Λογισμικό ως Υπηρεσία

Το Λογισμικό ως Υπηρεσία (Software as a Service - SaaS) είναι ένα μοντέλο διάθεσης και χρήσης λογισμικού όπου ο πελάτης δεν αγοράζει το λογισμικό που χρειάζεται αλλά αποκτά το δικαίωμα χρήσης του ετησίως, ως συνδρομητική υπηρεσία ώστε να το χρησιμοποιήσει για τις ανάγκες του. Παραδείγματα τέτοιων εφαρμογών είναι το Microsoft Office 365, Dropbox, Salesforce κτλ.

Λειτουργικότητα Λογισμικού ως υπηρεσία - SaaS

Η πλατφόρμα SaaS συνδέεται με την πλατφόρμα ως υπηρεσία (Platform as a Service – PaaS) και την υποδομή ως υπηρεσία(Infrastructure as a Service - IaaS). Η πλατφόρμα ως υπηρεσία (PaaS) είναι μια πλατφόρμα που βασίζεται σε σύννεφο μέσω του οποίου ένας πάροχος παρέχει ένα περιβάλλον ανάπτυξης και τα κατάλληλα εργαλεία για το σχεδιασμό νέων εφαρμογών. Έτσι, το PaaS είναι μια χρήσιμη υπηρεσία, ειδικά για προγραμματιστές λογισμικού και εταιρείες που θέλουν να δημιουργούν γρήγορα και εύκολα νέα προγράμματα ή εφαρμογές ανεξάρτητα από τον χώρο που βρίσκονται εκείνη την στιγμή. Η υποδομή ως υπηρεσία (IaaS) είναι μια μορφή cloud computing που έχει σχεδιαστεί για να καλύπτει όλες τις ανάγκες υλικού, δικτύωσης και υπολογιστικής ισχύος των επιχειρήσεων σε ένα εικονικό περιβάλλον. Μια άδεια IaaS επιτρέπει την επιχείρηση να πληρώνει μόνο για το υλικό που χρησιμοποιεί.

Πλεονεκτήματα Λογισμικού ως υπηρεσία - SaaS

• Εξοικονόμηση χρημάτων: Οι επιχειρήσεις γλυτώνουν αρκετά χρήματα με την απόφαση να έχουν ένα λογισμικό με συνδρομή, διότι δεν χρειάζεται κόστος για προσωπικό τεχνικής υποστήριξης και για νέα τεχνολογία εντός των εγκαταστάσεων τους. Όλα τα δεδομένα βρίσκονται στο σύννεφο(cloud) και όλοι οι εργαζόμενοι μπορούν να εργαστούν με αυτό από οποιαδήποτε συσκευή και από οπουδήποτε βρίσκονται.
• Αποφυγή εγκατάστασης λογισμικού: Οι επιχειρήσεις γλυτώνουν την διαδικασία εγκατάστασης και ρύθμισης του λογισμικού σε κάθε υπολογιστή, γιατί το λογισμικό παρέχεται μέσω διαδικτύου, ενώ οι αναβαθμίσεις του και η εκπαίδευση του προσωπικού πάνω σε αυτό συμφωνούνται συνήθως στο συμβόλαιο.
• Καταγραφή δεδομένων και κινήσεων: Όλα τα δεδομένα και οι κινήσεις κάθε επιχείρησης καταγράφονται σε μια μεγάλη κεντρική μονάδα, οι εταιρείες μπορούν να έχουν πρόσβαση σε εργαλεία αναφοράς, πληροφοριών και απεικονίσεων, τα οποία μπορούν να προσφέρουν πολύτιμες γνώσεις στις δραστηριότητες τους, επιτρέποντας τη βελτιστοποίηση των ροών εργασίας και την εξοικονόμηση της αποτελεσματικότητας.

Μειονεκτήματα Λογισμικού ως υπηρεσία - SaaS

• Λειτουργία μέσω διαδικτύου: Το λογισμικό ως υπηρεσία εκτελείται μέσω διαδικτύου. Αυτά τα λογισμικά δίνουν την δυνατότητα στις επιχειρήσεις να τα χρησιμοποιούν και χωρίς διαδίκτυο, όμως έτσι δεν ενημερώνονται έγκυρα τα δεδομένα και μπορεί να προκληθούν σφάλματα. Οπότε απαιτείται μια καλή και σταθερή σύνδεση στο διαδίκτυο για την ομαλή χρήση των λογισμικών SaaS.
• Ασφάλεια δεδομένων: Υπάρχει ανησυχία για την ασφάλεια των δεδομένων της κάθε επιχείρησης καθώς αυτά φιλοξενούνται σε ένα σύννεφο(cloud) έκτος από τους servers της επιχείρησης. Οι επιχειρήσεις που χρησιμοποιούν αυτήν την υπηρεσία πρέπει να γνωρίζουν τις δικλίδες και τα πρωτόκολλα ασφαλείας των συστημάτων του λογισμικού ενώ παράλληλα θα πρέπει να γίνονται συνεχώς τακτικές αναβαθμίσεις ασφαλείας από τον πάροχο του λογισμικού.
• Ιδιοκτησία δεδομένων: Η ιδιοκτησία των δεδομένων μπορεί να συμπεριληφθεί στα μειονεκτήματα των λογισμικών ως υπηρεσία, διότι οι επιχειρήσεις δεν ξεκαθαρίζουν από την αρχή(συμβόλαιο) ότι τα δεδομένα είναι δικά τους και έτσι σε περίπτωση που η επιχείρηση πάψει να χρησιμοποιεί αυτό το λογισμικό, τα δεδομένα θα παραμείνουν στην κατοχή της εταιρίας που παρέχει την υπηρεσία. Η κάθε επιχείρηση πρέπει να συμφωνεί στο αρχικό συμβόλαιο ότι τα δεδομένα είναι δικά της και μόνο.

Διανομή και τιμολόγηση

Το μοντέλο cloud (ή SaaS) δεν χρειάζεται φυσικά έμμεση διανομή επειδή δεν διανέμεται φυσικά και αναπτύσσεται σχεδόν αμέσως, εξαλείφοντας έτσι την ανάγκη για παραδοσιακούς συνεργάτες και μεταπωλητές.^[1] Σε αντίθεση με το παραδοσιακό λογισμικό, το οποίο συνήθως πωλείται ως διαρκής άδεια χρήσης με προκαταβολικά τέλη (και πρόσθετα τέλη για συνεχή υποστήριξη), οι πωλητές SaaS τιμολογούν τις εφαρμογές συνήθως με συνδρομές, τις περισσότερες φορές μηνιαίες ή ετήσιες.^[2][3] Κατά συνέπεια, το αρχικό κόστος εγκατάστασης του SaaS είναι συνήθως χαμηλότερο από το αντίστοιχο επιχειρηματικό λογισμικό. Οι πωλητές SaaS συνήθως τιμολογούν τις εφαρμογές τους με βάση ορισμένες μετρήσεις χρήσης, όπως ο αριθμός των χρηστών που χρησιμοποιούν την εφαρμογή.

Σχετικά χαμηλό κόστος προετοιμασίας χρήστη (δηλαδή, εγκατάσταση ενός νέου πελάτη) σε περιβάλλον πολλαπλών μισθωτών επιτρέπει σε ορισμένους προμηθευτές SaaS να προσφέρουν εφαρμογές χρησιμοποιώντας το μοντέλο freemium.^[4] Σε αυτό το μοντέλο, παρέχεται μια δωρεάν υπηρεσία με περιορισμένη λειτουργικότητα ή όγκο και χρεώνεται τέλος για προηγμένη λειτουργικότητα ή μεγαλύτερο όγκο.

Ένας βασικός μοχλός ανάπτυξης του SaaS είναι η ικανότητα των προμηθευτών SaaS να προσφέρουν τιμολόγηση που είναι ανταγωνιστική σε σχέση με το λογισμικό που διατίθεται στις εγκαταστάσεις.^[5] Αυτό συνάδει με την παραδοσιακή λογική για την εξωτερική ανάθεση των συστημάτων πληροφορικής, η οποία περιλαμβάνει την εφαρμογή των επιδράσεων κλίμακας στην απόδοση των εφαρμογών, πράγμα που σημαίνει ότι ένας εξωτερικός πάροχος υπηρεσιών μπορεί να προσφέρει καλύτερες, φθηνότερες και πιο αξιόπιστες εφαρμογές.^[6]

Βιβλιογραφία

• https://www.smanagementplus.gr/%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%B9%CF%83%CE%BC%CE%B9%CE%BA%CF%8C-%CF%89%CF%82-%CF%85%CF%80%CE%B7%CF%81%CE%B5%CF%83%CE%AF%CE%B1?showall=1
• https://ecommerce-platforms.com/el/glossary/what-is-saas-definition-software-as-a-service
• https://www.netooze.com/el/about/blog/what-is-platform-as-a-service-or-paas-a-comprehensive-guide-for-beginners/^{[νεκρός σύνδεσμος]}
• Βιβλίο "ΑΡΧΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ" - Ralph M. Stair, George W. Reynolds, Επιστημονική Επιμέλεια: Ευθύμιος Ταμπούρης

Παραπομπές

1. «The year of Cloud adoption by the Channel». en.compubase.net. Ανακτήθηκε στις 21 Σεπτεμβρίου 2023. 
2. «How Cloud Software Development Really Benefits Your Business Value Today». nexwebsites.com. Ανακτήθηκε στις 21 Σεπτεμβρίου 2023. 
3. «Web 3.0, SaaS and fintech will be big focus areas for 2022, even though early-stage investments are expected to slow down». www.inventiva.co.in. Ανακτήθηκε στις 21 Σεπτεμβρίου 2023. 
4. «How Much Does It Cost To Start A SaaS Startup? Discover The Capital Expenditures And Startup Costs». finmodelslab.com. Ανακτήθηκε στις 21 Σεπτεμβρίου 2023. 
5. «The Pricing Strategy Guideline Framework for SaaS Vendors». www.researchgate.net. Ανακτήθηκε στις 21 Σεπτεμβρίου 2023. 
6. «Build vs. Buy: How to Know When to Buy Software or Build It Yourself». www.business2community.com. Ανακτήθηκε στις 21 Σεπτεμβρίου 2023.