Ο Ντμίτρι Νικολάγιεβιτς Ανούτσιν (ρωσ. Дмитрий Николаевич Анучин, 27 Αυγούστου 1843 – 4 Ιουνίου 1923) ήταν Ρώσος γεωγράφος, ανθρωπολόγος, εθνογράφος και αρχαιολόγος, που θεωρείται ο δημιουργός της ρωσικής πανεπιστημιακής «σχολής» στη γεωγραφία.
Βιογραφικά στοιχεία
Ο Ανούτσιν γεννήθηκε στην Αγία Πετρούπολη[5], αλλά σπούδασε στο Αυτοκρατορικό Πανεπιστήμιο της Μόσχας, από όπου πήρε το πτυχίο του το 1867. Αργότερα, το 1881, πήρε μεταπτυχιακό τίτλο σπουδών στη ζωολογία, ενώ το 1889 έλαβε το διδακτορικό του στη γεωγραφία. Ως επικεφαλής του τομέα εθνογραφίας του 12ου Συνεδρίου των Ρώσων Φυσικών Επιστημόνων και Ιατρών (XII съезда русских естествоиспытателей и врачей), που διεξάχθηκε στη Μόσχα το 1909, ώθησε προς την κατεύθυνση της πανεπιστημιακής, «επαγγελματικής» εθνογραφίας έναντι εκείνης στην οποία επιδίδονταν έως τότε στη Ρωσία ιεραπόστολοι και ερασιτέχνες. Ωστόσο αντιτέθηκε στην έκκληση του Λεβ Στέρνμπεργκ για την ίδρυση ενός αυτοκρατορικού Γραφείου Εθνογραφίας, φοβούμενος ότι έτσι ο κλάδος θα εμπλεκόταν υπερβολικά με την τσαρική γραφειοκρατία. Από την άλλη, ανέβασε τη διδασκαλία της γεωγραφίας στη μέση και την ανώτερη εκπαίδευση σε ένα σύγχρονο επιστημονικό επίπεδο.
Το 1915 ο Ανούτσιν αναμίχθηκε με την «Επιτροπή για τη Μελέτη του Φυσικού Παραγωγικού Δυναμικού» (KEPS), η οποία βοήθησε στην κινητοποίηση για την εκμετάλλευση των φυσικών πόρων της Ρωσικής Αυτοκρατορίας στα πλαίσια της συμμετοχής της χώρας στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Επιχειρηματολόγησε υπέρ της συστάσεως μιας δεύτερης κρατικής επιτροπής με σκοπό τη μελέτη των πληθυσμών της Ρωσικής Αυτοκρατορίας, παρόμοια με το αμερικανικό Γραφείο Εθνολογίας. Η Ρωσική Ακαδημία Επιστημών απέρριψε τότε την πρότασή του ως ανέφικτη, αλλά δημιούργησε εντός της KEPS μια υποεπιτροπή «για την περιγραφή της Ρωσίας ανά περιφέρεια».
Μελέτες και έργα
Από τις ανθρωπολογικές εργασίες του Ανούτσιν σημαντικότερες θεωρούνται οι μελέτες του για τους Αϊνού (1876) και για τις ανωμαλίες του κρανίου του ανθρώπου (1880). Από τα αρχαιολογικά έργα του ξεχωρίζουν Τα αρχαία τόξα και βέλη (1887), Ιστορική γνωριμία της Σιβηρίας ως τον Γιερμάκ (1890) και άλλα.
Τιμητικές διακρίσεις
Ονομάσθηκαν προς τιμή του
Παραπομπές
Πηγές
- Το ομώνυμο λήμμα στη Νέα Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια «Χάρη Πάτση», τόμος 5, σελ. 792
Βιβλιογραφία
- Esakov, V.A. (1970). «Anuchin, Dmitrii Nikolaevich». Dictionary of Scientific Biography. 1. Νέα Υόρκη: Charles Scribner's Sons, σσ. 173-175. ISBN 0-684-10114-9.
- Imperial Moscow University: 1755-1917: encyclopedic dictionary. Μόσχα: Russian political encyclopedia (ROSSPEN). A. Andreev, D. Tsygankov. 2010. σελίδες 29–31. ISBN 978-5-8243-1429-8.