Ζωτικός χώρος

Το Μεγάλο Γερμανικό Ράιχ, το οποίο θα γινόταν πραγματικότητα με τις πολιτικές του Ζωτικού Χώρου.^[1].

Η Γερμανική έννοια του Lebensraum, που αποδίδεται στα ελληνικά ως ζωτικός χώρος περιλαμβάνει πολιτικές και πρακτικές εποικιστικής αποικιοκρατίας που επικράτησαν στη Γερμανία από τη δεκαετία του 1890 ως τη δεκαετία του 1940. Γνωρίζοντας πρώτα διάδοση περίπου το 1901^[2], ο ζωτικός χώρος έγινε γεωπολιτικός στόχος της Αυτοκρατορικής Γερμανίας κατά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο (1914–1918) αρχικά, ως το κύριο στοιχείο του Προγράμματος του Σεπτεμβρίου (γερμανικά: Septemberprogramm) της εδαφικής επέκτασης^[3]. Η πιο ακραία μορφή αυτής της ιδεολογίας υποστηρίχθηκε από το Ναζιστικό Κόμμα και τη Ναζιστική Γερμανία μέχρι το τέλος του Δεύτερου Παγκοσμίου Πολέμου^[4]

Μετά την άνοδο του Αδόλφου Χίτλερ στην εξουσία, το Lebensraum έγινε η ιδεολογική αρχή του Ναζισμού και παρείχε δικαιολόγηση για την εδαφική επέκταση της Γερμανίας στην Ανατολικό-Κεντρική Ευρώπη^[5]. Η Ναζιστική πολιτική του "Generalplan Ost" (Μεγάλο σχέδιο για την Ανατολή, ή Γενικό σχέδιο για την Ανατολή) βασιζόταν στα δόγματα του Ζωτικού χώρου. Διατύπωνε την αρχή ότι οι περισσότεροι ιθαγενείς κάτοικοι (πολίτες εκείνων των χωρών) της Ανατολικής Ευρώπης θα πρέπει να απομακρυνθούν μόνιμα (είτε μέσω μαζικών εκτοπίσεων στη Σιβηρία, με θάνατο, ή υποδούλωση), περιλαμβανομένων των Πολωνών, Ουκρανών, Ρώσων, και άλλων Σλαβικών εθνών που θεωρούνταν κατώτεροι και μη Άριοι. Η Ναζιστική κυβέρνηση σκόπευε στην εποίκιση εκ νέου αυτών των εδαφών με Γερμανούς εποίκους, στο όνομα του Ζωτικού χώρου, κατά το Δεύτερο Παγκόσμιο και μετά από αυτόν^[6][7][8]. Όλοι οι αυτόχθονες πληθυσμοί θα αποδεκατίζονταν με λιμό, επιτρέποντας έτσι τη γεωργική τους παραγωγή να «ταΐσει» τη Γερμανία^[6].

Το στρατηγικό πρόγραμμα του Χίτλερ για την παγκόσμια επικράτηση βασιζόταν στην πεποίθηση της δύναμης του Ζωτικού χώρου, που πραγματοποιείται μια φυλετικά ανώτερη κοινωνία^[7]. Άτομα που θεωρούνταν ότι ανήκαν σε κατώτερες φυλές, μέσα στις περιοχές που περιελάμβανε η επέκταση του Ζωτικού χώρου, υποβάλλονταν σε εκτόπιση ή εξόντωση^[7]. Η ευγονική της ιδεολογίας του Ζωτικού χώρου είχε ως μία βάση της το δικαίωμα της Γερμανικής Άριας ανώτερης φυλής (γερμανικά: Herrenvolk) να απομακρύνει τους αυτόχθονες πληθυσμούς που θεωρούσαν κατώτερης φυλετικής προέλευσης (γερμανικά: Untermenschen) ^[7]. Η Ναζιστική Γερμανία επίσης υποστήριξε άλλα «Άρια» έθνη στην επίτευξη των δικών τους Ζωτικών χώρων, όπως το spazio vitale της Φασιστικής Ιταλίας^[9].

Παραπομπές

1. «Utopia: The 'Greater Germanic Reich of the German Nation'». Munich and Berlin: Institut für Zeitgeschichte. 1999. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Δεκεμβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 13 Ιουλίου 2018. 
2. William Mallinson· Zoran Ristic (2016). The Political Poisoning of Geography. The Threat of Geopolitics to International Relations: Obsession with the Heartland. Cambridge Scholars Publishing. p. 3 (19 / 30 in PDF). ISBN 1-4438-9738-8. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Ιανουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 13 Ιουλίου 2018.  [Also in:] Gearóid Ó Tuathail· Gerard Toal (1996). Critical Geopolitics: The Politics of Writing Global Space. U of Minnesota Press. σελίδες 37–38. ISBN 0816626030 – μέσω Google Books. 
3. Graham Evans· Jeffrey Newnham, επιμ. (1998). Penguin Dictionary of International relations. Penguin Books. σελ. 301. ISBN 0140513973. Geopolitics (excerpt). 
4. Woodruff D. Smith. The Ideological Origins of Nazi Imperialism. Oxford University Press. p84.
5. Allan Bullock & Stephen Trombley, ed. "Lebensraum." The New Fontana Dictionary of Modern Thought (1999), p. 473.
6. André Mineau (2004). Operation Barbarossa: Ideology and Ethics Against Human Dignity. Rodopi. σελ. 180. ISBN 9042016337 – μέσω Google Books. 
7. Shelley Baranowski (2011). Nazi Empire: German Colonialism and Imperialism from Bismarck to Hitler. Cambridge University Press. σελ. 141. ISBN 0521857392 – μέσω Google Books. 
8. Jeremy Noakes (30 Μαρτίου 2011). «BBC – History – World Wars: Hitler and Lebensraum in the East». 
9. Mark Mazower (2013) [2008]. Hitler's Empire: Nazi Rule in Occupied Europe. Penguin UK. σελ. 431. ISBN 0141917504 – μέσω Google Books. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Lebensraum στο Wikimedia Commons