Προστατευόμενος ιστορικός και αρχαιολογικός χώρος Σούσα

Προστατευόμενος ιστορικός και αρχαιολογικός χώρος Σούσα
Προστατευόμενος ιστορικός και αρχαιολογικός χώρος Σούσα 39°45′5″N 46°44′9″E
Χώρα	Αζερμπαϊτζάν
Χαρακτηρισμός	1977

Ο προστατευτόμενος ιστορικός και αρχιτεκτονικός χώρος Σούσα (αζερικά: Şuşa Dövlət Tarix - Memarlıq Qoruğu‎‎) είναι ένας προστατευόμενος χώρος του Αζερμπαϊτζάν και βρίσκεται στον προσωρινό κατάλογο των μελλοντικών αζέρικων Μνημείων Παγκόσμιας Κληρονομιάς που βρίσκονται στην περιοχή Σούσα του Αζερμπαϊτζάν.^[1]

Η Σούσα κατελήφθη από τα αρμενικά στρατεύματα το 1992. Μερικά από τα μνημεία που περιλαμβάνονται στον αρχαιολογικό χώρο καταστράφηκαν στη μάχη.^{[2][3][4][5][6]} Μετά την ανακατάληψη της πόλης, το κράτος του Αζερμπαϊτζάν άρχισε να αποκαθιστά τα μνημεία.^[7]

Ιστορική επισκόπηση

Ως αποτέλεσμα των ασταθών πολιτικών συνθηκών στην περιοχή της Καυκασίας, δημιουργήθηκαν αρκετά ανεξάρτητα χανάτα και σουλτανάτα. Λόγω των πιθανών κινδύνων για πολέμους, ήταν απαραίτητη η κατασκευή αμυντικών οχυρών στην περιοχή.^[8] Το γεγονός αυτό αποτέλεσε έναν από τους λόγους για την ανέγερση πολλών φρουρίων σε όλο το Αζερμπαϊτζάν. Ο κυβερνήτης του νεοσυσταθέντος χανάτου του Καραμπάχ, Πανά Αλί Χαν, ίδρυσε την πόλη που ονομάστηκε Σούσα. Τα άλλα οχυρά του ήταν το κάστρο Μπαγιάτ (1747) και το κάστρο Σαμπουλάγκ (1752). Μετά τη ρωσική κατάληψη του χανάτου το 1805 σύμφωνα με τη Συνθήκη του Κουρεκτσέι και μετά τη Συνθήκη του Γκουλιστάν και τη Συνθήκη του Τουρκμεντσάι, το χανάτο καταργήθηκε και η πρωτεύουσά του, Σούσα, μετατράπηκε σε επαρχιακό κέντρο το 1841. Η πόλη της Σούσας βρίσκεται στην κορυφή του βουνού, γι' αυτό και μερικές φορές ονομάζεται η πόλη πάνω στον βράχο, έχει τρεις απότομους γκρεμούς και περιβάλλεται από πυκνά δάση. Ο κύριος δρόμος εισόδου που βλέπει στα βόρεια προς την Γκαντζά ήταν η πύλη της Γκαντζά. Το υψόμετρο στην κορυφή είναι 1.600 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας, ενώ το χαμηλότερο σημείο εντοπίζεται στα 1.300 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας. Η πόλη έχει ανεμπόδιστη θέα των γύρω περιοχών.^[1]

Αρχιτεκτονικά και φυσικά χαρακτηριστικά

Η Σούσα, καθώς και πολλά άλλα κάστρα στον Καύκασο, χτίστηκε με βάση τις φυσικές συνθήκες με εναρμόνιση φυσικού περιβάλλοντος και αρχιτεκτονικής. Η Σούσα χτίστηκε σε τρία στάδια. Στο πρώτο στάδιο διήρκεσε μεταξύ 1753-1754, κατά το οποίο χτίστηκαν τα τείχη, οι πύργοι και εννέα συνοικίες (γειτονιές) στο κατώτερο ανατολικό τμήμα. Το δεύτερο στάδιο διήρκεσε μεταξύ 1756-1805 και περιελάμβανε κατασκευές οκτώ περιοχών στο άνω ανατολικό τμήμα της πόλης και δώδεκα συνοικιών στη δυτική πλευρά. Μετά την ενσωμάτωση της περιοχής στη Ρωσική Αυτοκρατορία, η κατασκευή συνεχίστηκε στη δυτική πλευρά του οροπεδίου, όπου ιδρύθηκε η αρμενική συνοικία. Δεδομένου ότι η Σούσα γνώρισε περιορισμένη αστική δόμηση κατά τον 20ό αιώνα, διατηρούσε ακόμη την ιστορική αρχιτεκτονική της. Η Σούσα έχει πολλούς μεντρεσέδες, τζαμιά, υδάτινες πηγές και λουτρά. Τα κτίρια των τζαμιών χτίστηκαν από τοπικό λευκό πέτρωμα και οι μιναρέδες από ψημένο τούβλο. Μεταξύ των πιο γνωστών τζαμιών της Σούσας είναι το τζαμί Yukhari Govhar Agha και το τζαμί Ashaghi Govhar Agha. Η Σούσα ήταν ένα από τα κέντρα διεθνούς εμπορίου και ένας τόπος γεμάτος με καραβανσεράι, όπως το Caravanserai of Agha Gahraman Mirsiyab. Η πόλη έχει πολλούς όμορφους δρόμους, πλατείες, τζαμιά, μαυσωλεία, εκκλησίες, πηγές, τείχη, μουσεία (όπως το Ιστορικό Μουσείο της Σούσας) και παλάτια (όπως εκείνο του Panah Ali Khan). Εδώ χτίστηκαν επίσης τα σπίτια των Ιμπραήμ Χαλίλ Χαν, Govhar Agha, Ναταβάν Χουρσιντμπανού, Gara Boyuk Χανούμ, Ουζεγίρ Χατζιμπέγιοφ, Bulbul, και Jabbar Garyagdioglu. Η πόλη θεωρείται το κέντρο της μουσικής, του πολιτισμού και της αρχιτεκτονικής αριστείας του Αζερμπαϊτζάν κατά την περίοδο του 18ου-19ου αιώνα.^[1] Ένα σπήλαιο από τη λίθινη εποχή κοντά στη Σούσα αποδεικνύει ότι η περιοχή ήταν η κατοικία παλαιότερων πολιτισμών από την αρχαιότητα. Εργαλεία και κεραμικά πιάτα από την Παλαιολιθική, Μεσολιθική, Νεολιθική Εποχή, την Εποχή του Χαλκού και την Εποχή του Σιδήρου βρέθηκαν κατά τη διάρκεια αρχαιολογικών εξερευνήσεων στο σπήλαιο. Το μεταλλικό νερό από τις πηγές της Σούσας ρέει στους ποταμούς Dashalty και Halfaly καθώς και στο φαράγγι Dashalty κάτω από την πόλη.^[8]

Στις 10 Αυγούστου 1977, η πόλη και η γύρω περιοχή ανακηρύχθηκε προστατευμένος ιστορικός και αρχιτεκτονικός χώρος της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν με το ψήφισμα αρ. 280.^[1][9]

Αξιοσημείωτα αξιοθέατα

• Jidir Duzu
• Τζαμί Yukhari Govhar Agha
• Τζαμί Ashaghi Govhar Agha
• Τζαμί Chol Gala
• Τζαμί Saatli
• Τζαμί Seyidli
• Τζαμί Guyulug
• Τζαμί Taza Mahalla
• Τζαμί Mamayi
• Τζαμί Khoja Marjanli
• Τζαμί Mardinli
• Τάφος του Haji Heydar
• Τζαμί Chukhur Mahalla
• Μαυσωλείο Vagif
• Καραβάνσαραϊ Agha Gahraman Mirsiyab
• Πύλη της Γκάντζα
• Ιστορικό Μουσείο της Σούσας
• Κρατικό Μουσείο Ιστορίας του Καραμπάχ
• Κάστρο Ibrahim Khan
• Κάστρο Panah Khan

Δείτε επίσης

• Αρχιτεκτονική του Αζερμπαϊτζάν

Παραπομπές

1. «UNESCO World Heritage - Susha historical and architectural reserve». Ανακτήθηκε στις 13 Αυγούστου 2010. 
2. «Иран поможет восстановить мечеть в Шуши». depiararat.com. https://depiararat.com/%D0%B8%D1%80%D0%B0%D0%BD-%D0%BF%D0%BE%D0%BC%D0%BE%D0%B6%D0%B5%D1%82-%D0%B2%D0%BE%D1%81%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%82%D1%8C-%D0%BC%D0%B5%D1%87%D0%B5%D1%82%D1%8C-%D0%B2-%D1%88%D1%83/. Ανακτήθηκε στις 23 July 2018. ^{[νεκρός σύνδεσμος]}
3. «Ermənilər Şuşanı dağıdır». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Ιουλίου 2011. Ανακτήθηκε στις 26 Ιουλίου 2010. 
4. «Отчет о велосипедном походе по Армении и Нагорному Карабаху 2007 / ВЕЛОраздел / Mountain.RU». www.mountain.ru. 
5. «Последние новости Азербайджана, Кавказа, СНГ, мировые новости». news.bakililar.az. ^{[νεκρός σύνδεσμος]}
6. Полад Бюльбюльоглу посетил дом своего отца в Шуше. Day.az
7. «Qarabağdakı dini abidələrin bərpası başlanır». Azərbaycan Mədəniyyət və Turizm Nazirliyi. 9 Δεκεμβρίου 2020. 
8. «Shusha State Historical & Architectural Reserve». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Οκτωβρίου 2010. Ανακτήθηκε στις 13 Αυγούστου 2010. 
9. «Information On The Consequences Of Aggression Of The Republic Of Armenia Against The Azerbaijan Republic». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Ιανουαρίου 2010. Ανακτήθηκε στις 13 Αυγούστου 2010.