Γιόζεφ Γιόνγκεν

Γιόζεφ Γιόνγκεν
Όνομα στη μητρική γλώσσα	Joseph Jongen (Γαλλικά)
Γέννηση	14  Δεκεμβρίου 1873[1][2][3] Λιέγη[4]
Θάνατος	12  Ιουλίου 1953[1][2][3] Σαρ λε Σπα
Χώρα πολιτογράφησης	Βέλγιο
Σπουδές	Βασιλικό Ωδείο της Λιέγης
Ιδιότητα	συνθέτης[5], μουσικολόγος, μουσικός παιδαγωγός, διδάσκων πανεπιστημίου, διευθυντής ορχήστρας και πιανίστας[6]
Αδέλφια	Léon Jongen
Όργανα	εκκλησιαστικό όργανο
Είδος τέχνης	όπερα
Σχετικά πολυμέσα

Ο Γιόζεφ Μαρί Αλφόνς Νίκολας Γιόνγκεν (ορθότερη προφορά στα φλαμανδικά/ολλανδικά Γιόνεν, Joseph Marie Alphonse Nicolas Jongen), Λιέγη 14 Δεκεμβρίου 1873 – Σαρ-λε-Σπα 12 Ιουλίου 1953), ήταν Βέλγος συνθέτης, οργανίστας, πιανίστας και μουσικοδιδάσκαλος.

Βιογραφικά στοιχεία

Ο Γιόνγκεν γεννήθηκε στη Λιέγη, το 1873. Είχε μεγάλη κλίση στη μουσική και πήρε τα πρώτα μαθήματα μουσικής από τον πατέρα του, Αλφόνσο, κάτοχο της τέχνης, ο οποίος του δίδαξε τα πρώτα βασικά στοιχεία και τον ενθάρρυνε, καθώς και φίλοι μουσικοί κατά τη διάρκεια παραστάσεων που έδινε ο πατέρας του για οικογενειακές γιορτές ή σε κύκλους ερασιτεχνών, στη Λιέγη και στην επαρχία. Έγινε δεκτός στο Ωδείο της βελγικής πόλης σε ηλικία επτά ετών, και πέρασε τα επόμενα δεκαέξι χρόνια εκεί. Κέρδισε το πρώτο βραβείο φούγκας, το 1895, και πήρε δίπλωμα πιάνου και εκκλησιαστικού οργάνου, το 1896. Το 1897, με την καντάτα του Κομάλα κέρδισε το Βελγικό «Βραβείο της Ρώμης», το οποίο τού επέτρεψε να ταξιδέψει στην Ιταλία, τη Γερμανία και τη Γαλλία.^[7]

Άρχισε να συνθέτει σε ηλικία 13 ετών και, αμέσως, έδειξε εξαιρετικό ταλέντο σε αυτόν τον τομέα. Μέχρι τη στιγμή που δημοσίευσε το Opus 1 του, είχε ήδη δεκάδες έργα στο ενεργητικό του. Το 1894, συνέθεσε το μακροσκελές Πρώτο Κουαρτέτο εγχόρδων, το οποίο υπέβαλε στον ετήσιο διαγωνισμό για τις καλές τέχνες που θεσμοθέτησε η Βασιλική Ακαδημία του Βελγίου, όπου τού απονεμήθηκε το 1ο βραβείο της επιτροπής. Το 1902, διορίστηκε καθηγητής αρμονίας και αντίστιξης στο παλιό κολλέγιο της Λιέγης. Με το ξέσπασμα του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, αυτός και η οικογένειά του εγκαταστάθηκαν στην Αγγλία, όπου ίδρυσε ένα κουαρτέτο για πιάνο.^[8] Όταν τελείωσε ο πόλεμος, επέστρεψε στο Βέλγιο και διορίστηκε καθηγητής φούγκας στο Βασιλικό Ωδείο των Βρυξελλών. Από το 1925 έως το 1939, διετέλεσε διευθυντής αυτού του ιδρύματος· τον διαδέχθηκε ο αδελφός του Λεόν (Léon Jongen). Από το 1919 έως το 1926 διηύθυνε τα «Πνευματικά Κοντσέρτα» των Βρυξελλών.^[7] Δεκατέσσερα χρόνια μετά την αποχώρησή του από τη διεύθυνση, ο Γιόζεφ Γιόνγκεν πέθανε στο Σαρ-λε-Σπα του Βελγίου, το 1953.

Μουσική και μουσικολογικά στοιχεία

Από την εφηβική του ηλικία μέχρι τη δεκαετία του '70, ο Γιόνγκεν συνέθεσε πάρα πολλά έργα, όπως συμφωνίες, κοντσέρτα, μουσική και τραγούδια, άλλα με πιάνο και άλλα με ορχήστρα. Ο κατάλογος των με Οpus έργων του, έφτασε τις 241 συνθέσεις, αλλά κατέστρεψε πολλά κομμάτια. Σήμερα, το μόνο μέρος του έργου του που εκτελείται με κάποια κανονικότητα είναι η παραγωγή του για εκκλησιαστικό όργανο. Ειδικά, η Συμφωνία Κοντσερτάντε, του 1926, θεωρείται από πολλούς ως ένα από τα μεγαλύτερα έργα που έχουν γραφεί ποτέ για εκκλησιαστικό όργανο και ορχήστρα.^[9]

Πολύ παραγωγικός, «λαμπερός» συνθέτης, ο Γιόνγκεν αγκαλιάζει και δείχνει μεγάλη προτεραιότητα και εφευρετικότητα στη χρήση της πολυφωνίας. Παρόλο που δεν ήταν εντελώς ανεπηρέαστος από τα σπουδαία μουσικά ρεύματα της εποχής του, και ανοικτός σε πειραματισμούς, κατάφερε να δημιουργήσει το δικό του μουσικό ιδίωμα που κατέδειξε την εξαιρετική λυρική του ικανότητα.

Κυριότερα έργα

Ορχήστρα

• 1892 Συμφωνικό κοντσέρτο, για πιάνο και ορχήστρα, op. 1
• 1894 Κουαρτέτο εγχόρδων Νο. 1, op. 3
• 1896 Ντιβερτιμέντο-μπαλέτο, op. 9
• 1897 Κομάλα, καντάτα για σολίστες, χορωδία και ορχήστρα, op. 14
• 1898 Εμβατήριο Πομπής, για εκκλησιαστικό όργανο και ορχήστρα, op. 13
• 1898 Συμφωνία, op. 15
• 1900 Κοντσέρτο για βιολοντσέλο και ορχήστρα
• 1907 Επιθαλάμιο και Σκέρτσο, για 3 βιολιά και ορχήστρα/πιάνο/εκκλησιαστικό όργανο, op. 32
• 1910 S'Arka, μπαλέτο, op. 36
• 1913 Εντυπώσεις από τις Αρδέννες, op. 44
• 1916 Κουαρτέτο εγχόρδων Νο. 2, op. 50
• 1917 Δύο Συμφωνικά Κομμάτια, op. 56
• 1921 Κουαρτέτο εγχόρδων Νο. 3, op. 67
• 1924 Ύμνος, για εκκλησιαστικό όργανο και ορχήστρα εγχόρδων, op. 78
• 1926 Συμφωνία κοντσερτάντε, για μεγάλο εκκλησιαστικό όργανο και ορχήστρα, op. 81
• 1928 Συμφωνικό Κομμάτι - Πρελούδιο και Παραλλαγές, για πιάνο και μικρή ορχήστρα (χωρίς έγχορδα), op. 84
• 1930 Ηρωϊκή σονάτα (Sonata eroïca), για μικρή ορχήστρα, op. 94
• 1935-7 Τρίπτυχο, op. 103
• 1939 Εισαγωγή - Φανφάρα, για μικρή ορχήστρα, op. 110
• 1943 Κοντσέρτο για πιάνο και ορχήστρα, op. 127
• 1944 Κοντσέρτο για άρπα και ορχήστρα, op. 129
• 1951 Τρία Συμφωνικά Μέρη, op. 137

Θρησκευτικά έργα

• 1890 Sancta Mater Theresia, για βαρύτονο, βιολοντσέλο, 4φωνη χορωδία και εκκλησιαστικό όργανο
• 1895 Haec Dies, μοτέτο για χορωδία και εκκλησιαστικό όργανο
• 1895 Regina coeli, για 4φωνη μικτή χορωδία, ορχήστρα και εκκλησιαστικό όργανο
• 1895 Sanctus, για 4φωνη μικτή χορωδία, ορχήστρα και εκκλησιαστικό όργανο
• 1945 Λειτουργία για τη Θεία Ευχαριστία, για μικτή χορωδία, εκκλησιαστικό όργανο, 4 κόρνα, 2 τρομπέτες, 3 τρομπόνια και τούμπα

Μουσική δωματίου

• 1923 Κοντσέρτο για Πέντε, για φλάουτο, βιολί, βιόλα, βιολοντσέλο και άρπα
• 1924 Ραψωδία, για πιάνο, φλάουτο, όμποε, κλαρινέτο, φαγκότο και κόρνο, op. 70
• 1924 Αργός Χορός, για φλάουτο και άρπα/πιάνο
• 1925 Δύο κομμάτια σε τρίο op. 95, για βιολί, βιολοντσέλο και πιάνο
• 1932 Άρπα, για κουαρτέτο εγχόρδων και άρπα
• 1942 Κουαρτέτο για σαξόφωνα, op. 122
• Ηρωική Φανφάρα, για 3 τρομπέτες, 4 κόρνα, 3 τρομπόνια, τούμπα, τούμπα-κοντραμπάσα, γκραν-κάσα, πιατίνια και ταμπούρο
• Πρελούδιο, Παραλλαγές και Φινάλε, για πιάνο, βιολί και βιόλα, op. 30

Εκκλησιαστικό όργανο

• 1890 Ανύψωση, W11
• 1890 Πρελούδια και Στίχοι, W9
• 1891 Ελεγεία
• 1892 Κομμάτι για Μεγάλο Εκκλησιαστικό όργανο, W28
• 1894-1895 Πέντε Κομμάτια, op. 5
• 1905 Ποιμενικό, W134
• 1908 Καντιλένα, W143
• 1910-1911 Τέσσερα Κομμάτια, op. 37
• 1913 Προσφορά για την Ψυχή, Μητέρα της Λύτρωσης για εκκλησιαστικό όργανο/αρμόνιο W169
• 1915 Δύο Κομμάτια, op. 47
• 1917 Δύο Κομμάτια, op. 53
• 1930 Θρύλος, W287
• 1937 Μικρό Πρελούδιο, W319
• 1938 Δύο Κομμάτια, op. 108
• 1941 Πρελούδιο και Φούγκα σε Μιb Μείζονα, op. 121
• 1941 Αυτοσχεδιασμός-Ποιμενικό, W338
• 1944 Gaudeamus: Στίχοι για τη Γιορτή Κοίμησης της Θεοτόκου, W350
• Κοράλ σε Μι Μείζονα
• Φύλλο Λευκώματος, W152
• Φύλλο Λευκώματος, W153
• Φούγκα (στο Ύφος του Γ. Σ. Μπαχ), W88
• Μικρό Κομμάτι, W313
• Σαραμπάντα σε Παλαιό Ύφος

Πιάνο

• 1922 Δεκατρία πρελούδια, op. 69
• 1929 Σονατίνα, op. 88
• 1929 Τοκάτα, op. 91
• 1932 Δέκα Κομμάτια, op. 96
• 1940-1941 24 Μικρά Πρελούδια σε όλες τις τονικότητες, op. 116

Αρμόνιο

• 1911 Τρία Εύκολα Κομμάτια, op. 38
• 1919 Εις Μνήμην, 4 αυτοσχεδιασμοί για αρμόνιο, op. 63

Παραπομπές

1. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 3  Μαΐου 2014.
2. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 13176463n. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
3. (Αγγλικά) SNAC. w6jq12f2. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
4. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 15  Δεκεμβρίου 2014.
5. (Γαλλικά, Ολλανδικά, Αγγλικά, Γερμανικά, Ιταλικά, Ισπανικά) Musicalics. 79979. Ανακτήθηκε στις 5  Απριλίου 2022.
6. Ανακτήθηκε στις 20  Ιουνίου 2019.
7. «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Δεκεμβρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 27 Σεπτεμβρίου 2017. 
8. ΠΛΜ
9. «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Δεκεμβρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 27 Σεπτεμβρίου 2017. 

Βιβλιογραφία

• «Λεξικό Μουσικής και Μουσικών» (Dictionary of Music and Musicians) του George Grove, D. C. L (Oxford, 1880)
• Baker’s biographical dictionary of musicians, on line
• Rob. Eitner, Biographisch-bibliographisches Quellen-LexiKon, on line
• Kennedy, Michael Λεξικό Μουσικής της Οξφόρδης (Oxford University Press Αθήνα: Γιαλλέλης, 1989) ISBN 960-85226-1-7
• Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάνικα (ΠΛΜ), έκδοση 1996, τόμος 17, σ. 281
• Enciclopedia Bompiani-Musica, Milano (εκδ. ΑΛΚΥΩΝ, 1985)
• Eric Blom: The New Everyman Dictionary of Music (Grove Weidenfeld, Νέα Υόρκη 1988)