Η καλλισθενική γυμναστική είναι φυσική άσκηση, σχεδιασμένη έτσι ώστε να βελτιώνει τη φυσική κατάσταση και να αναπτύσσει τον μυικό τόνο[1]. Στις ασκήσεις περιλαμβάνονται κινήσεις κάμψης, τεντώματος, συστροφής, αιώρησης, άλματα, καθώς και εξειδικευμένες κινήσεις όπως οι κάμψεις, οι έλξεις και οι βυθίσεις[2]. Σύμφωνα με έναν παλαιό αστικό μύθο η άσκηση πήρε το όνομα ενός από τους φερόμενους ως πρώτους υποστηρικτές της, του Έλληνα ιστορικού Καλλισθένη[3]. Το όνομα καλλισθενική γυμναστική πιθανότατα να προέκυψε από την ένωση της λέξης κάλλος (νέα ελληνικά: ομορφιά) και σθένος (=δύναμη). Στην καλλισθενική γυμναστική συμπεριλαμβάνονται ασκήσεις που δεν απαιτούν βάρη αλλά χρησιμοποιείται το ίδιο το βάρος του σώματος για τη μυική ενδυνάμωση, δηλαδή ασκήσεις σωματικού βάρους. Σε γενικές γραμμές, η αύξηση των επαναλήψεων της άσκησης στοχεύει στη βελτίωση της αντοχής, ενώ η αύξηση της δύναμης είναι αποτέλεσμα της αύξησης της έντασης της άσκησης[4].
Ως είδος γυμναστικής δεν έχει καμία σχέση με την ενόργανη γυμναστική παρ' όλο που η ενόργανη αποτελείται κυρίως από τεχνικές ασκήσεις και λιγότερο δυναμικές σε σχέση με την καλλισθενική.
Κλάδοι
Η καλλισθενική γυμναστική χωρίζεται σε δύο μεγάλους κλάδους ασκήσεων που ο καθένας εξασκεί διαφορετικές ικανότητες των αθλητών. Ο ένας μεγάλος κλάδος είναι το Freestyle, όπου ο αθλητής εκτελεί διάφορες ασκήσεις αιώρησης, συστροφής κλπ. Οι ελεύθερες ασκήσεις (Freestyle) θυμίζουν πολύ ασκήσεις της ενόργανης γυμναστικής. Ο άλλος μεγάλος κλάδος είναι τα αυτός των στατικών ασκήσεων (Statics). Ο αθλητής εκτελεί ασκήσεις στατικής φύσεως όπως κατακόρυφο, διάφορες ασκήσεις τεντώματος, βυθίσματα, ανθρώπινες σημαίες κ.λπ. Οι εν λόγω ασκήσεις απαιτούν πολύ υψηλή μυική δύναμη από τους αθλητές και τις αθλήτριες, κάτι που καθιστα το σύνολό τους το πλέον δυναμικό.