Η σημασία του να είναι κανείς σοβαρός

Η σημασία του να είναι κανείς σοβαρός

Οι ηθοποιοί Άλαν Άϊνεσγουορθ και Τζωρτζ Αλεξάντερ στην παράσταση του 1985
Συγγραφέας	Όσκαρ Ουάιλντ
Τίτλος	The Importance of Being Earnest
Γλώσσα	Αγγλικά
Μορφή	θεατρικό έργο
LC Class	OL27776452W[1]
Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π • σ • ε )

Η σημασία του να είναι κανείς σοβαρός (αγγλικός τίτλος: The importance of being Earnest) είναι θεατρική κωμωδία του Ιρλανδού συγγραφέα Όσκαρ Ουάιλντ που έκανε πρεμιέρα στις 14 Φεβρουαρίου 1895 στο θέατρο Σαιν Τζέημς του Λονδίνου.^[2]

Το έργο σατιρίζει με ανατρεπτικό χιούμορ τον καθωσπρεπισμό της Βικτωριανής Αγγλίας, τις βικτωριανές παραδόσεις και τα κοινωνικά έθιμα, τον γάμο και την αναζήτηση του έρωτα. Ο τίτλος του έργου βασίζεται σε ένα λογοπαίγνιο: το μικρό όνομα του κύριου χαρακτήρα είναι Έρνεστ (σοβαρός, ειλικρινής στα αγγλικά), όνομα που παραπέμπει αυτόματα σε άτομο αξιοσέβαστο και με άμεμπτο ήθος.^[3]

Το έργο έχει διασκευασθεί για τον κινηματογράφο, το ραδιόφωνο, την όπερα και την τηλεόραση.^[4]

Πρόσωπα

• Τζακ Γουόρθινγκ (Έρνεστ), ένας νεαρός πάμπλουτος κύριος με αμφίβολη όμως καταγωγή, ερωτευμένος με τη Γκουέντολεν.
• Άλτζερνον Μόνκριφ ( Άλτζι), ένας νεαρός κύριος από το Λονδίνο, ο ανιψιός της λαίδης Μπράκνελ, ερωτευμένος με τη Σέσιλι.
• Γκουέντολεν Φέρφαξ, μια νεαρή κοπέλα, ανταποκρίνεται στον έρωτα του Τζακ Γουόρθινγκ χωρίς να ενδιαφέρεται για την καταγωγή του.
• Λαίδη Αουγκούστα Μπράκνελ, μια κυρία της αριστοκρατίας άμεμπτης ηθικής, η μητέρα της Γκουέντολεν.
• Σέσιλι Κάρντιου, μια 18χρονη όμορφη και αγνή κοπέλα, η προστατευόμενη του Τζακ Γουόρθινγκ.
• Μις Πρισμ, η γκουβερνάντα της Σέσιλι.
• Αιδεσιμότατος Τσάσιμπλ, ο ιερέας της ενορίας του Τζακ.
• Λέιν, ο υπηρέτης του Άλτζερνον.
• Μέριμαν, ο μπάτλερ του εξοχικού του Τζακ.

Ιστορικό

Ο Όσκαρ Ουάιλντ και ο λόρδος Άλφρεντ Ντάγκλας το 1893

Η επιτυχημένη βραδιά της πρεμιέρας σηματοδότησε την κορύφωση της καριέρας του Όσκαρ Ουάιλντ αλλά προανήγγειλε και την πτώση του. Ο μαρκήσιος του Κουίνσμπερι, του οποίου ο γιος λόρδος Άλφρεντ Ντάγκλας ήταν ο εραστής του Ουάιλντ, είχε σχεδιάσει να διακόψει το έργο πετώντας ένα μπουκέτο σάπια λαχανικά στον θεατρικό συγγραφέα και να διακόψει την παράσταση για να τον δυσφημίσει. Ο Ουάιλντ το πληροφορήθηκε και κανόνισε να εμποδισθεί η είσοδος του Κουίνσμπερι.^[5]

Η διαμάχη τους συνεχίστηκε και έφτασε στα δικαστήρια όταν ο συγγραφέας τον μήνυσε για συκοφαντική δυσφήμιση. Η ανακριτική διαδικασία παρείχε αρκετά αποδεικτικά στοιχεία για τη σύλληψη, τη δίκη και την καταδίκη του συγγραφέα με την κατηγορία της προσβολή των χρηστών ηθών. Η ομοφυλοφιλία του Όσκαρ Ουάιλντ αποκαλύφθηκε στο συντηρητικό βικτωριανό κοινό και καταδικάστηκε σε δύο χρόνια φυλάκιση σε καταναγκαστικά έργα.

Παρά την αρχική επιτυχία, το έργο κατέβηκε μετά από 86 παραστάσεις. Μετά την αποφυλάκισή του, ο συγγραφέας δημοσίευσε το έργο στο Παρίσι το 1899, αλλά δεν έγραψε άλλα θεατρικά έργα.

Υπόθεση

Πρώτη πράξη: Το έργο ξεκινά με τον Άλτζερνον Μόνκριφ, έναν γοητευτικό δανδή νεαρό αριστοκράτη, που δέχεται τον καλύτερο φίλο του, Έρνεστ Γουόρθινγκ. Ο Έρνεστ έχει έρθει στο Λονδίνο για να κάνει πρόταση γάμου στην ξαδέρφη του Άλτζι, τη Γκουέντολεν Φέρφαξ. Ο Άλτζι αρνείται να τον βοηθήσει αν δεν λάβει μια εξήγηση γιατί η ταμπακιέρα του Έρνεστ έχει την αφιέρωση «Από τη μικρή Σέσιλι, με αγάπη στον αγαπημένο της θείο Τζακ». Ο Έρνεστ αναγκάζεται να παραδεχτεί ότι ζει διπλή ζωή και το πραγματικό του όνομα είναι Τζακ: Στο Χέρτφορντσάιρ, ο Τζακ έχει ευθύνες: είναι άρχοντας γαιοκτήμονας και ειρηνοδίκης, με ενοικιαστές, αγρότες και αρκετούς υπηρέτες και άλλους υπαλλήλους που εξαρτώνται από αυτόν, ακόμη και μια νεαρή προστατευόμενη, τη Σέσιλι Κάρντιου, εγγονή του θετού πατέρα του, έτσι υιοθετεί μια σοβαρή στάση. Συγχρόνως, έχει επινοήσει έναν παραστρατημένο μικρότερο αδερφό που ονομάζεται Έρνεστ στο Λονδίνο, όπου έρχεται συχνά και ζει πιο ελεύθερα παρουσιαζόμενος ο ίδιος ως Έρνεστ. Ο Άλτζι ομολογεί ένα παρόμοιο κόλπο: κι αυτός προσποιείται ότι έχει στην εξοχή έναν ανάπηρο φίλο που ονομάζεται Μπάνμπερι, τον οποίο «επισκέπτεται» όποτε θέλει να αποφύγει ανεπιθύμητες κοινωνικές υποχρεώσεις. Ο Τζακ αρνείται να πει στον Άλτζερνον πού βρίσκεται το εξοχικό του σπίτι.^[6]

Εξώφυλλο της πρώτης έκδοσης, 1899. Το όνομα του Όσκαρ Ουάιλντ παραλείπεται και αναφέρεται ως έργο του συγγραφέα της Βεντάλιας της λαίδης Γουίντερμιρ

Η Γκουέντολεν και η τρομερή μητέρα της λαίδη Μπράκνελ καταφθάνουν και ο Άλτζι αποσπά την προσοχή της θείας του σε ένα άλλο δωμάτιο, ενώ ο Τζακ κάνει πρόταση γάμου στην κοπέλα. Εκείνη δέχεται, αλλά δείχνει να τον αγαπά σε μεγάλο βαθμό λόγω του ονόματός του, Έρνεστ. Ο Τζακ λοιπόν αποφασίζει να βαφτιστεί εκ νέου «Έρνεστ». Η λαίδη Μπράκνελ τους πιάνει και απαιτεί από τον Τζακ, ως υποψήφιο μνηστήρα, κάποιες διευκρινήσεις για τον εαυτό του. Τρομοκρατείται όταν ακούει ότι τον υιοθέτησε ο κύριος που τον βρήκε μωρό σε μια τσάντα στον σταθμό Βικτόρια, αντιτάσσεται σθεναρά στην ένωσή τους και απαγορεύει στην κόρη της να τον ξαναδεί. Η Γκουέντολεν καταφέρνει να του υποσχεθεί κρυφά ότι θα τον αγαπά για πάντα. Σχεδιάζοντας να συναντηθούν κρυφά, ο Τζακ της δίνει τη διεύθυνση της εξοχικής κατοικίας του. Ο Άλτζι τη σημειώνει κρυφά στη μανσέτα του: η αποκάλυψη του Τζακ για την όμορφη και πλούσια νεαρή προστατευόμενη έχει κινήσει το ενδιαφέρον του.

Δεύτερη πράξη: Η νεαρή Σέσιλι μελετά με την γκουβερνάντα της μις Πρισμ στον κήπο. Ο Άλτζι καταφθάνει, προσποιούμενος ότι είναι ο Έρνεστ Γουόρθινγκ, και σύντομα σαγηνεύει τη Σέσιλι. Γοητευμένη από καιρό από το μέχρι τότε απόν μαύρο πρόβατο της οικογένειας, τον αδερφό του θείου Τζακ, έχει προδιάθεση να ερωτευτεί τον Άλτζι στον ρόλο του Έρνεστ (ένα όνομα που φαίνεται να της αρέσει ιδιαίτερα). Έτσι, και ο Άλτζι σχεδιάζει με τον αιδεσιμότατο Τσάσιμπλ να ξαναβαφτιστεί ως «Έρνεστ». Αποφασισμένος να εγκαταλείψει τη διπλή του ζωή, ο Τζακ φθάνει με πένθιμα ρούχα και ανακοινώνει τον θάνατο του αδελφού του στο Παρίσι, η ιστορία του όμως καταρρίπτεται από την παρουσία του Άλτζι ως Έρνεστ. Ξαφνικά εμφανίζεται η Γκουέντολεν, έχοντας φύγει από το σπίτι της. Καθώς οι δύο άνδρες λείπουν προσωρινά, συναντά τη Σέσιλι και βρίσκονται αντίζηλες, η κάθε κοπέλα δηλώνει αγανακτισμένη ότι είναι εκείνη που αρραβωνιάστηκε με τον «Έρνεστ». Όταν ο Τζακ και ο Άλτζι επανεμφανίζονται, οι απάτες τους αποκαλύπτονται.

Τρίτη πράξη: Κυνηγώντας την κόρη της, καταφθάνει η λαίδη Μπράκνελ και εκπλήσσεται όταν της λένε ότι ο Άλτζι και η Σέσιλι αρραβωνιάστηκαν. Η αποκάλυψη του πλούτου της Σέσιλι σύντομα διαλύει τις αρχικές αμφιβολίες της για την καταλληλότητα της νεαρής κυρίας. Ωστόσο, ο Τζακ αρνείται να δώσει τη συγκατάθεσή του στην προστατευόμενή του: θα συναινέσει μόνο εάν η λαίδη Μπράκνελ συμφωνήσει στη δική του ένωση με τη Γκουέντολεν – κάτι που η λαίδη αρνείται.^[7]

Το αδιέξοδο σπάει με την επιστροφή της μις Πρισμ, την οποία η λαίδη αναγνωρίζει ως τη γκουβερνάντα που 28 χρόνια πριν είχε πάρει το μωρό της αδερφής της βόλτα αλλά δεν επέστρεψε ποτέ. Η μις Πρισμ αναγκάζεται να ομολογήσει ότι ξέχασε κατά λάθος το μωρό σε μια ταξιδιωτική τσάντα στο σταθμό Βικτόρια, έχοντας μπερδευτεί με το χειρόγραφο του μυθιστορήματος που έγραφε. Παρουσιάζοντας την εν λόγω τσάντα, ο Τζακ αποδεικνύει ότι είναι όντως το χαμένο μωρό, γιος της αδερφής της λαίδης Μπράκνελ και επομένως μεγαλύτερος αδελφός του Άλτζι. Έχοντας αποκτήσει τόσο αξιοσέβαστη καταγωγή, γίνεται τελικά αποδεκτός ως μνηστήρας της Γκουέντολεν.

Η λαίδη Μπράκνελ ενημερώνει τον Τζακ ότι ως πρωτότοκος, είχε το ίδιο όνομα με τον πατέρα του, Έρνεστ, προς μεγάλη χαρά της Γκουέντολεν. Καθώς τα ευτυχισμένα ζευγάρια αγκαλιάζονται – ο Τζακ και η Γκουέντολεν, ο Άλτζι και η Σέσιλι, ακόμη και ο αιδεσιμότατος Τσάσιμπλ και η μις Πρισμ – η λαίδη Μπράκνελ επιπλήττει τον Τζακ: «Ανιψιέ μου, φαίνεται να δείχνεις σημάδια επιπολαιότητας». «Αντίθετα, θεία», της απαντά, «τώρα, για πρώτη φορά στη ζωή μου, συνειδητοποίησα τη σημασία του να είσαι σοβαρός».^[8]

Μετάφραση στα ελληνικά

• Η σημασία να είσαι σοβαρός, μετάφραση: Ερρίκος Μπελιές, εκδόσεις Ηριδανός, 2012 ^[9]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Η σημασία του να είναι κανείς σοβαρός- Όσκαρ Ουάιλντ- Ραδιοφωνικό Θέατρο
• Η σημασία του να είναι κανείς σοβαρός- ταινία του 1952

Παραπομπές

1. «The importance of being Earnest by Oscar Wilde | Open Library». Ανακτήθηκε στις 4  Αυγούστου 2023.
2. . «bard.org/study-guides/synopsis-the-importance-of-being-earnest/». 
3. . «viva.gr/tickets/theater/i-simasia-tou-na-eisai-sobaros/». 
4. . «allocine.fr/film/The Importance of Being Earnest». 
5. . «fractalart.gr/i-simasia-tou-na-einai-kaneis-sovaros/». 
6. . «sparknotes.com/lit/earnest/summary/». 
7. . «cliffsnotes.com/literature/i/the-importance-of-being-earnest/play-summary». 
8. . «importanceofbeingearnest.co.uk/synopsis/». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Νοεμβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 25 Νοεμβρίου 2022. 
9. . «politeianet.gr/books/-wilde-oscar-iridanos-i-simasia-na-eisai-sobaros».