Το Κέντρο Γκέτι (αγγλικά: Getty Center) είναι ένα πολιτιστικό κέντρο που βρίσκεται στο Λος Άντζελες της Καλιφόρνια. Το κτίριο σχεδιάστηκε από τον αρχιτέκτονα Ρίτσαρντ Μάιερ σε έναν λόφο της συνοικίας Μπρέντγουντ (Brentwood).
Το Κέντρο Γκέτι άνοιξε στις 16 Δεκεμβρίου 1997. Το εκτιμώμενο κόστος είναι 1 δισεκατομμύριο δολάρια, η κατασκευή ολόκληρης της τοποθεσίας διήρκεσε δώδεκα χρόνια, από το 1985 έως το 1997. Το κέντρο αποτελείται από έξι κτίρια που εκτείνονται σε έκταση 88.200 τμ. Ο Ρίτσαρντ Μάιερ, ο αρχιτέκτονας, θέλησε να δώσει στην τοποθεσία την εμφάνιση ενός «ιταλικού χωριού στους λόφους».
Το μουσείο περιλαμβάνει εκθέσεις γλυπτικής και κλασικής τέχνης, έργα Ευρωπαίων ζωγράφων, σχέδια, χειρόγραφα, διακοσμητικές τέχνες και φωτογραφίες. Σε μια προσπάθεια σεβασμού των προθέσεων του Γκέτι, το μουσείο δεν εκθέτει έργα τέχνης του 20ου ή του 21ου αι., με μόνη εξαίρεση τη φωτογραφία[2].
Το Μουσείο Γκέτι κατέχει περίπου 800.000 βιβλία για την τέχνη [3].
Ιστορία
Ο Τζιν Πολ Γκέτι έκανε περιουσία με την ίδρυση της πετρελαιοβιομηχανίας Γκέτι Oil και όταν έγινε δισεκατομμυριούχος, δημιούργησε το Ίδρυμα Γκέτι αφιερωμένο στην τέχνη. Το 1974 ίδρυσε ένα πρώτο ομώνυμο μουσείο, το Μουσείο Γκέτι αφιερωμένο στην Αρχαιότητα που στην ουσία είναι μια ανακατασκευή της βίλας των παπύρων (έπαυλης στο Ερκουλάνεουμ) στην ιδιοκτησία του στο Μαλιμπού της Καλιφόρνια. Το 1997, το μουσείο μετακόμισε στη σημερινή του θέση στο λόφο Μπρέντγουντ στο Λος Άντζελες και το αρχικό Μουσείο Μαλιμπού, μετονομάστηκε σε Βίλα Γκέτι και έκλεισε για ανακαίνιση, μέχρι τον Ιανουάριο του 2006. Στη Βίλα στεγάζονται οι συλλογές ελληνικών, ρωμαϊκών και ετρουσκικών αρχαιοτήτων.
Όταν ο Τζιν Πολ Γκέτι πέθανε το 1976, το ίδρυμά του κληρονόμησε μεγάλο μέρος της περιουσίας του. Με την πάροδο του χρόνου, το μουσείο έγινε πολύ μικρό για την προβολή της κολοσσιαίας συλλογής του Γκέτι. Το 1985 ξεκίνησαν οι εργασίες για την κατασκευή του Κέντρου Γκέτι στο Μπρέντγουντ από τον Ρίτσαρντ Μάιερ.
Το 1974, το μουσείο είχε προϋπολογισμό-ρεκόρ που άγγιζε τα 700 εκατομμύρια δολάρια. Επί του παρόντος, ο ετήσιος προϋπολογισμός είναι περίπου 100 εκατομμύρια δολάρια, που εξυπηρετεί την πολιτική εξαγορών του κέντρου.
Το Μουσείο Γκέτι εμπλέκεται σε μια διαμάχη σχετικά με την ιδιοκτησία ορισμένων έργων τέχνης της συλλογής του. Μια πρώην επιμελήτρια του μουσείου, η Μάριον Τρου, και ένας διάσημος έμπορος έργων τέχνης, ο Robert Hecht Jr., κατηγορήθηκαν στην Ιταλία το 2005 για απόκρυψη αντίκες. Τα πιο πειστικά στοιχεία βρέθηκαν το 1995 σε μια αποθήκη στη Γενεύη που περιείχε πολλά κλεμμένα έργα τέχνης. Στο πλαίσιο της έρευνας, ο Ιταλός έμπορος έργων τέχνης Τζάκομο Μέντιτσι συνελήφθη το 1997. Το σύστημά του έχει περιγραφεί ως «ένα από τα μεγαλύτερα και πιο εξελιγμένα δίκτυα διακίνησης παλαιών αντικειμένων στον κόσμο, υπεύθυνο για την ανασκαφή και την εξαγωγή χιλιάδων κορυφαίων έργων και την κυκλοφορία τους στην αγορά. Tέχνη υψηλής ποιότητας.[4] Σε μια επιστολή προς την κοινοπραξία που διαχειρίζεται το Μουσείο Getty, με ημερομηνία 18 Δεκεμβρίου 2006, η Marion True δήλωσε ότι «κατηγορήθηκε» για πρακτικές που ήταν γνωστές και εγκεκριμένες από το διοικητικό συμβούλιο του μουσείου.[5] Οι ελληνικές αρχές ερευνούν αυτή τη στιγμή την απόκτηση ενός νεκρικού στεφάνου 2.500 ετών από τη Μάριον Τρου. Αναφέρεται επίσης η περίπτωση κομμένων ψηφιδωτών σε ορθόδοξους ναούς στα Κανάκια της Κύπρου.[6]
Στις 20 Νοεμβρίου 2006, ο διευθυντής του Μουσείου Μίχαελ Μπραντ ανακοίνωσε ότι 26 αμφιλεγόμενα κομμάτια θα επιστραφούν στην Ιταλία. Για την Ελλάδα έγινε επίσης δεκτή η επιστροφή τεσσάρων νομισμάτων.
Περιγραφή
Το Κέντρο Γκέτι βρίσκεται βόρεια του Λος Άντζελες και είναι ειδικά σχεδιασμένο από τον αρχιτέκτονα Ρίτσαρντ Μάιερ για να αντέχει στους σεισμούς. Το σύνολο των κτιρίων παρουσιάζει μια σειρά από κυκλικά και τετράγωνα σχήματα που προσφέρουν μια οπτική ποικιλία. Οι τοίχοι, τα δάπεδα και η πλακόστρωση είναι από τετράγωνες πλάκες με πλευρά 76 cm. Το δάπεδο είναι κατασκευασμένο από ιταλική τραβερτίνη.
Το Κέντρο Γκέτι είναι προσβάσιμο με ένα τρένο που περνάει ανάμεσα στο πάρκινγκ και την κύρια είσοδο. Η είσοδος βρίσκεται στην κορυφή μιας μεγάλης σκάλας που δίνει επίσης πρόσβαση στην αυλή και στα διάφορα κτίρια. Τέσσερα περίπτερα με προσανατολισμό σύμφωνα με τα τέσσερα βασικά σημεία του ορίζοντα στεγάζουν τις μόνιμες συλλογές. Υπάρχει ένα ειδικό περίπτερο που φιλοξενεί τις προσωρινές εκθέσεις μεγάλης κλίμακας. Λίγο πιο μακριά, δεσπόζει το ερευνητικό ινστιτούτο (Getty Research Institute), με την πλούσια βιβλιοθήκη που περιέχει πάνω από 800.000 βιβλία, το Ίδρυμα και ένα αμφιθέατρο.
Διάφοροι κήποι και κρήνες συμπληρώνουν το σύνολο:
O κήπος των κάκτων στο νότιο ακρωτήριο.
Ο κεντρικός κήπος, ένας ανθισμένος λαβύρινθος που σχεδιάστηκε από τον καλλιτέχνη Ρόμπερτ Έργουιν, ο οποίος είναι προσβάσιμος από ένα μονοπάτι που είναι σχεδιασμένο σαν ηχητικό γλυπτό που κινείται από έναν καταρράκτη.
Ο κήπος των γλυπτών.
Tο σιντριβάνι των βράχων, που σχηματίζεται από ογκόλιθους 180 εκατομμυρίων ετών.
.JPG)
.jpg)
.jpg)
