Το Επιστημονικό Κέντρο της Πέτνιτσα (Σερβικά, Κυριλλικά: "Истраживачка станица Петница", Σερβικά λατινικά: "Istraživačka stanica Petnica") είναι ένας ανεξάρτητος και μη κερδοσκοπικός οργανισμός για εξωσχολικές, τυπικές και άτυπες, επιστημονικές δραστηριότητες, που βρίσκεται κοντά στο ΒάλιεβοΣερβίας. Το Επιστημονικό Κέντρο έχει διοργανώσει περισσότερα από 3000 προγράμματα (σεμινάρια, εργαστήρια, ερευνητικές κατασκηνώσεις, συνέδρια, κ.α.) από την έναρξη λειτουργίας του, για περίπου 50.000 σπουδαστές και καθηγητές φυσικών επιστημών από 15 κλάδους της επιστήμης, της τεχνολογίας και των ανθρωπιστικών επιστημών, με περισσότερους από 7.000 λέκτορες.[1][2]
Ιστορία
Το Επιστημονικό Κέντρο της Πέτνιτσα ιδρύθηκε το 1982 ως ένα Γιουγκοσλαβικό επιστημονικό κέντρο για φιλόδοξους μαθητές δημοτικού και γυμνασίου, για εξωσχολικές δραστηριότητες, που επιβλέπεται από καθηγητές πανεπιστημίου, ερευνητές από διάφορα Γιουγκοσλαβικά και (κυρίως) Σερβικά Ιδρύματα, και επιστημονικούς συνεργάτες και προπτυχιακούς και μεταπτυχιακούς φοιτητές. Όπως αναφέρεται στην επίσημη ιστοσελίδα του Κέντρου, πρόκειται για «το μεγαλύτερο και, ίσως, το παλαιότερο (τέτοιο κέντρο) στη Νοτιοανατολική Ευρώπη».
Το 2010 άρχισαν εργασίες ανακαίνισης των εγκαταστάσεων στην Πέτνιτσα. Συγκεκριμένα:
Χώροι διαμονής και καταλύματα - ανέγερση νέου κτιρίου στα υφιστάμενα θεμέλια και υπόγεια.
Εργαστήριο - κατασκευή νέου στον ίδιο χώρο με το παλαιό που είχε καταρρεύσει
Κέντρο Διδασκαλίας - ανακαίνιση
Εστιατόριο με πινακοθήκη – οικοδόμηση νέων εγκαταστάσεων, ενώ οι υφιστάμενες μετατράπηκαν σε πινακοθήκες
Βιβλιοθήκη - ανακαίνιση
Σχεδιασμός τοπίου - σχεδιασμός ολόκληρου του συγκροτήματος κτιρίων
Σκοπός
Τα περισσότερα από τα προγράμματα του Επιστημονικού Κέντρου της Πέτνιτσα προορίζονται για τους μαθητές της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, αλλά υπάρχουν και πολλά προγράμματα για μαθητές του δημοτικού. Επίσης, υπάρχουν ειδικά σεμινάρια και δραστηριότητες για φοιτητές και καθηγητές φυσικών επιστημών.
Το Επιστημονικό Κέντρο της Πέτνιτσα τρέφει διεθνή χαρακτήρα, και οι προσερχόμενοι στα τακτικά προγράμματά τους προέρχονται κυρίως από όλες τις χώρες της πρώην Γιουγκοσλαβίας, αλλά και από άλλες (κυρίως Βαλκανικές και Ευρωπαϊκές) χώρες. Τα περισσότερα μαθήματα διδάσκονται στην σερβική γλώσσα, με την οποία είναι εξοικειωμένοι οι πρώην Γιουγκοσλάβοι . Οι Διεθνείς διοργανώσεις, οι κατασκηνώσεις και τα συνέδρια, διεξάγονται κύρια στην αγγλική γλώσσα και, λιγότερο, στη ρωσική.
Διεθνής Πέτνιτσα
Διεθνής Πέτνιτσα είναι το όνομα ενός από τα προγράμματα που διεξάγονται στα αγγλικά. Διοργανώνεται μια φορά το χρόνο, για τους διεθνείς συμμετέχοντες. Οι μαθητές 17- 21 ετών καλούνται να σχεδιάσουν και να τεκμηριώσουν πραγματικές επιστημονικές εργασίες σε 15 τομείς (Μαθηματικά, Φυσική, Αστρονομία, Ηλεκτρονική, Πληροφορική και Ρομποτική, Βιολογία, Μοριακή Βιοϊατρική, Χημεία, Γεωλογία, Γεωγραφία, Αρχαιολογία, Ιστορία, Γλωσσολογία, Κοινωνιολογία και Ψυχολογία). Διεξάγεται ετήσια τους μήνες Ιούλιο- Αύγουστο και διαρκεί 15 ημέρες.
Ο καθηγητής Ίβαν Άνιτσιν από τη Σχολή Φυσικής του Πανεπιστημίου του Βελιγραδίου και το Ινστιτούτο Φυσικής του Βελιγραδίου είναι Πρόεδρος της Επιστημονικής Επιτροπής της Διεθνούς Επιστημονικής Διάσκεψης Νεολαίας, με θέμα «Ένα Βήμα προς την Επιστήμη»,[3] και σημαντικός χορηγός του Επιστημονικού Κέντρου της Πέτνιτσα.[4][5][6][7]
Το Επιστημονικό Κέντρο βρίσκεται στο χωριό Πέτνιτσα, κοντά στο Βάλιεβο (Δυτική Σερβία). Διαθέτει πλήρως εξοπλισμένες εγκαταστάσεις διαμονής σε κοιτώνες 100 καταλυμάτων, και ένα εστιατόριο, και διαθέτει πολυάριθμα εργαστήρια, αίθουσες διδασκαλίας και μία μεγάλη και πολυ-λειτουργική βιβλιοθήκη με ένα προσεκτικά σχεδιασμένο Διδακτικό Κέντρο.
Οι μαθητές και οι εκπαιδευτικοί, συμμετέχοντας στα προγράμματα του Επιστημονικού Κέντρου, έχουν πρόσβαση στην πλούσια βιβλιοθήκη με τα πάνω από 40.000 βιβλία και περιοδικά, βάση δεδομένων με χιλιάδες ηλεκτρονικά περιοδικά και βιβλία, και Διδακτικό Κέντρο.
Το Επιστημονικό Κέντρο της Πέτνιτσα διαθέτει 35 ηλεκτρονικούς υπολογιστές διάσπαρτους στις εγκαταστάσεις του, που προσφέρονται για κοινή χρήση όλην την ημέρα, και εργαστήρια διαφόρων τύπων και λειτουργιών. Είναι μέλος του Εθνικού δικτύου έρευνας και εκπαίδευσης - Εθνικό Ακαδημαϊκό Δίκτυο Ίντερνετ (AMRES), και συνδέεται, με οπτικά καλώδια, με το 10 Gbit/s πλέγμα του και τον Παγκόσμιο Ιστό. Το κέντρο έχει στην κατοχή του εξοπλισμό που προσφέρεται για αρκετούς τρόπους διδασκαλίας, και για τα επιμέρους έργα και ερευνητικές δραστηριότητες των μαθητών.