Ο Μπάρτολντ Χάινριχ Μπρόκες[9] (γερμανικά: Barthold Heinrich Brockes) (22 Σεπτεμβρίου 1680 - 16 Ιανουαρίου 1747) ήταν Γερμανός συγγραφέας και ποιητής της πρώιμης περιόδου του γερμανικού Διαφωτισμού και ανώτερος αξιωματούχος.[10]
Βιογραφικά στοιχεία
Ο Μπάρτολντ Χάινριχ Μπρόκες γεννήθηκε στο Αμβούργο το 1680 και ήταν γιος πλούσιου εμπόρου. Αρχικά εκπαιδεύτηκε στο σπίτι και από το 1696 φοίτησε σε γυμνάσιο του Αμβούργου. Το 1698 ταξίδεψε στη Δρέσδη με έναν από τους έμπορους φίλους του πατέρα του και από εκεί στην Πράγα με τον γιο ενός ευγενή με τον οποίο είχε γίνει φίλος. Όταν επέστρεψε στο Αμβούργο, ασχολήθηκε με την τελειοποίηση των αυλικών τρόπων, την εκμάθηση χορού, ξιφασκίας και ιππασίας, καθώς και τη γαλλική γλώσσα. Ως μέλος της ανώτερης τάξης, ήταν οικονομικά ανεξάρτητος σε όλη του τη ζωή και ήταν σε θέση να αφοσιωθεί στα λογοτεχνικά και κοινωνικά του ενδιαφέροντα.
Τρία παιδιά του συμβούλου Μπάρτολντ Χάινριχ Μπροκς, Μπαλτάσαρ Ντένερ 1724, Αίθουσα Τέχνης Αμβούργου
Το 1720 διορίστηκε μέλος της Γερουσίας του Αμβούργου και του ανατέθηκαν αρκετά σημαντικά αξιώματα: έγινε δικαστής της πόλης, στη συνέχεια το 1730 περιφερειακός δικαστής, λίγο αργότερα έλαβε τον τίτλο του αυτοκρατορικού κόμη Παλατίνου, από το 1735 έως 1741 ήταν δικαστής στο Κούξχαφεν, στις εκβολές του Έλβα, και άλλα αξιώματα που διατήρησε μέχρι τον θάνατό του. Σε διπλωματικές αποστολές ταξίδεψε στη Βιέννη, την Κοπεγχάγη, το Βερολίνο και το Ανόβερο.[11]
Το 1714 παντρεύτηκε την Άννα Ιζαμπέλ Λέμαν με την οποία απέκτησαν δώδεκα παιδιά, από τα οποία επέζησαν τα οκτώ. Πέθανε το 1747 στο Αμβούργο σε ηλικία 66 ετών μετά από τριήμερη ασθένεια.
Λογοτεχνική δραστηριότητα
Το 1715, μαζί με αρκετούς επιστήμονες, διανοούμενους και συγγραφείς του Αμβούργου, ίδρυσαν την Teutschübende Gesellschaft, μια γλωσσολογική εταιρεία για την ανάπτυξη και προώθηση της γερμανικής γλώσσας και λογοτεχνίας. Ήταν επίσης μέλος της επιδραστικής Πατριωτικής Εταιρείας, η οποία, στα πλαίσια της προώθησης των ιδεών του Διαφωτισμού, προσπαθούσε να ενθαρρύνει τους πολίτες του Αμβούργου υπέρ της διαφάνειας και της ανεκτικότητας, και εξέδιδε την ηθική εβδομαδιαία εφημερίδα Ο Πατριώτης, στην οποία ο Μπρόκες δημοσίευσε συνολικά 23 άρθρα. Μετέφρασε επίσης τη Σφαγή των Αθώων του Τζιανμπατίστα Μαρίνο,[12] το μπαρόκ ύφος του οποίου αργότερα απέρριψε, το Δοκίμιο για τον Άνθρωπο του Αλεξάντερ Πόουπ και τις ΕποχέςΤζέιμς Τόμσον, από τα οποία επηρεάστηκε.[13]
Το 1712 δημοσίευσε το πρώτο του έργο, ένα ποίημα για τα Πάθη του Χριστού: Ιησούς, που μαρτύρησε και πέθανε για τις αμαρτίες του κόσμου, γνωστό και ως Πάθος του Μπρόκες, που έμελλε να τον κάνει διάσημο. Συνθέτες όπως ο Ράινχαρντ Κάιζερ (1712), ο Γκέοργκ Φρίντριχ Χέντελ, ο Γκέοργκ Φίλιπ Τέλεμαν (1716), ο Γκότφριντ Χάινριχ Στέλτσελ (1725), μεταξύ πολλών άλλων, μελοποίησαν αποσπάσματα του έργου και τον έκαναν γνωστό πολύ πέρα από την πόλη του τα επόμενα χρόνια. Ο Γιόχαν Σεμπάστιαν Μπαχ χρησιμοποίησε επίσης αποσπάσματα στο Πάθος του Αγίου Ιωάννη (1724).[14]
Κύριο έργο του είναι ο κύκλος επικών ποιημάτων Γήινη απόλαυση στον Θεό (Irdisches Vergnügen in Gott) στα οποία η φύση και τα φυσικά φαινόμενα περιγράφονται λεπτομερώς και θεωρούνται όψεις του τέλεια διατεταγμένου σύμπαντος του Θεού. Δημοσιεύθηκε μεταξύ 1721 και 1748 σε εννέα τόμους με συνολικά περισσότερες από 5.500 σελίδες. [15]
Η ποίηση του Μπρόκες παρουσιάζει πλέον ακαδημαϊκό ενδιαφέρον, αλλά είναι χαρακτηριστική της αλλαγής που επήλθε στη γερμανική λογοτεχνία στις αρχές του 18ου αιώνα. Οι στίχοι του εκφράζουν τη νέα ποιητική ευλαβική στάση απέναντι στη φύση και μια θρησκευτική ερμηνεία των φυσικών φαινομένων που ήταν επίσης νέα στη γερμανική λογοτεχνία που προετοίμασαν τον δρόμο για μεταγενέστερους ποιητές, όπως τον Φρίντριχ Κλόπστοκ, τον Έβαλντ Κρίστιαν φον Κλάιστ και άλλους. [16]
