Η χρονολογία ίδρυσης της μονής δεν είναι ακριβής αλλά σύμφωνα με την παράδοση χρονολογείται στον 16ο αιω. Αναφέρεται ότι στην ίδια τοποθεσία υπήρχε μικρό εξωκλήσι αφιερωμένο στην Κοίμηση της Θεοτόκου, δίπλα σε πηγή με καθαρό και πόσιμο νερό[3]. Στις αρχές του 18ου αιώνα παραχωρήθηκε ανεπίσημα ως μετόχι στο Άγιο Όρος και εν συνέχεια (το 1747) πέρασε στην κυριότητα της Μονής Ιβήρων του Αγίου Όρους. Στη βιβλιοθήκη της Μονής Ιβήρων υπάρχει το σχετικό πατριαρχικό σιγίλλιο (απόφαση) της Ιεράς Συνόδου του Οικουμενικού Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως, επί Πατριαρχίας Παϊσίου Β΄[1][3].
Περιγραφή - Κειμήλια
Το καθολικό της μονής είναι τρίκλιτη θολωτή βασιλική με ενιαία στέγη και έχει κτισθεί στη θέση παλιότερου. Επάνω από την κεντρική είσοδο του κυρίως ναού υπάρχει κτητορική επιγραφή σε μαρμάρινη πλάκα που αναγράφει ως ημερομηνία εγκαινίων του νέου καθολικού 15 Αυγούστου 1857[1]. Εντός του καθολικού βρίσκεται υπόγεια δεξαμενή και το πηγάδι που δημιουργήθηκαν από την παλιά πηγή[3].
Τα σημαντικότερα κειμήλια είναι το αντίγραφο της θαυματουργής εικόνας της Παναγίας της Πορταίτισσας καθώς και τα λείψανα του ποδιού του Αγίου Χαραλάμπους τα οποία μεταφέρθηκαν στη Μονής μετά την παραχώρησή της στην Μονή Ιβήρων. Αξιόλογα θεωρούνται το τέμπλο του καθολικού (1865) που είναι ξυλόγλυπτο, σκαλιστό, επίχρυσο με τις παλιές εικόνες καθώς και η εικόνα της Δέσποινας των Ιλασμών που κρατεί στο αριστερό χέρι το θείο βρέφος και είναι καλυμμένη από αναρίθμητα τάματα των πιστών[3]. Η μονή Παναγιάς Πορταΐτισσας Κορνοφωλιάς είναι αφιερωμένη στην Κοίμηση της Θεοτόκου και πανηγυρίζει στις 22 και 23 Αυγούστου[2].
Διοικητικά
Αναφέρεται επίσημα για πρώτη φορά ως οικισμός το 1928 να προσαρτάται στη τότε κοινότητα Κορνοφωλεάς[4]. Σύμφωνα με το σχέδιο Καλλικράτης διοικητικά, μαζί με την Κορνοφωλιά αποτελούν την τοπική κοινότητα Κορνοφωλεάς που ανήκει στη δημοτική ενότητα Σουφλίου του Δήμου Σουφλίου και σύμφωνα με την απογραφή 2011 έχει 11 κατοίκους[5].
