδρομής του, δεχόταν νερό προερχόμενο και από άλλες πηγές. Το υδραγωγείο ακολουθούσε τη διαδρομή μεταξύ Ανεραΐδα – Πασπαλά – Λάμπου Μύλοι – Λάρσος – Καμαρούδια – Μόρια – Κιουτζούκ - Λουτζά, καταλήγοντας στην αρχαία πόλη της Μυτιλήνης, η οποία βρισκόταν στην ίδια τοποθεσία με τη σημερινή πόλη της Μυτιλήνης. Εκτιμάται πως το συγκεκριμένο υδραγωγείο ήταν σε θέση προκειμένου να παρέχει τη Μυτιλήνη με ποσότητα νερού της τάξεως των 127.000 κυβικών μέτρων, σε καθημερινή βάση. Το νερό του χρησιμοποιείτο, μεταξύ άλλων, για τις κρήνες και τα λουτρά της πόλης.[2][3]
Τα καλύτερα σωζόμενα τμήματα του υδραγωγείου βρίσκονται σε απόσταση, περίπου, 600 μέτρων νότια και νοτιοδυτικά του χωριού της Μόριας και σε απόσταση, περίπου, 7 χιλιομέτρων βορειοδυτικά της πόλης της Μυτιλήνης. Τμήμα μήκους, περίπου, 170 μέτρων και αποτελούμενο από, συνολικά, 17 πεσσούς σώζεται έως σήμερα στη συγκεκριμένη τοποθεσία. Παράλληλα, τμήματα του υδραγωγείου σώζονται, επίσης, σε κοντινή απόσταση του χωριού των Λάμπου Μύλων, σε απόσταση, περίπου, 15 χιλιομέτρων δυτικά της πόλης της Μυτιλήνης, καθώς και σε ορισμένες ακόμη τοποθεσίες.[1]
Με σημείο εκκίνησης το 1995, το υδραγωγείο υπέστη αναστηλωτικές εργασίες.[3]