Ο Γιόχαν Κρίστοφ Μπαχ (Johann Christoph Bach, Ερφούρτη, 16 Ιουνίου 1671 - Όρντρουφ, 22 Φεβρουαρίου 1721) ήταν Γερμανός οργανίστας, γιος του Γιόχαν Αμπρόζιους Μπαχ. Δάσκαλός του ήταν από το 1686 και για τρία χρόνια ο Γιόχαν Πάχελμπελ στην Ερφούρτη. Εκεί ανέλαβε τον τελευταίο χρόνο της εκπαίδευσής του τη θέση του οργανίστα στην εκκλησία του Αγίου Θωμά, την οποία όμως σύντομα εγκατέλειψε. Δύο χρόνια αργότερα διορίστηκε οργανίστας στην εκκλησία του Αγίου Μιχαήλ στο Όρντρουφ, όπου τον Οκτώβριο του 1694 παντρεύτηκε. Νωρίτερα είχε εγκατασταθεί για ένα διάστημα στο Άρνσταντ προκειμένου να βοηθήσει τον άρρωστο θείο του, Χάινριχ Μπαχ, του οποίου ανέλαβε τα καθήκοντα. Το 1696 τού προσφέρθηκε η θέση του οργανίστα στη Γκότα, στη θέση του Πάχελμπελ, την οποία αρνήθηκε. Ενδεχομένως να ήταν ο ίδιος ο Πάχελμπελ που πρότεινε τον πρώην μαθητή του για αντικαταστάτη του, διαφορετικά το γεγονός δείχνει πως η φήμη του είχε πιθανόν εξαπλωθεί πέρα από τα όρια της πόλης του[6]. Στα αρχεία της εκκλησίας του Αγ. Μιχαήλ χαρακτηρίζεται ως καλλιτέχνης ανώτατου επιπέδου (optimus artifex)[7], δεν είναι όμως γνωστό αν πρόκειται για αναγνώριση μόνο των εκτελεστικών του ικανοτήτων ή και της αξίας δικών του, ενδεχομένως, συνθέσεων.
Από το 1695 μέχρι το 1700, ανέλαβε τη φροντίδα και εν μέρει τη μουσική εκπαίδευση του αδελφού του, Γιόχαν Σεμπάστιαν Μπαχ. Ο Λόρεντς Κρίστοφ Μίτσλερ σημειώνει στη νεκρολογία του για τον Γ. Σ. Μπαχ πως υπό την επίβλεψη του Γιόχαν Κρίστοφ τέθηκαν τα θεμέλια πάνω στα οποία ανέπτυξε τα επόμενα χρόνια την τεχνική του ο αδελφός του[8]. Ο Spitta (1899), ένας από τους πρώτους βιογράφους του Γ. Σ. Μπαχ, αναφέρει ένα χαρακτηριστικό ανέκδοτο από την περίοδό του στο Όρντρουφ, σύμφωνα με το οποίο ο Γιόχαν Κρίστοφ του είχε απαγορεύσει την πρόσβαση σε μία συλλογή έργων που διέθετε στην πλούσια βιβλιοθήκη του. Ο Γιόχαν Σεμπάστιαν κατάφερε να εξασφαλίσει το βιβλίο αυτό, το οποίο και αντέγραψε μέσα σε διάστημα έξι μηνών, δουλεύοντας στα κρυφά κατά τη διάρκεια της νύχτας. Όταν ο Γιόχαν Κρίστοφ κατάλαβε τι είχε συμβεί, επέδειξε ιδιαίτερη αυστηρότητα στερώντας του το αντίγραφο που με τόσο κόπο είχε δημιουργήσει[9] Η αφήγηση αυτή πρέπει να προέρχεται από τον ίδιο τον Γ. Σ. Μπαχ που την μετέφερε στους γιους του. Στην πραγματικότητα θεωρείται βέβαιο πως ο Γιόχαν Κρίστοφ επέτρεπε στον αδελφό του να εξασκηθεί πάνω στα έργα της συγκεκριμένης συλλογής, απαγορεύοντας μόνο την αντιγραφή τους, καθώς αυτό θα μείωνε ενδεχομένως την αξία της συλλογής[10]. Ο Γιόχαν Σεμπάστιαν Μπαχ αφιέρωσε αργότερα στον αδελφό του το Καπρίτσιο με αριθμό BWV 993.
Δεν διασώζονται συνθέσεις του και είναι άγνωστο αν όντως ασχολήθηκε με τη σύνθεση, ωστόσο, δεν αποκλείεται να είναι δικά του ορισμένα από τα έργα που αποδίδονται σήμερα στον συνονόματό του Γιόχαν Κρίστοφ Μπαχ.[11] Επιμελήθηκε δύο σπουδαίες συλλογές έργων για πληκτροφόρα, το «Βιβλίο του Αντρέας Μπαχ» (Andreas-Bach-Buch, Μουσική Βιβλιοθήκη Λειψίας, ΙΙΙ.8.4) και το «Χειρόγραφο Μέλερ» (Möllersche Handschrift, Κρατική Βιβλιοθήκη του Βερολίνου, Mus. Ms. 40644).
Παραπομπές
- ↑ 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 11 Μαΐου 2014.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 (Αγγλικά) SNAC. w64b6jzz. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 21 Δεκεμβρίου 2014.
- ↑ 4,00 4,01 4,02 4,03 4,04 4,05 4,06 4,07 4,08 4,09 4,10 4,11 4,12 4,13 (Γερμανικά) Κατάλογος της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γερμανίας. 123526566. Ανακτήθηκε στις 4 Μαΐου 2024.
- ↑ Wilhelm Heinrich Riehl, Rochus von Liliencron: «Bach, Johann Sebastian» (Γερμανικά) 1875. σελ. 729–743.
- ↑ Philipp Spitta (1899). Johann Sebastian Bach: His Work and Influence on the Music of Germany (1685–1750) (μτφρ. Clara Bell & J. A. Fuller Maitland). Volume I, London: Novello & Company, σελ. 185
- ↑ Williams, Peter (2007). J. S. Bach: A Life in Music. Cambridge: Cambridge University Press, σελ. 13
- ↑ Boyd, Malcolm (2000). Bach. Oxford: Oxford University Press, σελ. 8
- ↑ Philipp Spitta (1899). Johann Sebastian Bach: His Work and Influence on the Music of Germany (1685–1750) (μτφρ. Clara Bell & J. A. Fuller Maitland). Volume I, London: Novello & Company, σελ. 186
- ↑ Wolff, Christoph (2000a). Bach: The Learned Musician. New York: W. W. Norton & Company, σελ. 45
- ↑ Wolff (1993), σελ. 19
Πηγές
- Wolff, C.; Emery W.; Helm, E. E.; Warburton E. & Derr, E. S. (1993). Die Bach-Familie. Stuttgart; Weimar: Metzler