Ο Θεόκτιστος Α΄ (κατά κόσμον Toader Arăpaşu, 1915-2007) ήταν Πατριάρχης Βουκουρεστίου και πάσης Ρουμανίας επί 21 έτη.
Βιογραφία
Ο Toader Αραπάσου γεννήθηκε στις 7 Φεβρουαρίου 1915 στο Tocileni της επαρχίας Botoşani. Ήταν το δέκατο από τα έντεκα παιδιά του Dumitru και της Marghioala Arăpaşu.
Το 1928 έγινε δόκιμος και το 1935 εκάρη μοναχός. Το 1940 ξεκίνησε τις σπουδές του στη Θεολογική Σχολή του Πανεπιστημίου του Βουκουρεστίου, από την οποία αποφοίτησε το 1945. Την ίδια χρονιά χειροτονήθηκε ιερομόναχος και στάλθηκε στο Ιάσιο. Το 1946 έγινε Αρχιμανδρίτης και μεταξύ 1946 και 1947 σπούδασε Φιλοσοφία στο Πανεπιστήμιο του Ιασίου.
Το 1947 η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ρουμανίας του αφαίρεσε το οφφίκιο του Αρχιμανδρίτη, λόγω των φιλοκομμουνιστικών του απόψεων[3].
Το 1948 ο Ιουστινιανός έγινε Πατριάρχης της Ρουμανίας και το 1950 ο Θεόκτιστος Αρπαπάσου έγινε πατριαρχικός επίσκοπος-βικάριος και γραμματέας της Ιεράς Συνόδου και πρύτανης του Θεολογικού Ινστιτούτου του Βουκουρεστίου μεταξύ 1950 και 1954.
Το 1962 έγινε επίσκοπος Arad. Το 1963, μια απόπειρα να γίνει επικεφαλής της Ρουμανικής Εκκλησίας στις ΗΠΑ απέτυχε, καθώς δεν του χορηγήθηκε βίζα εισόδου. Το 1973 έγινε Αρχιεπίσκοπος Κραϊόβας και το 1977 Μητροπολίτης Μολδαβίας. Το 1981 δημιουργήθηκε σκάνδαλο, καθώς χρησιμοποίησε χρήματα της Εκκλησίας για να χρηματοδοτήσει την ποδοσφαιρική ομάδα του Πολυτεχνίου του Ιασίου.
Το 1986 έγινε Πατριάρχης Βουκουρεστίου και πάσης Ρουμανίας. Με το κομμουνιστικό καθεστώς είχε σχέσεις που μπορούν να χαρακτηριστούν αγαστές, καθώς συναίνεσε στην καταστροφή 26 ιστορικών ναών και αντάλλασσε επισκέψεις και δώρα με τον Νικολάε Τσαουσέσκου.
Μετά την Επανάσταση του 1989 παραιτήθηκε και κατέφυγε σε μοναστήρι. Τον Ιανουάριο του 1990 η Ιερά Σύνοδος δέχτηκε την παραίτησή του και συγκρότησε επιτροπή τοποτηρητείας μέχρι την εκλογή νέου Πατριάρχη. Όμως, η νέα Κυβέρνηση της χώρας υπό τον Ίον Ιλιέσκου τον κάλεσε να επιστρέψει, οπότε επανήλθε στην Πατριαρχεία το Μάρτιο του ίδιου έτους.
Ο Πατριάρχης Θεόκτιστος κάλεσε τον Πάπα Ιωάννη Παύλο Β' να επισκεφθεί τη Ρουμανία το 1999. Ήταν η πρώτη επίσκεψη ενός Πάπα σε Ορθόδοξη χώρα από το Σχίσμα του 1054.
Παρέμεινε Πατριάρχης μέχρι το θάνατό του, στις 30 Ιουλίου 2007, σε ηλικία 92 ετών.
Κατηγορίες
Κατόπιν των φημολογούμενων σχέσεών του με το κομμουνιστικό καθεστώς, είχε δεχτεί κατά καιρούς επιθέσεις από το ρουμάνικο τύπο, ο οποίος τον κατηγόρησε ότι ήταν πράκτορας της Σεκουριτάτε, της μυστικής υπηρεσίας του κομμουνιστικού καθεστώτος, ομοφυλόφιλος, μέλος νεοναζιστικής ομάδας που κατέστρεψε συναγωγή του Βουκουρεστίου, κ.ά. Ο τύπος στήριζε τις κατηγορίες επικαλούμενος αρχεία της Σεκουριτάτε, ενώ η πάγια απάντηση της Εκκλησίας ήταν ότι πρόκειται για συκοφαντίες κατασκευασμένες από τους Σοβιετικούς, με σκοπό να καταστρέψουν την Εκκλησία της Ρουμανίας.
Τον Φεβρουάριο του 2000, ο Πατριάρχης Θεόκτιστος ζήτησε συγγνώμη[4] από το ρουμανικό λαό για όσα αυτός υπέφερε κατά τα χρόνια του κομμουνιστικού καθεστώτος. Στις ίδιες του δηλώσεις επεσήμανε ότι υπήρξε πράγματι έλλειψη σθένους από την πλευρά του για την προάσπιση της Εκκλησίας και του ποιμνίου του, κάτι που είχε ερμηνευτεί από το ρουμανικό λαό ως συνεργασία της Εκκλησίας με το καθεστώς.
Πηγές
