Η Μονή Μυριοκεφάλων (ορισμένες φορές απαντώμενη και ως Μονή Αντιφωνήτριας) είναι Ορθόδοξο μοναστήρι στην Κρήτη. Ευρίσκεται στο χωριό των Μυριοκεφάλων και εξακολουθεί ως σήμερα να αποτελεί έναν εκ των κυριότερων τόπων προσκυνήματος της περιοχής.
Παρουσίαση
Τοιχογραφία.
Αφιερωμένη στην Παρθένο Μαρία, η συγκεκριμένη κατασκευή είναι σταυροειδούς τύπου με τρούλο και χρονολογείται από τις αρχές του 11ου αιώνα, ιδρυθείσα από τον Ιωάννη Ξένο, γνωστό ως Ερημίτη[1].
Οι βυζαντινές τοιχογραφίες του Καθολικού των Μυριοκεφάλων, των οποίων το πρώτο στρώμα χρονολογείται από τον 10ο-11ο αιώνα και το δεύτερο από τα τέλη του 12ου αιώνα και τις αρχές του 13ου αιώνα, αποτελούν χαρακτηριστικά δείγματα βυζαντινού ρυθμού. Άλλες τοιχογραφίες, ύστερης χρονολογίας, χρονολογούνται από τον 16ο αιώνα[1]. Παρά την ιδιαιτερότητά τους, παρουσιάζουν τα χαρακτηριστικά της τέχνης της περιόδου των Κομνηνών και, ως αποτέλεσμα, συνδέονται με τις τοιχογραφίες των εκκλησιών της Κωνσταντινούπολης, της Μακεδονίας και της Κύπρου[2]. Στο σύνολο των τοιχογραφιών κυριαρχούν τα ανοιχτόχρωμα χρώματα. Οι ζωγράφοι δεν αντέγραψαν τα πρότυπα των παλαιότερων περιόδων και προσέθεσαν περαιτέρω λεπτομέρειες στις ζωγραφισμένες αναπαραστάσεις. Επρόκειτο για αρχαΐζοντες ζωγράφους, παρά το γεγονός πως οι ιδιαιτερότητες των τοιχογραφιών τους φαίνεται να τους καθιστά ως προδρόμους του καλλιτεχνικού ρεύματος το οποίο έκανε την εμφάνισή του στην Κωνσταντινούπολη στην διάρκεια του 15ου και του 16ου αιώνα και το οποίο είναι γνωστό ως Κρητική Σχολή[2].
Λίγες πληροφορίες υπάρχουν αναφορικά με το μοναστήρι στην διάρκεια της ενετικής και τουρκικής περιόδου. Θεωρείται πιθανό ο συγκεκριμένος χώρος λατρείας να έχασε σε σημασία στην διάρκεια των παραπάνω περιόδων, παρά το γεγονός πως παρέμεινε ενεργός[1].
