Μπίκου

Βούδας σε βουδιστικό πάρκο στην περιοχή Πουθαμόνθον, συνοικία Νάκον Πάθομ της Ταϊλάνδης.

Μπίκου (αγγλικά: bhikkhu‎‎, σανσκριτικά: bhikṣu) είναι ο χειροτονισμένος μοναχός στον Βουδισμό. Αρσενικά και θηλυκά μοναστικά σώματα (θηλυκό: μπικούνι, bhikkhunī) είναι μέλη της βουδιστικής κοινότητας.^[1][2]

Οι ζωές όλων των βουδιστών μοναχών διέπονται από ένα σύνολο κανόνων που ονομάζονται prātimokṣa ή pātimokkha.^[1] Ο τρόπος ζωής τους διαμορφώνεται για να υποστηρίζει την πνευματική τους πρακτική: για να ζήσει μια απλή και διαλογιστική ζωή και να επιτύχει τη νιρβάνα.^[3]

Άτομο κάτω των 20 ετών δεν μπορεί να χειροτονηθεί ως μπίκου ή μπικούνι αλλά μπορεί να χειροτονηθεί ως σαμανέρα (αγγλικά: samanera‎‎).

Ορισμός

"Μπίκου" σημαίνει κυριολεκτικά «ζητιάνος» ή «εκείνος που ζει από ελεημοσύνη».^[4] Ο ιστορικός Βούδας, ο πρίγκιπας Σιντάρτα, έχοντας εγκαταλείψει μια ζωή ευχαρίστησης και άνεσης, έζησε ως "επιμελητής ελεημοσύνης" ως μέρος του τρόπου ζωής του. Εκείνοι από τους πιο σοβαρούς μαθητές του που "παραιτήθηκαν" από τη ζωή τους ως κοσμικοί και ήρθαν να σπουδάσουν με πλήρη απασχόληση υπό την επίβλεψή του, υιοθέτησαν επίσης αυτόν τον τρόπο ζωής. Αυτά τα μέλη φοιτητών έγιναν η κοινότητα χειροτονισμένων μοναχών που περιπλανήθηκαν από πόλη σε πόλη καθ 'όλη τη διάρκεια του έτους, ζώντας απο ελεημοσύνη και σταματώντας σε ένα μέρος μόνο για τη Βάσσα, τους βροχερούς μήνες της εποχής των μουσώνων.^[5]

Στον σχολιασμό της Νταμαπάντα (μια συλλογή ρητών του Βούδα σε μορφή στίχου) απο τον Μπουνταγκόσα, ο μπίκου ορίζεται ως "το άτομο που βλέπει τον κίνδυνο". Επομένως, επιδιώκει χειροτονία για να πάρει απελευθέρωση από αυτόν. Η Νταμαπάντα δηλώνει:

[266-267] Δεν είναι μοναχός κάποιος μόνο και μόνο επειδή ζει απο τις ελεημοσύνες των άλλων. Χωρίς την υιοθέτηση εξωτερικής μορφής καθίσταται κάποιος αληθινός μοναχός. Όποιος εδώ ζει μια "ιερή" ζωή, ξεπερνώντας τόσο την αξία όσο και την υποτιμητικότητα, και βαδίζει με κατανόηση σε αυτόν τον κόσμο - πραγματικά ονομάζεται μοναχός.^[6]

Για ιστορικούς λόγους, ο πλήρης χειροτονισμός των γυναικών δεν ήταν διαθέσιμος στους ασκούμενους της Τεραβάντα και της Βαγραγιάνα, αν και πρόσφατα η πλήρης χειροτονία των γυναικών επανήλθε σε πολλές περιοχές.^[7]

Ιστορικοί όροι στη δυτική λογοτεχνία

Θιβετιανοί μοναχοί συμμετέχουν σε παραδοσιακή μοναστική συζήτηση.

Στην αγγλική λογοτεχνία πριν από τα μέσα του 20ού αιώνα, οι βουδιστές μοναχοί αναφέρονται συχνά με τον όρο bonze, ιδιαίτερα όταν περιγράφονται μοναχοί από την Ανατολική Ασία και τη Γαλλική Ινδοκίνα. Αυτός ο όρος προέρχεται απο το ιαπωνικό μπονσό, που σημαίνει «ιερέας, μοναχός» και το ίδιο με την σειρά του προέρχεται απο τα Πορτογαλικά και Γαλλικά. Είναι σπάνιο στη σύγχρονη λογοτεχνία.^[8]

Οι βουδιστές μοναχοί κάποτε αποκαλούνταν talapoy ή talapoin, από το γαλλικά talapoin, και το πορτογαλικό talapão, και τέλος από το tala pōi της γλώσσας Μον, που σημαίνει «ο άρχοντας μας».^[9][10]

Χειροτονία

Τεραβάντα

Ο μοναχισμός της Τεραβάντα οργανώνεται γύρω από τις κατευθυντήριες γραμμές που βρίσκονται σε ένα τμήμα του Πάλι Κανόνα που ονομάζεται Βίναγια Πιτάκα. Οι λαϊκοί υφίστανται χειροτονία ως αρχάριοι (śrāmaṇera ή sāmanera) σε μια ιεροτελεστία γνωστή ως «προχώρημα». Οι Σαμάνες υπόκεινται στις Δέκα Εντολές. Από εκεί μπορεί να πραγματοποιηθεί πλήρης χειροτονία. Οι μπίκου υπόκεινται σε ένα πολύ μεγαλύτερο σύνολο κανόνων που είναι γνωστό ως Πατιμόκα (Τεραβάντα) ή Πρατιμόκσα (Μαχαγιάνα και Βαγραγιάνα).

Μαχαγιάνα

Στη Μαχαγιάνα ο μοναχισμός είναι μέρος του συστήματος των «όρκων της ατομικής απελευθέρωσης». Αυτοί οι όρκοι λαμβάνονται από μοναχούς και μοναχές προκειμένου να αναπτυχθεί προσωπική ηθική πειθαρχία.^[11]

Οι μοναχοί παίρνουν τους όρκους τους για ολόκληρη την ζωή τους, αλλά μπορούν να παραιτηθούν απο αυτούς και να επιστρέψουν στη μη μοναστική ζωή τους και ακόμη και να ξανά πάρουν τους όρκους αργότερα.^[12] Ένα άτομο μπορεί να πάρει τους όρκους έως και τρεις φορές ή επτά φορές σε μια ζωή, ανάλογα με τις συγκεκριμένες πρακτικές κάθε σχολής πειθαρχίας.^[13] Με αυτόν τον τρόπο, ο Βουδισμός κρατά τους όρκους «καθαρούς». Είναι δυνατό να διατηρήσει ή να αφήσει αυτόν τον τρόπο ζωής ένας μπίκου, αλλά θεωρείται εξαιρετικά κακό να παραβεί αυτούς τους όρκους.

Στο Θιβέτ, οι χειροτονίες των ουπασάκα, πραβράγια και μπίκου λαμβάνονται συνήθως σε ηλικίες έξι, δεκατέσσερα και είκοσι ένα ή μεγαλύτερες, αντίστοιχα.^[14]

Άμφια

Δύο μοναχοί με πορτοκαλί άμφια.

Το ειδικό ένδυμα των χειροτονισμένων, που αναφέρεται στα αγγλικά ως robe, προέρχεται από την ιδέα να φοράμε μια απλή ανθεκτική μορφή προστασίας για το σώμα από τον καιρό και το κλίμα. Σε κάθε παράδοση υπάρχει ομοιομορφία στο χρώμα και το στυλ του ενδύματος. Το χρώμα επιλέγεται συχνά λόγω της ευρύτερης διαθεσιμότητας ορισμένων χρωστικών σε μια δεδομένη γεωγραφική περιοχή. Στο Θιβέτ και στις περιοχές των Ιμαλαΐων (Κασμίρ, Νεπάλ και Μπουτάν) το κόκκινο είναι η προτιμώμενη χρωστική ουσία που χρησιμοποιείται ως βαφή των ράσων. Στη Βιρμανία το κοκκινωπό καφέ. Στην Ινδία, τη Σρι Λάνκα και τη Νοτιοανατολική Ασία επικρατούν διάφορες αποχρώσεις κίτρινου, ώχρας και πορτοκαλιού. Στην Κίνα, την Κορέα, την Ιαπωνία και το Βιετνάμ, συνηθίζεται το γκρι ή το μαύρο χρώμα. Οι μοναχοί κάνουν συχνά τις δικές τους ρόμπες από ύφασμα που τους δίνεται.^[1]

Οι ρόμπες των Θιβετιανών μοναχών και αρχάριων μοναχών διαφέρουν σε διάφορες πτυχές, ειδικά στην εφαρμογή των «τρυπών» στο έδνυμα των μοναχών. Μερικοί μοναχοί σχίζουν τις ρόμπες τους και κατόπιν επιδιορθώνουν ξανά αυτά τα κομμάτια. Οι Ουπασάκα δεν μπορούν να φορούν το "τσο γκου", έναν κίτρινο "ιστό" που φοριέται κατά τη διάρκεια διδασκαλιών τόσο από αρχάριους όσο και από πλήρεις μοναχούς.

Για την τήρηση της Καθίνα Πούτζα (φεστιβάλ), μια ειδική ρόμπα της Καθίνα γίνεται σε 24 ώρες από δωρεές από λαϊκούς υποστηρικτές ενός ναού. Η ρόμπα δωρίζεται στον ναό ή το μοναστήρι, και οι κάτοικοι μοναχοί επιλέγουν έπειτα από τον αριθμό τους έναν μοναχό για να λάβει αυτήν την ειδική ρόμπα.^[15]

Ιαπωνία και Κορέα

Ο Σάικο (Ιάπωνας βουδιστής μοναχός που ίδρυσε τη σχολή βουδισμού Τένταϊ) ζήτησε να κατασκευαστεί μια πλατφόρμα χειροτονίας Μαχαγιάνα στην Ιαπωνία. Η άδεια χορηγήθηκε επτά ημέρες μετά το θάνατό του και η πλατφόρμα ολοκληρώθηκε το 827 από τον μαθητή του, Γκισίν.^[16]

Ο Σάικο πίστευε ότι οι 250 εντολές αφορούσαν τον Σραβακαγιάνα και ότι η χειροτονία θα έπρεπε να χρησιμοποιεί τις αρχές Μαχαγιάνα. Όρισε ότι οι μοναχοί θα παραμένουν στο Όρος Χιέι για δώδεκα χρόνια μεμονωμένης εκπαίδευσης και θα ακολουθούν τα κύρια θέματα των 250 εντολών: φιλανθρωπία, όχι βλάψιμο, όχι μεθυστικά, χορτοφαγική διατροφή και μείωση εργασίας για κέρδη. Μετά από δώδεκα χρόνια, οι μοναχοί έπειτα χρησιμοποιούσαν τις αρχές Βινάγια ως προσωρινή ή συμπληρωματική οδηγία για το πως να συμπεριφέρονται όταν υπηρετούν σε μη μοναχικές κοινότητες. Οι μοναχοί Τεντάι ακολούθησαν αυτήν την πρακτική.^[16]

Στην Κορέα, η πρακτική της αγαμίας ποικίλλει. Οι δύο αιρέσεις του Κορεάτικου Σον διαιρέθηκαν το 1970 για αυτό το ζήτημα. Το Τζόγκιε είναι πλήρως άγαμο ενώ το Τάεγκο έχει τόσο ασυνήθιστους μοναχούς όσο και μη-άγαμους ιερείς που θυμίζουν αυτούς της Ιαπωνίας.^[17]

Φωτογραφίες

• 
  Νέος Ινδός μοναχός του Βουδισμού.
• 
  Ένας Βουδιστής μοναχός της Τεραβάντα στο Λάος.
• 
  Κινέζος βουδιστής μοναχός στην Κίνα.
• 
  Κινέζος μοναχός του βουδισμού στην Ταϊβάν.
• 
  Βουδιστής μοναχός στις Η.Π.Α.
• 
  Βουδιστής μοναχός στο Θιβέτ.
• 
  Μοναχοί στο Λουάνγκ Πραμπάνγκ.
• 
  Μοναχοί στην Ταϊλάνδη.
• 
  Μοναχοί στην Μιανμάρ.

Παραπομπές

1. Buswell, Robert E. Jr. (2004). Encyclopedia of Buddhism. New York: Macmillan Reference, USA. ISBN 0-02-865718-7. 52216132. 
2. «The Buddhist World: Lay Buddhist's Guide to the Monk's Rules». www.buddhanet.net. Ανακτήθηκε στις 24 Αυγούστου 2020. 
3. «The condition of the monk (bhikkhu) in Theravāda Buddhism». en.dhammadana.org. Ανακτήθηκε στις 24 Αυγούστου 2020. 
4. Nyanatiloka, Mahathera. Buddhist dictionary : manual of Buddhist terms and doctrines. ISBN 978-1-68172-096-8. 1137735414. 
5. «Featured Art of the Day: Buddha Monk - Yansugem art and design». ArtPal (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 24 Αυγούστου 2020. 
6. «Dhammatthavagga: The Just». www.accesstoinsight.org. Ανακτήθηκε στις 24 Αυγούστου 2020. 
7. Avila, Sandra (2008). «Buddhism and its relation to women and prostitution in Thai society». digitalcommons. Florida International University. 
8. «Definition of bonze | Dictionary.com». www.dictionary.com (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 24 Αυγούστου 2020. 
9. Roberts, Edmund (1837). Embassy to the Eastern Courts of Cochin-China, Siam, and Muscat: In the U. S. Sloop-of-war Peacock ... During the Years 1832-3-4. Harper & brothers. σελ. 237. 
10. «talapoin - WordReference.com Dictionary of English». www.wordreference.com (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 24 Αυγούστου 2020. 
11. «Bhikkhu - New World Encyclopedia». www.newworldencyclopedia.org. Ανακτήθηκε στις 24 Αυγούστου 2020. 
12. «How to become a bhikkhu (Buddhist monk)». en.dhammadana.org. Ανακτήθηκε στις 24 Αυγούστου 2020. 
13. «05-05 律制生活 0064». ddc.shengyen.org. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Απριλίου 2017. Ανακτήθηκε στις 24 Αυγούστου 2020. 
14. «Bhikkhu - Chinese Buddhist Encyclopedia». www.chinabuddhismencyclopedia.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Απριλίου 2018. Ανακτήθηκε στις 24 Αυγούστου 2020. 
15. «Buddhist Ceremonies and Rituals of Sri Lanka». www.accesstoinsight.org. Ανακτήθηκε στις 24 Αυγούστου 2020. 
16. Soka Gakkai Dictionary of Buddhism, Soka Gakkai, 'Dengyo'
17. Bruun, Ole.· Kalland, Arne. (1992). Asian perceptions of nature : papers presented at a workshop, NIAS, Copenhagen, Denmark, October 1991. Copenhagen: Nordic Institute of Asian Studies. ISBN 87-87062-12-7. 28815678. 

Δείτε επίσης

• Σαμανέρα (βουδισμός)
• Σιντάρτα Γκαουτάμα
• Ηγουμένη
• Βουδισμός στην Ιαπωνία
• Τεραβάντα