Με τον όρο ηλεκτρονική διακυβέρνηση ή ψηφιακή διακυβέρνηση (αγγλικά: electronic ή digital governance, electronic ή digital government, e- governance, e-government, e-gov) χαρακτηρίζεται γενικά η εισαγωγή των τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών (ΤΠΕ), κυρίως του ίντερνετ, στη δημόσια διοίκηση και οι νέες διοικητικές πρακτικές, τις οποίες οι τεχνολογίες αυτές εισήγαγαν. Οι τεχνολογίες ΤΠΕ υποστηρίζουν τις εσωτερικές λειτουργίες της δημόσιας διοίκησης, την επικοινωνία και συνεργασία της με τους πολίτες και επιχειρήσεις, αλλά και τη λήψη αποφάσεων και την ανάπτυξη πολιτικών[1] και συμβάλλουν στο μετασχηματισμό του τρόπου λειτουργίας της (δραστηριότητες, διαδικασίες, στόχοι, οργανωτικές δομές, τρόπος επικοινωνίας με τους πολίτες κλπ).
Ο όρος αυτός δημιουργήθηκε με τις γενικότερες πρακτικές, σύμφωνα με τις οποίες τοποθετείται το επίθετο «ηλεκτρονικό-ή» (“e”) με σκοπό να δώσει έμφαση στον ηλεκτρονικό τρόπο παραγωγής και διανομής των υπηρεσιών (ηλεκτρονικό εμπόριο, ηλεκτρονικό επιχειρείν, ηλεκτρονική μάθηση κλπ.)
Υπάρχουν δύο προσεγγίσεις στην Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση σχετικά με τη στοχευμένη μορφή αλλαγής της διοίκησης. Σύμφωνα με την επιχειρηματική προσέγγιση, η ηλεκτρονική διακυβέρνηση είναι «η εφαρμογή εργαλείων και τεχνικών του ηλεκτρονικού εμπορίου στη λειτουργία της διακυβέρνησης» με σκοπό τη μείωση του κόστους και την αύξηση της αποδοτικότητας, όπως μπορούν για παράδειγμα να προέλθουν από την ηλεκτρονική υποβολή των φορολογικών δηλώσεων και τον ηλεκτρονικές δημόσιες προμήθειες. Σύμφωνα με τη συμμετοχική προσέγγιση, η ηλεκτρονική διακυβέρνηση έχει τη δυναμική να «βελτιώσει τη δημοκρατική συμμετοχή» και να «υπερκεράσει τη πολιτική αποστασιοποίηση». Η αντίληψη αυτή εστιάζει σε πρωτοβουλίες που ενισχύουν την εμπιστοσύνη των πολιτών προς την κυβέρνηση με πολιτικές που προωθούν τη διαφάνεια, την υπευθυνότητα και τη συμμετοχικότητα.
Μορφές ηλεκτρονικής διακυβέρνησης
- Κυβέρνηση-προς-πολίτη ή αλλιώς G2C <<Government-to-citizen>> με τον αγγλικό όρο. Ανάφερεται στην επικοινωνία του πολίτη με την κυβέρνηση. Επανεξετάζει τη θέση και το σχεδιασμό του ομοσπονδιακού χώρου εργασίας για να μεγιστοποιήσει τις υπηρεσίες ενός οργανισμού προς τον λαό. Ένας οργανισμός θα πρέπει να στοχάζεται εσωτερικά για τον εντοπισμό ευκαιριών, τόσο στο πλαίσιο των λειτουργικών όσο και των υποστηρικτικών λειτουργιών του, για τη δημιουργία μιας ολοκληρωμένης ενσωματωμένης εμπειρίας για όσους εξηπηρετούν. Για παράδειγμα, οι Αμερικανοί πολίτες μπορούν να χρησιμοποιούν εφαρμογές G2C για να υποβάλλουν ηλεκτρονικά τις φορολογικές τους δηλώσεις, να ανανεώνουν τις άδεις οδήγησης, να αγοράζουν γραμματόσημα και να υποβάλλουν αιτήσεις για φοιτητικά δάνεια.
- Κυβέρνηση-προς-επιχείρηση ή αλλιώς G2B <<Government-to-business>> είναι μια σχέση μεταξύ επιχειρήσεων και κυβέρνησης, όπου κυβερνητικές υπηρεσίες διαφόρων επιπέδων παρέχουν υπηρεσίες ή πληροφορίες σε μια επιχειρηματική οντότητα μέσω κυβερνητικών πυλών ή με τη βοήθεια άλλων λύσεων πληροφορικής. Οι εφαρμογές G2B υποστηρίζουν την αγορά υλικών και υπηρεσιών απο ιδιωτικές βιομηχανίες μέσω κυβερνητικών γραφείων προμηθείων, επιτρέπουν στις επιχειρήσεις να κάνουν προσφορές για σύναψη συμβάσεων με την κυβέρνηση και βοηθούν τις επιχειρήσεις να εντοπίζουν πιθανές συμβάσεις για τις οποίες θα επιθυμούσαν να καταθέσουν προσφορά.
- Κυβέρνηση-προς-κυβέρνηση ή αλλιώς G2G <<Government-to-Government>> είναι ένας όρος που χρησιμοποιείται για να περιγράψει τις αλληλεπιδράσεις μεταξύ των κυβερνήσεων, συνήθως σε εθνικό επίπεδο. Αυτές οι αλληλεπιδράσεις μπορούν να λάβουν ποικίλες μορφές, συμπεριλαμβανομένων διπλωματικών σχέσεων, οικονομικής συνεργασίας, στρατιωτικών συμμαχιών και ούτω καθεξής. Οι εφαρμογές G2G υποστηρίζουν τις συναλλαγές μεταξύ κυβερνητικών υπηρεσιών, όπως την ομοσπονδιακή κυβέρνηση και τις τοπικές κυβερνήσεις κάθε πολιτείας. Κατ' επέκταση το Government to Government Services Online (GSO) είναι ένα πακέτο εφαρμογών ιστού, το οποίο επιτρέπει σε κυβερνητικές υπηρεσίες να αναφέρουν προς το Υπουργείο Κοινωνικής Ασφάλισης πληροφορίες για την ημερομηνία γέννησης και θανάτου, για εντάλαγμα σύλληψης και για χρηματικά ποσά που μπορούν να λαμβάνουν τα άτομα. Πολλές τοπικές κυβερνήσεις παρέχουν ένα εύρος υπηρεσιών ηλεκτρονικής διακυβέρνησης προς υπηρεσίες της πολιτείας και άλλες τοπικές υπηρεσίες.
Δείτε επίσης
Πηγές
- Αποστολάκης, Ι.· Λουκής, Ε. και Χάλαρης, Ι., Ηλεκτρονική δημόσια διοίκηση: οργάνωση, τεχνολογία και εφαρμογές. Αθήνα: (Εκδόσεις Παπαζήση, 2008), σελ. 21-29. ISBN 978-960-02-2189-3
- Veit, D. and Huntgeburth, J., Foundations of Digital Government: Leading and managing in the digital era, (Springer, 2014), pp. 6-11, ISBN 2192-4341, DOI 10.1007/978-3-642-38511-7
- Ralph M.Stair, George W. Reynolds, Ευθύμιος Γ. Ταμπούρης, Αρχές Πληροφοριακών Συστημάτων (Εκδόσεις Τζιόλα 2022), σελ 339-340. ISBN 978-960-418-952-6
Παραπομπές