Ο Γιόχαν Ερνστ Άλτενμπουργκ (Johann Ernst Altenburg, Βάισενφελς 15 Ιουνίου 1734 – Μπίτερφελτ 14 Μαΐου 1801) ήταν Γερμανός συνθέτης, τρομπετίστας, οργανίστας και θεωρητικός του ύστερου μπαρόκ.
Βιογραφικά στοιχεία
Ο Άλτενμπουργκ γεννήθηκε στην πόλη Βάισενφελς της Σαξονίας. Ο πατέρας του, Γιόχαν Κάσπαρ (1688-1761), εργαζόταν από το 1709 ως τρομπετίστας στην ορχήστρα του Γιόχαν Άντολφ ΙΙ, Δούκα του Σαξ-Βάισενφελς, και από το 1711 ως κορυφαίος (ενν. τρομπετίστας) για τον αδελφό του Κρίστιαν, επίσης Δούκα του Σαξ-Βάισενφελς. Από την ηλικία των 18 χρόνων είχε χρισθεί επίσημα ως τρομπετίστας. Εκείνη την εποχή, όμως, η «μπαρόκ» κοινωνική τάξη ήταν σε πλήρη παρακμή, με πολλές μικρές και μεγαλύτερες Αυλές να έχουν διαλυθεί, μεταξύ των οποίων και εκείνη τού Βάισενφελς (1746), ένα σημαντικό κέντρο για τους σολίστ τρομπέτας. Έτσι, ο Άλτενμπουργκ δεν εύρισκε θέση ως αυλικός τρομπετίστας. Γι’ αυτό, σπούδασε και εκκλησιαστικό όργανο για δύο χρόνια με τον Γ. Ρούμχιλτ (Johann Theodor Roemhildt) και τον Γ. Αλτνίκολ (Johann Christoph Altnikol).
Επέστρεψε στο Βάισενφελς το 1766 και, ένα χρόνο αργότερα, βρήκε μια θέση ως οργανίστας στο Λάντσμπεργκ, και το 1769 στο Μπίτερφελτ. Εκεί, πέθανε πικραμένος και φτωχός, το 1801.
Έργο
Ο Άλτενμπουργκ έγινε περισσότερο γνωστός για την υπερπολύτιμη πραγματεία του Ηρωική και Μουσική Τέχνη των Τρομπετιστών και Τυμπανιστών (Versuch einer Anleitung zur heroisch-musikalischen Trompeter- und Paukerkunst), ένα έργο που, αν και υπήρχε ως χειρόγραφο, δεν είχε δημοσιευθεί μέχρι το 1795 (Halle). Θεωρείται η παλαιότερη -τυπωμένη- πραγματεία για την γερμανική τρομπέτα και είναι έτσι η πιο πολύτιμη πηγή γαι την τεχνική της μπαρόκ τρομπέτας.
Εκεί, συμπεριλαμβανόταν και ένα κοντσέρτο, με τίτλο «Κοντσέρτο για 7 κλαρινέτα και τύμπανα», ως ένα είδος προσαρτήματος της πραγματείας, στις σελίδες 133-142. Όμως, είναι πιθανόν ότι ο Άλτενμπουργκ δεν ήταν ο συνθέτης του έργου, καθώς, στην σελίδα 104, υπάρχει επίσης μια διμερής «Φούγκα σε σολ ελάσσονα», το οποίο εκδόθηκε για πρώτη φορά, το 1676, στο έργο του Μπίμπερ, «Sonatae tam aris quam aulis servientes», οπότε υπάρχει η υποψία πως η πραγματεία περιείχε το κοντσέρτο ως υπόδειγμα δεξιοτεχνίας για την τρομπέτα, και όχι ότι ήταν δικό του έργο. [5][6]
Ωστόσο, πέραν αυτής της χρησιμότατης πραγματείας, ο Άλτενμπουργκ συνέθεσε κάποια έργα, μεταξύ των οποίων
- 6 Σονάτες για τσέμπαλο
- Quatricinium για 4 τρομπέτες [7]
Παραπομπές
- ↑ 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 2 Μαΐου 2014.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 13890708h. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2015.
- ↑ 3,0 3,1 (Αγγλικά) Discogs. 1505943. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ International Music Score Library Project. Category:Altenburg,_Johann_Ernst. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 23 Αυγούστου 2016.
- ↑ Λεωτσάκος
- ↑ http://imslp.org/wiki/Category:Altenburg,_Johann_Ernst
Πηγές
- «Λεξικό Μουσικής και Μουσικών» (Dictionary of Music and Musicians) του George Grove, D.C.L (Oxford, 1880)
- Kennedy, Michael Λεξικό Μουσικής της Οξφόρδης (Oxford University Press Αθήνα: Γιαλλέλης, 1989) ISBN 960-85226-1-7
- Γιώργος Λεωτσάκος, επιμέλεια λήμματος στην εγκυκλοπαίδεια «Πάπυρος Λαρούς Μπριτάνικα», έκδοση 1981, τόμος 7, σ. 181
- Enciclopedia Bompiani-Musica, Milano (εκδ. ΑΛΚΥΩΝ, 1985)
- Eric Blom The New Everyman Dictionary of Music (Grove Weidenfeld, N. York, 1988)
