Μυστικά αρχεία του Βατικανού

Μυστικά αρχεία του Βατικανού
Archivum Secretum Apostolicum Vaticanum και Archivum Apostolicum Vaticanum
Είδος	εκκλησιαστικό αρχείο και εθνικά αρχεία
Διεύθυνση	Cortile del Belvedere - 00120 Città del Vaticano[1]
Γεωγραφικές συντεταγμένες	41°54′25″N 12°27′22″E
Διοικητική υπαγωγή	Βατικανό[2]
Χώρα	Βατικανό
Έναρξη κατασκευής	1612 και 31  Ιανουαρίου 1612
Ιστότοπος
Επίσημος ιστότοπος
Πολυμέσα
δεδομένα (π)

Σφραγίδα των μυστικών αρχείων του Βατικανού

Τα μυστικά αρχεία του Βατικανού (λατινικά: Archivum Secretum Apostolicum Vaticanum, Μυστικά Αρχεία Αποστολικού Βατικανού) είναι το κτήριο όπου φυλάσσονται τα κρατικά έγγραφα και αλληλογραφία του κράτους του Βατικανού. Αποτελούν ιδιοκτησία του εκάστοτε Πάπα, και με τον θάνατο ή παραίτηση του η ιδιοκτησία περνά στον επόμενο Πάπα.^[3]Έως τις αρχές του 17ου αιώνα βρίσκονταν στην βιβλιοθήκη του Βατικανού, διαχωρίστηκαν όμως μετά από ενέργεια του Πάπα Παύλου Ε´ στον δικό τους χώρο με εξαιρετικά περιορισμένη πρόσβαση. Παρέμειναν απρόσιτα σε εξωτερικούς μελετητές έως το 1881, όταν ο Πάπας Λέων ΙΓ´ επέτρεψε την μερική πρόσβαση περιορισμένων τμημάτων αρχείου σε εξωτερικούς μελετητές, ρύθμιση που ισχύει έκτοτε.^[4]

Ονομασία

Παρότι είναι γνωστά ως μυστικά αρχεία, η λατινική λέξη secretum χρησιμοποιείται στην συγκεκριμένη περίπτωση περισσότερο με την έννοια του ιδιωτικού και όχι κρυφού, καθώς στο αρχείο βρίσκεται η ιδιωτική αλληλογραφία των Παπών και τα έγγραφα του κράτους του Βατικανού. Το σύνολο της συλλογής αποτελεί ιδιοκτησία του Πάπα, και τα άλλα αξιώματα και θεσμοί του Βατικανού όπως η ρωμαϊκή κουρία ή η Αγία Έδρα δεν έχουν πρόσβαση σε αυτό,^[5] και διαθέτουν τα δικά ξεχωριστά αρχεία.^[6]

Τα περιεχόμενα του αρχείου γίνονται διαθέσιμα για μελέτη μόνο σε συγκεκριμένα τμήματα τους, και υπάρχει υλικό στο οποίο απαγορεύεται η πρόσβαση για εξωτερικούς μελετητές, συμπεριλαμβανομένου του οποιουδήποτε υλικού μετά το 1939.^[7]

Έκταση

Εκτιμάται πως η συνολική έκταση του αρχείου είναι 85 χιλιόμετρα ραφιών,^[8] με 35.000 τόμους μονάχα στον κατάλογο έργων διαθέσιμων προς μελέτη, ενώ η δημοσίευση τμήματος ή του συνόλου του καταλόγου του αρχείου απαγορεύεται.^[9] Το κτήριο διαθέτει την δική του ανεξάρτητη μονάδα φωτογράφισης και συντήρησης.

Σύμφωνα με τον οργανισμό, η μεγάλη πλειοψηφία των διαθέσιμων τεκμηρίων στο αρχείο χρονολογείται από τον 13ο αιώνα και έπειτα (πριν τον Πάπα Ινοκέντιο Γ´), καθώς τα παλαιότερα έγγραφα χάθηκαν με την πάροδο των αιώνων και πριν φυλαχθούν κατάλληλα.^[10] Ιστορικά παραδείγματα των περιεχομένων του είναι επιστολές όπως:

• η αίτηση του Ερρίκου Η΄ της Αγγλίας στο Πάπα για να επιτραπεί το διαζύγιο του με την Αικατερίνη της Αραγονίας -κάτι που δεν έγινε και οδήγησε στην δημιουργία της αγγλικανικής προτεσταντικής εκκλησίας-,^[11]
• ένα απόσπασμα κειμένου στο οποίο ο Γαλιλαίος κατηγορείται ως αιρετικός
• επιστολές του Μιχαήλ Άγγελου όπου παραπονείται πως δεν έχει πληρωθεί για την εργασία του στην Καπέλα Σιστίνα.^[12]

Πρόσβαση

Τα μυστικά αρχεία βρίσκονται δίπλα στην βιβλιοθήκη του Βατικανού, και η πρόσβαση σε αυτά γίνεται μέσω της Πόρτα ντι Σάντα Άννα (πύλη της αγίας Άννης). Αιτήσεις για είσοδο γίνονται δεκτές μόνο σε εγκεκριμένους μελετητές με επιστημονικό ενδιαφέρον και με επαρκείς γνώσεις έρευνας σε αρχείο. Προκειμένου να γίνουν δεκτοί, χρειάζονται συστατική επιστολή από ακαδημαϊκό ή ερευνητικό ίδρυμα ή από εμπειρογνώμονα ιστορικό. Δεν γίνονται δεκτοί προπτυχιακοί φοιτητές.

Υπάρχουν αυστηροί περιορισμοί στην πρόσβαση στο αρχείο, όπου απαγορεύεται η πρόσβαση σε οποιοδήποτε υλικό μετά το 1939, ενώ υπάρχει ένα ολόκληρο τμήμα σχετικά με τις προσωπικές σχέσεις με τους καρδιναλίους στο οποίο απαγορεύεται η πρόσβαση από το 1922 και έπειτα.^[7][12]

Διαθεσιμότητα υλικού

Κατά την τρέχουσα σύμβαση, το υλικό του αρχείου γίνεται διαθέσιμο στους εξωτερικούς μελετητές μετά από την παρέλευση 75 ετών:

• 1817: Τα περιεχόμενα του αρχείου μαζί με αυτά της βιβλιοθήκης επιστράφηκαν στο Βατικανό μετά την μεταφορά τους από τον Ναπολέοντα στο Παρίσι πάνω μια δεκαετία νωρίτερα.^[13]
• 1883: Ο Πάπας Λέων ΙΓ´ επέτρεψε την πρόσβαση στα αρχεία από το 1815 και νωρίτερα.
• 1924: Τα αρχεία από το τέλος του Γρηγορίου ΙΣΤ΄ (1 Ιουνίου 1846) και νωρίτερα έγιναν διαθέσιμα.
• 1966: Τα αρχεία από το τέλος του Πίου Θ΄ (1878) και νωρίτερα έγιναν διαθέσιμα
• 1978: Αρχεία από τον Λέοντα ΙΓ´ (1903) και νωρίτερα.
• 1985: Έγγραφα από τον Πίο Ι´ (1903–1914) και Βενέδικτο ΙΕ´ (1914–1922).
• 2002-3: Έγγραφα από τα κρατικά αρχεία σχετικά με τις σχέσεις της Αγίας Έδρας με την ναζιστική Γερμανία κατά την διάρκεια του Πίου ΙΑ´(1922-1939). Η κίνηση αυτή έγινε ώστε να αντιμετωπιστεί η έντονη φημολογία σχετικά με την συνεργασία του Βατικανού με τους Ναζί την περίοδο εκείνη.^[14]
• 2006: Όλα τα έγγραφα του Πίου ΙΑ´^[15]
• 2012: Σε ειδική εκδήλωση για τα 400 έτη της λειτουργίας των αρχείων, έγιναν διαθέσιμα 100 επιλεγμένα έγγραφα από τον 8ο έως τον 20ό αιώνα. Ανάμεσα τους βρίσκονται αντικείμενα όπως η παπική βούλα του αφορισμού του Μαρτίνου Λουθήρου, και επιστολή της Μαρίας Α΄ της Σκωτίας κατά την περίοδο που ανέμενε την εκτέλεση της.^[16]

Παραπομπές

1. www.archivioapostolicovaticano.va/content/aav/en/contatti.html. Ανακτήθηκε στις 1  Ιανουαρίου 2023.
2. grid.483282.7.
3. See Pastor, History of the Popes, vol. III, 31.
4. Table of Admittances to the Vatican Secret Archives in the Last Years (Αρχειοθετήθηκε May 6, 2011, στο Wayback Machine.)
5. «The Title "Vatican Secret Archives"». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Αυγούστου 2009. Ανακτήθηκε στις 6 Αυγούστου 2017. 
6. The Archive of the Tribunal of the Apostolic Penitentiary^{[νεκρός σύνδεσμος]}
7. John, Christina. «Making the Invisible Visible: The Secret Vatican Archives». Glocal Notes. University of Illinois Board of Trustees. Ανακτήθηκε στις 1 Ιουνίου 2015. 
8. [1]
9. «Rules for Scholars». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Αυγούστου 2009. Ανακτήθηκε στις 6 Αυγούστου 2017. 
10. The Vatican Secret Archives: The Past Αρχειοθετήθηκε 2011-02-21 στο Wayback Machine., Vatican website
11. The Letter That Changed the Course of History^{[νεκρός σύνδεσμος]}
12. Macdonald, Fiona. «The secret libraries of history». Ανακτήθηκε στις 19 Αυγούστου 2016. 
13. Preston, John (1 June 2010). «The Vatican Archive: the Pope's private library». The Daily Telegraph. http://www.telegraph.co.uk/culture/books/7772052/The-Vatican-Archive-the-Popes-private-library.html. 
14. Vatican Archivists Rush to Declassify WWII Documents, Catholic World News, February 20, 2002
15. «Extract from the Bulletin of the Press Office of the Holy See, 30 June 2006». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Δεκεμβρίου 2009. Ανακτήθηκε στις 6 Αυγούστου 2017. 
16. «Nothing mysterious about Vatican archives, official says». Catholic News Agency. 2 Μαρτίου 2012. Ανακτήθηκε στις 8 Ιανουαρίου 2017. 

Σχετική βιβλιογραφία

• Ambrosini, Maria Luisa, The Secret Archives of the Vatican. Boston: Little, Brown, 1969 (republished 1996). (ISBN 0-7607-0125-3)
• Blouin, Francis X.· και άλλοι. (1998). Vatican Archives: An Inventory and Guide to Historical Documentation of the Holy See. New York, Oxford University Press. ISBN 0-19-509552-9. 
• Pastor, Ludwig von, The history of the popes, from the close of the Middle Ages: (drawn from the secret archives of the Vatican and other original sources) Αρχειοθετήθηκε 2007-09-26 στο Wayback Machine.. from WorldCat. Reprints: Periodicals Service Company (New York) and Schmidt Periodicals GmbH (Germany) Αρχειοθετήθηκε 2005-08-20 στο Wayback Machine.
• Borromeo, Agostino, L'inquisizione : atti del Simposio internazionale, Città del Vaticano ( The inquisition: actions of the international Symposium, Vatican City), Biblioteca apostolica vaticana, 2003. (ISBN 88-210-0761-8)

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Commons logo

Τα Wikimedia Commons έχουν πολυμέσα σχετικά με το θέμα    Μυστικά αρχεία του Βατικανού

• Επίσημος ιστότοπος

Συντεταγμένες: 41°54′16.9″N 012°27′17.1″E