Καλογερικό γεφύρι

Συντεταγμένες: 39°51′42.044″N 20°47′10.759″E

Καλογερικό γεφύρι
Χειμερινή άποψη
Διασχίζει	Βοϊδομάτης
Τοποθεσία	Ζαγόρι
Χαρακτηριστικά
Υλικό	πέτρα
Συνολικό μήκος	56 μ.
Πλάτος	3,15 μ.
Κύρια καμάρα	15,00 μ.
Καμάρες	τρεις
Δημιουργήθηκε από	Ηγούμενος Σεραφείμ της Μονής του Προφήτη Ηλία Βίτσας
Κόστος	20.000 γρόσια
Εγκαίνια	1814
Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π)

Το Καλογερικό γεφύρι ή γεφύρι του Πλακίδα είναι πέτρινο τοξωτό γεφύρι το οποίο βρίσκεται κοντά στα χωριά Κήποι και Κουκούλι Ιωαννίνων, στο Ζαγόρι. Η γέφυρα κτίστηκε το 1814 και χαρακτηρίζεται από την παρουσία τριών σχεδόν ίδιων τόξων.^[1]

Ιστορικά στοιχεία

Στη θέση όπου βρίσκεται σήμερα το Καλογερικό γεφύρι υπήρχε μια ξύλινη γέφυρα που είχε κτιστεί το δεύτερο μισό του 18ου αιώνα. Η γέφυρα κατασκευάστηκε με χορηγία του Ζώτου Ρούσση από τους Νεγάδες και κόστισε 8.000 γρόσια. Το 1814 ο Ηγούμενος Σεραφείμ της Μονής του Προφήτη Ηλία Βίτσας αποφάσισε να αντικαταστήσει το ξύλινο γεφύρι με ένα πέτρινο, γι'αυτό και το γεφύρι ονομάστηκε καλογερικό. Για την κατασκευή διέθεσε 20.000 γρόσια. Παράλληλα έκτισε και ένα νερόμυλο δίπλα στη γέφυρα, ο οποίος όμως πλέον δε σώζεται.^[2]

Το γεφύρι επισκευάστηκε το 1863 από τους Ανδρέα και Αλέξανδρο Πλακίδα, και έτσι η γέφυρα έγινε γνωστή και ως γεφύρι του Πλακίδα. Το γεγονός μνημονεύεται από επιγραφή η οποία αναφέρει 1866 ΙΟΥΛΙΟΥ 15 ΔΙ ΕΞΟΔΩΝ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΠΛΑΚΙΔΑ ΚΑΙ ΑΔΕΡΦΟΥ ΑΥΤΟΥ ΑΝΔΡΕΟΥ ΑΠΟ ΚΟΥΚΟΥΛΙ. ΕΟΝΙΑ Η ΜΝΗΜΗ. Το 1912 ο Ευγένιος Πλακίδας πραγματοποίησε άλλη μία επισκευή η οποία μνημονεύεται σε μία άλλη επιγραφή, η οποία αναφέρει ΙΔΡΥΘΗ ΤΩ ΕΤΕΙ 1863 ΥΠΟ ΤΟΥ ΑΛΗ(ΣΤΟΥ) ΜΝΗΜΗΣ ΑΝΔΡΕΟΥ ΠΛΑΚΙΔΑ ΔΑΠΑΝΗ ΤΟΥ ΦΙΛΟΤΙΜΟΥ ΑΥΤΟΥ ΥΙΟΥ ΕΥΓΕΝΙΟΥ ΤΗ 23 Σ/ΒΡΙΟΥ 1912.^[3] Ο Ευγένιος Πλακίδας έκτισε επίσης και μία βρύση κοντά στη γέφυρα, η οποία όμως δεν σώζεται πλέον.^[2] Η γέφυρα επισκευάστηκε επίσης το 1927, σε έξοδα κοινότητας Κουκουλίου, και το 1969, από την αρχαιολογική υπηρεσία. Το 1977 υπήρξε η πρόταση να περάσει αμαξιτός δρόμος από το γεφύρι, η οποία όμως απορρίφθηκε μετά από αντιδράσεις των κατοίκων.^[3]

Τον Αύγουστο του 2018 παρατηρήθηκαν αποκολλήσεις πετρών σε βάθρο του γεφυριού, με αποτέλεσμα η υπηρεσία νεότερων μνημείων να προχωρήσει άμεσα σε εργασίες αποκατάστασης, εκμεταλλευόμενη το γεγονός ότι η κοίτη του ποταμού είχε στερέψει.^[4]

Περιγραφή

Η γέφυρα είναι τρίτοξη με συνολικό μήκος 56 μέτρα. Το πλάτος του καταστρώματος είναι 3,15 μέτρα. Τα τρία τόξα έχουν άνοιγμα 15,00, 13,50 και 11,20 μέτρα και ύψος 6,70, 6,00 και 4,80 μέτρα αντίστοιχα.^[3] Χαρακτηριστικά είναι και τα οδοντωτά περβάζια.^[5] Το γεφύρι σώζεται σε πολύ καλή κατάσταση.

Φωτοθήκη

• 
• 
• 
• 
• 

Παραπομπές

1. Μαστροπαύλος, Νίκος (10 Φεβρουαρίου 2015). «Ηπειρώτικα γεφύρια». Ειδήσεις - νέα - Το Βήμα Online. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2021. 
2. «Καλογερικό γεφύρι ή Πλακίδα». www.petrinagefiria.uoi.gr. Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2021. 
3. «Γεφύρι Καλογερικό ή Του Πλακίδα». petrinagefiria.com. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2021. 
4. «Εργασίες αποκατάστασης στο γεφύρι «Πλακίδα» του Ζαγορίου». www.kathimerini.gr. 29 Αυγούστου 2018. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2021. 
5. «Αποστολή: Κάτι καμπύλο». Δίκτυο Ελληνικών Βιβλιοθηκών - Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος. 6 Αυγούστου 2016. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2021.