Συντεταγμένες: 37°3′1.67″N 25°31′17.17″E / 37.0504639°N 25.5214361°E / 37.0504639; 25.5214361
Η μονή Φωτοδότη είναι μοναστήρι με τη μορφή πύργου το οποίο βρίσκεται κοντά στον Δανακό Νάξου. Η μονή χρονολογείται από τους βυζαντινούς χρόνους και οχυρώθηκε τον 15ο ή τον 16ο αιώνα.[1] Είναι αφιερωμένη στη Μεταμόρφωση του Σωτήρος.[2]
Η μονή φαίνεται ότι ιδρύθηκε στη θέση βασιλικής του 6ου αιώνα μ.Χ. Στο ναό του μοναστηριού σώζονται σπαράγματα ανεικονικών αγιογραφιών, γεγονός που χρονολογεί την κατασκευή του κατά την περίοδο της Εικονομαχίας. Αργότερα προστέθηκε το παρεκκλήσι, αρχικά καμαρόσκεπο και έπειτα τρουλαίο.[2] Το μοναστήρι μετά την κατάκτηση της Νάξο από τους Φράγκους δόθηκε στους Βενεδικτίνους μοναχούς το 1227. Η μονή έγινε πάλι ορθόδοξη πιθανότατα στα τέλη του 15ου αιώνα και στα μέσα του 16ου αιώνα έγινε σταυροπηγιακή. Το 1636 επέστρεψε όμως στην κυριότητα της μητρόπολης Παροναξίας. Το 1780 ήταν μετόχι της μονής της Πάτμου και το 1831 μετόχι της Παναγίας Απειραθίτισσας. Πλέον ανήκει στην μητρόπολη Παροναξίας.[1] Η μονή αναστηλώθηκε την περίοδο 1991-2007.[2]
Η μονή Φωτοδότη είναι κτισμένη πάνω σε ύψωμα. Έχει διαστάσεις 30 επί 20 μέτρα και ύψος 15 μέτρα. Η μονή αποτελείται από δύο ορόφους. Στο ισόγειο βρίσκεται η εκκλησία και τέσσερα δωμάτια. Η εκκλησία διαθέτει γλυπτό τέμπλο και το δάπεδό της είναι καλυμμένο με ασπρόμαυρα πλακάκια. Η πρόσβαση στον πάνω όροφο γίνεται με εξωτερική σκάλα μπροστά από την εκκλησία. Ο όροφος έχει αίθριο με ένα τρούλο στη μέση. Στον όροφο βρίσκονται κελιά μοναχών και ένα επιπλέον δωμάτιο. Τα τείχη της μονής καταλήγουν σε αμυντικούς πυργίσκους. Εξωτερικά τα τείχη της μονής υποστηρίζονται από μεγάλες αντηρίδες.[3]
Παραπομπές
Βιβλιογραφία
- Μ. Κεφαλληνίδης, Το μοναστήρι του Φωτοδότη στο Δανακό Νάξου, Αθήνα 1968
- Ο. Βαβατσιούλας, Μ. Διαμαντοπούλου, Μονή Φωτοδότη στο ∆ανακό Νάξου στο Αναστήλωση – Συντήρηση – Προστασία Μνηµείων και Συνόλων, τόμος 3 (1993) 173-194
