Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν.Μπορείτε να βοηθήσετε προσθέτοντας την κατάλληλη τεκμηρίωση. Υλικό που είναι ατεκμηρίωτο μπορεί να αμφισβητηθεί και να αφαιρεθεί.
Η σήμανση τοποθετήθηκε στις 06/12/2022.
Η όπερα επηρεάστηκε από την όπερα Così fan tutte του Μότσαρτ, που παίχτηκε στο ίδιο θέατρο λίγο πριν το έργο του Ροσσίνι. Η παράξενα εναρμονισμένη ουβερτούρα, αν και σπάνια ηχογραφημένη, είναι ένα από τα καλύτερα παραδείγματα του χαρακτηριστικού στυλ του Ροσσίνι. Μια ασυνήθιστα μεγάλη εισαγωγή παρουσιάζει ένα εκτεταμένο, μελαγχολικό σόλο κόρνο με πλήρη ορχηστρική συνοδεία, πριν δώσει τη θέση του σε ένα ζωντανό, καθαρά κωμικό κύριο θέμα.
Ιστορικό απόδοσης
Ο Τούρκος στην Ιταλία έκανε πρεμιέρα στη Σκάλα του Μιλάνου, στις 14 Αυγούστου 1814. Επίσης δόθηκαν παραστάσεις στο Λονδίνο, στο Θέατρο της Αυτού Μεγαλειότητας (Her Majesty's Theatre) στις 19 Μαΐου 1822, στη Νέα Υόρκη στο Park Theatre στις 14 Μαρτίου 1826 και αργότερα το 1950 αναβίωσε στη Ρώμη στο Teatro Eliseo με τη Μαρία Κάλλας, στο ρόλο της Φιορίλας. Το 1955 η Κάλλας πρωταγωνίστησε και πάλι ως Φιορίλα, αυτή τη φορά στη Σκάλα του Μιλάνου όπου η όπερα παρήχθη από τον Φράνκο Τζεφφιρέλλι. Τα τελευταία χρόνια τη Φιορίλα ερμήνευσε η Τσετσίλια Μπάρτολι.
Ο ποιητής Προσντοτσίμο γράφει το λιμπρέτο για μια κωμική όπερα, μόνο που δεν μπορεί να σκεφτεί μια πλοκή. Ξαφνικά συναντά μια ομάδα τσιγγάνων, ανάμεσα στους οποίους, ξεχωρίζει η όμορφη και μελαγχολική Ζαΐδα, που μάταια παρηγορείται από τον έμπιστό της, Αλμπαζάρ. Ο φίλος του Προσντοτσίμο, ο πεισματάρης και μερικές φορές ανόητος Δον Τζερόνιο, ψάχνει έναν μάντη για να τον συμβουλέψει για τα συζυγικά του προβλήματα, αλλά ακόμη και οι τσιγγάνοι τον κοροϊδεύουν, έτσι φεύγει ενοχλημένος. Ο Προσντοτσίμο πλησιάζει τους τσιγγάνους, ζητώντας πληροφορίες για την καταγωγή τους, και η Ζαΐδα του αφηγείται την ιστορία της: Ήταν κάποτε σε ένα τούρκικο χαρέμι κι αυτή και ο αφέντης της, ο πρίγκηπας Σελίμ ερωτεύτηκαν, αλλά οι ζηλιάρηδες αντίπαλοι την κατηγόρησαν για απιστία. Η Ζαΐδα καταδικάστηκε σε θάνατο, αλλά κατάφερε να διαφύγει με τον φίλο της, Αλμπαζάρ και μπήκαν στην ομάδα των τσιγγάνων. Παρ' όλα αυτά, εξακολουθεί να αγαπά μόνο έναν άντρα και αυτός είναι ο Σελίμ. Ο Προσντοτσίμο γνωρίζει ότι ένας Τούρκος πρίγκιπας θα φτάσει σύντομα στην Νάπολη και ειδοποιεί την Ζαΐδα.
Η ιδιότροπη νεαρή σύζυγος του Τζερόνιο, Δόνα Φιορίλα, μπαίνει τραγουδώντας τις χαρές της ελεύθερης και απεριόριστης αγάπης. Φτάνει ένα τουρκικό πλοίο και ο πρίγκιπας αποβιβάζεται. Είναι ο ίδιος ο Σελίμ. Η Φιορίλα έλκεται αμέσως από τον όμορφο Τούρκο και ένα ειδύλλιο αναπτύσσεται γρήγορα. Ο Ναρσίκο, ένας νέος ο οποίος είναι ερωτευμένος με τη Φιορίλα, και που υποδύεται έναν φίλο του συζύγου της, εμφανίζεται και δείχνει να ζηλεύει. Η Φιορίλα προσκαλεί τον Σελίμ στο σπίτι της για καφέ.
Στο σπίτι του Τζερόνιο
Η Φιορίλα και ο Σελίμ φλερτάρουν αλλά η συνάντησή τους διακόπτεται από τον Τζερόνιο και τον Ναρσίκο, οι οποίοι εκνευρίζουν τον Σελίμ και τελικά φεύγει, αφού κανονίζει κρυφά με τη Φιορίλα να ξανασυναντηθούν το ίδιο βράδυ, δίπλα στη θάλασσα. Ο Τζερόνιο λέει στη γυναίκα του ότι δεν θα επιτρέψει άλλους Τούρκους -ή Ιταλούς- στο σπίτι του, και έπειτα από έναν τσακωμό, η Φιορίλα φεύγει από το σπίτι, νευριάζοντας τον σύζυγο της για ακόμη μια φορά.
Στην ακτή της θάλασσας, τη νύχτα
Ο Σελίμ περιμένει την Φιορίλα. Αντίθετα, συναντά την Ζαΐδα και το πάθος μεταξύ τους αναζωπυρώνεται. Μόνο που η συνάντηση τους δεν ξεφεύγει από το βλέμμα της ζηλιάρας Φιορίλα, η οποία εισέρχεται θυμωμένη, ακολουθούμενη από τον Τζερόνιο και τον Ναρσίκο. Έτσι ξεσπά ένας καυγάς μεταξύ των δύο γυναικών, που μόλις χωρίζονται από τους αντίστοιχους φίλους τους.
Πράξη 2
Σε ένα πανδοχείο
Ο Σελίμ πλησιάζει φιλικά τον Τζερόνιο, προσφέροντάς του να αγοράσει τη Φιορίλα, όπως συνηθίζεται στην Τουρκία, σε περίπτωση που ο άντρας κουραστεί απ' τη γυναίκα του, αλλά ο Τζερόνιο αρνείται περιφρονητικά. Αφού φύγουν, εμφανίζεται η Φιορίλα και μια παρέα φίλων της και ακολουθεί η Ζαΐδα. Η Φιορίλα έχει οργανώσει μια συνάντηση μεταξύ τους και του Σελίμ, ώστε ο Τούρκος να αναγκαστεί να αποφασίσει ανάμεσα στις δύο γυναίκες: ενοχλημένη η Ζαΐδα φεύγει, ενώ ο Σελίμ και η Φιορίλα, μετά από έναν μικρό τσακωμό, συμφιλιώνονται.
Εν τω μεταξύ, ο ποιητής μαθαίνει ότι ο Σελίμ θέλει να απαγάγει τη Φιορίλα σε ένα πάρτι μασκέ, και αφού πρώτα συμβουλεύει τη Ζαΐδα να ντυθεί Φιορίλα για να ξεγελάσει τον Σελίμ, προτείνει το ίδιο και στον Τζερόνιο να παρευρεθεί επίσης στο πάρτι ντυμένος τούρκος. Ο Ναρκίσο ακούει τα πάντα και αποφασίζει κι αυτός να μεταμφιεστεί σε τούρκο για να μπορέσει να πάρει τη Φιορίλα.
Μια αίθουσα χορού με μασκαράδες και χορευτές
Η Φιορίλα μπερδεύει τον Ναρσίκο με τον Σελίμ και ο Ναρσίκο την οδηγεί μακριά. Στο μεταξύ, ο Σελίμ μπαίνει με τη Ζαΐδα, με την εντύπωση ότι είναι η Φιορίλα. Μέσα στην απόλυτη σύγχυση που κυριαρχεί, τα δυο ζευγάρια φεύγουν, ενώ ο Τζερόνιο μπερδεμένος, δεν μπορεί να καταλάβει ποια από τις δύο είναι η γυναίκα του.
Πίσω στο πανδοχείο
Ο Προσντοτσίμο συναντά τον Τζερόνιο. Τώρα ξέρουν ότι ο Σελίμ ήταν στην πραγματικότητα με τη Ζάιντα και μαντεύουν το ίδιο για την Φιορίλα με τον Ναρσίκο. Ο Προσντοτσίμο τον συμβουλεύει να εκδικηθεί τη Φιορίλα, στέλνοντάς της ένα γράμμα ότι δήθεν θα τη χωρίσει και θα τη στείλει πίσω στην οικογένειά της.
Έχοντας ανακαλύψει την εξαπάτηση του Ναρσίκο, η Φιορίλα προσπαθεί να βρει τον Σελίμ αλλά δεν τον βρίσκει πουθενά. Επιστρέφει σπίτι και εκεί διαβάζοντας την ψεύτικη επιστολή διαζυγίου, μετανιώνει για την ανόητη συμπεριφορά της.
Στην παραλία
Ο Σελίμ και η Ζαΐδα ετοιμάζονται να σαλπάρουν για την Τουρκία, ενώ έχει φτάσει εκεί η Φιορίλα ψάχνοντας μια βάρκα για να την πάει πίσω στην πατρίδα της. Ο Τζερόνιο τη βρίσκει και τη συγχωρεί. Το ζευγάρι έχει πλέον συμφιλιωθεί και ο Σελίμ με τη Ζαΐδα τους χαιρετάνε, φεύγοντας με το πλοίο, ενώ ο Προσντοτσίμο είναι ενθουσιασμένος με το αίσιο τέλος.
.jpg)
