Το Προεδρικό Μέγαρο της Τουρκίας (τουρκικά: Cumhurbaşkanlığı Külliyesi, μτφ. «προεδρικό σύμπλεγμα») είναι η κατοικία του Προέδρου της Τουρκίας. Το αρχιτεκτονικό σύμπλεγμα βρίσκεται στην περιοχή Μπεστεπέ της Άγκυρας, μέσα στο άλσος του Ατατούρκ.[1] Το κτίριο αντικατέστησε το μέγαρο Τσανκαγιά, το οποίο είχε κτιστεί την εποχή του Ατατούρκ. Εγκαινιάστηκε επισήμως ως επίσημη κατοικία του προέδρου της Τουρκίας από τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν τις 29 Οκτωβρίου 2014, ημέρα της Δημοκρατίας, επέτειο ίδρυσης της Τουρκικής Δημοκρατίας.[2] Το κτίριο είχε αρχικά το όνομα Ακ Σαράι (Λευκό Παλάτι), αλλά τις 3 Ιουλίου 2015 έλαβε επισήμως το όνομα Προεδρικό Σύμπλεγμα (Cumhurbaşkanlığı Külliyesi).[3]
Ιστορία
Το μέγαρο αρχικά κατασκευάστηκε ώστε να είναι το γραφείο του Πρωθυπουργού της Τουρκίας. Όμως, μετά τη νίκη του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στις Τουρκικές προεδρικές εκλογές 2014 τον Αύγουστο, ανακοίνωσε στις 2 Σεπτεμβρίου 2014 ότι το κτίριο θα χρησιμοποιούταν ως η νέα έδρα του Προέδρου. Το κτίριο κατασκευάστηκε μέσα στο άλσος του Ατατούρκ, το οποίο είχε δημιουργηθεί από το Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ το 1925. Το 1937, η στρατιωτική ηγεσία δώρησε το χώρο στο κράτος. Το 1992 ανακηρύχθηκε μνημείο πρώτου βαθμού προστασίας, το οποίο σημαίνει ότι δεν πρέπει να χτιστεί κάποια κατασκευή εντός των ορίων της. Τις 4 Μαρτίου 2014, ένα διοικητικό δικαστήριο της Άγκυρας διέταξε τη διακοπή της κατασκευής του κτιρίου, απόφαση η οποία υποστηρίχθηκε από το Συμβούλιο Επικρατείας της Τουρκίας τις 13 Μαρτίου. Όμως, ο Ερντογάν αγνόησε την απόφαση και συνέχισε την κατασκευή.[4] Το παλάτι εγκαινιάστηκε τις 29 Οκτωβρίου 2014, ημέρα της Δημοκρατίας και 91η επέτειο ίδρυσης της Τουρκικής Δημοκρατίας, αλλά η δεξίωση των εγκαινίων ακυρώθηκε λόγω του εργατικού ατυχήματος σε ανθρακωρυχείο στο Ερμενέκ της νότιας Τουρκίας.[2]
Ο υπουργός οικονομικών Μεχμέτ Σιμσέκ ανέφερε στην τουρκική εφημερίδα Hurriyet ότι η κατασκευή του κτιρίου στοίχισε 1,37 δις τουρκικές λίρες ($ 615 εκ.), από τα οποία τα 135 εκ. $ είχαν προγραμματιστεί να ξοδευτούν το 2015.[5][6] Το Δεκέμβριο του 2014, η κρατική οργάνωση Διοίκηση Οικιστικής Ανάπτυξης της Τουρκίας, αρνήθηκε να αποκαλύψει το πραγματικό κόστος της κατασκευής, αναφέροντας ότι αυτές οι πληροφορίες θα έβλαπταν την οικονομία της Τουρκίας. Ο Τεζκάν Καντάν, επικεφαλής του τμήματος του επιμελητηρίου αρχιτεκτόνων στην Άγκυρα ανέφερε ότι το τελικό κόστος θα ξεπερνούσε τις 5 δις λίρες.[7]
Ο Πάπας Φραγκίσκος ήταν ο πρώτος ηγέτης κράτους ο οποίος φιλοξενήθηκε στο νέο προεδρικό μέγαρο, στις 28 Νοεμβρίου 2014, κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του στη Τουρκία.[8] Οι Τούρκοι αρχιτέκτονες ζήτησαν από τον Πάπα να μην παρεβρεθεί στην εκδήλωση στο «παράνομο» Ακ Σαράι.[9] Την 1η Δεκεμβρίου 2014, ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν ήταν ο δεύτερος ξένος προσκεκλημένος ο οποίος έγινε δεκτός με τελετή στο νέο μέγαρο.[10]
Περιγραφή
Το σύμπλεγμα αποτελείται από το κύριο κτίριο και δύο υποστηρικτικά κτίρια τα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν για συναντήσεις με προσκεκλημένους. Το σύμπλεγμα έχει έκταση 300.000 τετραγωνικά μέτρα, ενώ το προεδρικό μέγαρο έχει τουλάχιστον 1.150 δωμάτια,[11] επιπρόσθετους εξώνες, βοτανικό κήπο, δωμάτιο με δορυφορικά και στρατιωτικά συστήματα επικοινωνιών, καταφύγια να αντέξουν επίθεση από χημικά, βιολογικά ή πυρηνικά όπλα, πάρκο και συνεδριακό κέντρο. Διαθέτει επίσης ειδικό εργαστήριο για την ανίχνευση βιολογικών, χημικών ή πυρηνικών απειλών.[12][13] Το συγκρότημα διαθέτει επιπλέον μόνωση ενάντια σε κατασκοπευτικούς κοριούς.[14]
