Γιόχαν Άντον Λάιζεβιτς

Γιόχαν Άντον Λάιζεβιτς
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη μητρική γλώσσα	Johann Anton Leisewitz (Γερμανικά)
Γέννηση	9  Μαΐου 1752[1][2][3] Αννόβερο
Θάνατος	10  Σεπτεμβρίου 1806[1][2][3] Μπράουνσβαϊγκ
Τόπος ταφής	Martinifriedhof
Χώρα πολιτογράφησης	Εκλεκτοράτο του Ανόβερου
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσες	Γερμανικά
Σπουδές	Πανεπιστήμιο του Γκέτινγκεν
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητα	ποιητής συγγραφέας[4][5] νομικός ποιητής-νομικός
Οικογένεια
Σύζυγος	Sophie Leisewitz
Υπογραφή
Σχετικά πολυμέσα

Ο Γιόχαν Άντον Λάιζεβιτς (γερμανικά: Johann Anton Leisewitz‎‎), 9 Μαΐου 1752 - 10 Σεπτεμβρίου 1806, ήταν Γερμανός δικηγόρος και θεατρικός συγγραφέας, κεντρικό πρόσωπο του λογοτεχνικού και αισθητικού κινήματος Θύελλα και ορμή. Είναι περισσότερο γνωστός για το έργο του Ιούλιος του Τάραντα (1776), που καθιέρωσε τη φήμη του ως συγγραφέα και θεωρείται πρόδρομος του έργου του Φρίντριχ Σίλερ Οι ληστές (1781).^[6]

Βιογραφικά στοιχεία

Ο Γιόχαν Άντον Λάιζεβιτς γεννήθηκε το 1752 στο Ανόβερο και ήταν γιος εμπόρου κρασιού. Πέρασε τα παιδικά και νεανικά του χρόνια στο Τσέλε στην Κάτω Σαξονία. Σπούδασε νομικά στο Γκέτινγκεν από το 1770 έως το 1774, όπου εντάχθηκε στη λογοτεχνική ομάδα οπαδών του Φρίντριχ Κλόπστοκ Γκέτινγκερ Χάιν και συνέβαλε με άρθρα σε λογοτεχνικές εφημερίδες.^[7]

Η οικία Λάιζεβιτς στο Μπράουνσβαϊγκ, όπου έζησε με τη γυναίκα του από το 1788 μέχρι τον θάνατό του το 1806.

Αφού ολοκλήρωσε επιτυχώς τις σπουδές του, το 1775 εγκαταστάθηκε στο Μπράουνσβαϊγκ και εργάστηκε ως δικηγόρος.

Το 1776, έμεινε για μεγάλο χρονικό διάστημα στο Βερολίνο και γνώρισε συγγραφείς και στοχαστές του Διαφωτισμού μεταξύ των οποίων τους Γιόχαν Γιόακιμ Έσενμπουργκ, Μόζες Μέντελσον, Λέσσινγκ, Φρίντριχ Νικολάι και Γιόχαν Γκότφριντ Χέρντερ. Η αλληλογραφία του μαζί τους χρονολογείται από αυτή την εποχή.

Το 1780 επισκέφτηκε τον Γκαίτε στη Βαϊμάρη. Πιθανώς χάρη στη μεσολάβηση του Γκαίτε, ο Λάιζεβιτς διορίστηκε το 1786 στην υπηρεσία του μετέπειτα δούκα Φερδινάνδου του Μπράουνσβαϊγκ-Βόλφενμπυτελ. Τέσσερα χρόνια αργότερα, ήταν μέλος της κυβέρνησης στο Μπράουνσβαϊγκ.

Το 1781 στο Αμβούργο παντρεύτηκε τη Σόφι Μαρί Καταρίνα Σέιλερ (1762–1833), κόρη του διευθυντή θεάτρου Άμπελ Σέιλερ και αδελφή του τραπεζίτη Λούντβιχ Έρντβιν Σέιλερ. Αρραβωνιάστηκαν το 1777 όταν ο Λάιζεβιτς ήταν 25 και εκείνη 15 χρονών. Οι επιστολές τους, που έχουν δημοσιευτεί, αναφέρονται ως μερικές από τις πιο όμορφες ερωτικές επιστολές του τέλους του 18ου αιώνα. Έζησαν στο Μπράουνσβαϊγκ, στην οικία Λάιζεβιτς που ονομάστηκε έτσι μετά τον θάνατό του.^[8]

Το 1801 ο Λάιζεβιτς προήχθη σε Μυστικοσύμβουλο της δικαιοσύνης και από το 1805 ήταν πρόεδρος της Ανώτερης ιατρικής σχολής. Πέθανε στις 10 Σεπτεμβρίου 1806 σε ηλικία 54 ετών στο Μπράουνσβαϊγκ. Στη διαθήκη του, διέταξε την καταστροφή ολόκληρης της λογοτεχνικής περιουσίας του.^[9]

Λογοτεχνικό έργο

Το μοναδικό ολοκληρωμένο έργο του, η τραγωδία Ιούλιος του Τάραντα δείχνει την επιρροή του Γκότχολντ Εφραίμ Λέσσινγκ. Το έργο προβάλλει τη σύγκρουση μεταξύ του πολιτικού αξιώματος και των ανθρώπινων συναισθημάτων και αναφέρεται στη διαμάχη ανάμεσα σε δύο αδέρφια για τη γυναίκα που και οι δύο αγαπούσαν, καταλήγοντας στην αδελφοκτονία, αγαπημένα θέματα του κινήματος Θύελλα και ορμή. Σε έναν διαγωνισμό που διοργανώθηκε το 1776, η τραγωδία του ηττήθηκε από το έργο του Φρίντριχ Μαξιμίλιαν Κλίνγκερ Οι δίδυμοι που επίσης αναφέρονταν στην εχθρότητα δύο αδελφών.^[10]

Τα σύντομα θεατρικά σκετς του Η κατάσχεση (Die Pfändung, 1775) και Η μεσονύκτια επίσκεψη (Der Besuch um Mitternacht, 1775) ακολουθούν το ενδιαφέρον των συγγραφέων της Θύελλας και ορμής προς το θέμα της κοινωνικής αδικίας, πρόβλημα που ο Λάιζεβιτς είχε διαχωρίσει από την τραγική σύγκρουση στο Ιούλιος του Τάραντα.^[6]

Επιλογή έργων

• Η κατάσχεση (Die Pfändung), 1775
• Η μεσονύκτια επίσκεψη (Der Besuch um Mitternacht), 1775
• Ιούλιος του Τάραντα (Julius von Tarent ), 1776
• Μονόλογος ενός δυνατού πνεύματος τη νύχτα (Selbstgespräch eines starken Geistes in der Nacht, θεατρικό απόσπασμα), 1776
• Konradin (θεατρικό απόσπασμα), 1776
• Αλέξανδρος και Ηφαιστίωνας (Alexander und Hephästion, θεατρικό απόσπασμα), 1776
• Ομιλία ενός μελετητή σε μια κοινωνία λογίων (Rede eines Gelehrten an eine Gesellschaft Gelehrter, σάτιρα), 1776
• Ιστορία της ανακάλυψης και της κατάκτησης των Καναρίων Νήσων (Geschichte der Entdeckung und Eroberung der Kanarischen Inseln, μετάφραση από τα αγγλικά), 1777
• Ειδήσεις για το θάνατο του Λέσινγκ (Nachricht von Lessing's Tod, επιστολή προς τον φυσικό Γκέοργκ Κρίστοφ Λίχτενμπεργκ), 1781
• Σχετικά με τις αρχές που πρέπει να τηρούνται κατά την ίδρυση δημόσιων κατοικιών φτωχών (Über die bei Einrichtung öffentlicher Armenanstalten zu befolgenden Grundsätze,1802)

Παραπομπές

1. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 9  Απριλίου 2014.
2. «Encyclopædia Britannica» (Αγγλικά) biography/Johann-Anton-Leisewitz. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
3. (Αγγλικά) SNAC. w6xt6bmz. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
4. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 25  Ιουνίου 2015.
5. «Library of the World's Best Literature». Library of the World's Best Literature. 1897.
6. . «britannica.com/biography/Johann-Anton-Leisewitz». 
7. . «en.wikisource.org/wiki/The_New_International_Encyclopedia/Leisewitz,_Johann_Anton». 
8. . «braunschweig.de/tourismus/ueberbraunschweig/sehenswuerdigkeiten/blik/kulturdenkmaeler/leisewitzhaus». 
9. . «deutsche-biographie.de/johann anton leisewitz». 
10. . «cambridge.org/core/books/abs/literature-of-the-sturm-und-drang/sturm-und-drang-passions-and-eighteenthcentury-psychology».