Ο Γιόχαν Γιοάχιμ Γκότλομπ αμ Έντε (γερμ. Johann Joachim Gottlob am Ende), (16 Μαΐου 1704 - 2 Μαΐου 1777) υπήρξε Γερμανός ευεργέτης, παιδαγωγός, συγγραφέας και θεολόγος.
Βιογραφία
Γεννήθηκε στις 16 Μαΐου 1706 στο Γκραίφενχάινιχεν (Gräfenhainichen). Ο πατέρας του ήταν διάκονος, η μητέρα του θυγατέρα παπά. Γράμματα έμαθε στην Αρχοντική Σχολή (Fürstenschule) στην Γκρίμμα (Grimma), και κατόπιν φοίτησε στο Πανεπιστήμιο του Βίττενμπεργκ (Universität Wittenberg). Αρχικά διορίστηκε διάκονος διαδεχόμενος τον πατέρα του. Το 1745 τοποθετήθηκε επιθεωρητής (Inspektor) και διδάσκαλος στην Σούλπφόρτα (Schulpforta). Το 1748 διορίστηκε επόπτης (Superintendent) στο Φράιμπουργκ και το 1750 στην Δρέσδη. Ήταν πολυμαθής άνδρας και εξαίρετος ιεροκήρυκας. Φημίστηκε κατά την διάρκεια του Επταετή Πολέμου για τις αγορεύσεις του. Σε μία από αυτές μάλιστα παρευρέθη ο Φρειδερίκος Β΄ της Πρωσίας, ο οποίος αμέσως έδωσε εντολή να τυπωθεί και να δημοσιευθεί ο λόγος του αυτός, ο οποίος μέχρι το 1831 επανειλημμένα επανεκδόθηκε στα γερμανικά, γαλλικά, ολλανδικά, αγγλικά και ιταλικά. Ο αμ Έντε απεβίωσε άτεκνος στις 2 Μαΐου 1777 στην Δρέσδη, αφού ίδρυσε και ευεργέτησε πολλά ιδρύματα.
Ενδεικτική εργογραφία
Ο αμ Έντε έγραψε αρκετά πονήματα, λόγους εορταστικούς και άλλους. Μερικά από τα έργα του είναι τα εξής:
- Des Herrn J. de la Bruyere vernünftige und sinnreiche Gedanken von Gott und der Religion, übersetzt und kommentiert. Danzig 1739.
- Commentatio de homine poetica ... in lateinisch translata et carmine heroico expressa. Wittenberg 1748, Leiden 1751.
- Acta apostulorum e lingua originali in Latinam translata et carmine heroico expressa. Wittenberg 1759.
- Christen tägl. Bus-, Bet- u. Lob-Opfer. Dresden 1762.
Παραπομπές
