Βάσα (πλοίο)

Βάσα

Το Βάσα στο μουσείο Βάσα
Πληροφορίες
Ονομασίες	πολεμικό γαλιόνι
Πλοιοκτήτης	Σουηδικό Βασιλικό Ναυτικό
Παραγγελία	Γουσταύος Β΄ Αδόλφος της Σουηδίας
Ναυπηγείο	Χένρικ Χαιμπέρτσον και ομάδα 400 τεχνίτων
Έναρξη ναυπήγησης	1 Ιανουαρίου1626
Καθέλκυση	Μάρτιος1627
Παρθενικό ταξίδι	10 Αυγούστου1628
Διαδρομή	1500 μέτρα
Κατάληξη	Ναυτικό ατύχημα
Αριθμός νεκρών και αγνοουμένων	30 ή 50 ναύτες
Γενικά χαρακτηριστικά
Εκτόπισμα	1210 τόνοι
Μήκος	69 μέτρα
Πλάτος	11,7 μέτρα
Βύθισμα	4,8 μέτρα
Πλήρωμα	145 ναύτες, 300 στρατιώτες
Οπλισμός	64 κανόνια
Σχετικά πολυμέσα

Το Βάσα (σουηδικά:Vasa) είναι πολεμικό πλοίο του 17ου αιώνα που ανήκε στα πολεμικά πλοία του Βασιλικού Στόλου της Σουηδίας και πήρε το όνομά του από την ομώνυμη δυναστεία. Κατασκευάστηκε μεταξύ του 1626 και 1628, και είναι το μόνο πλοίο του 17ου αιώνα που διατηρείται ως τις μέρες μας. Το 95% των αρχικών τμημάτων του διατηρείται μέχρι και σήμερα και είναι στολισμένο με εκατοντάδες σκαλιστά γλυπτά, καθιστώντας το πλοίο Bάσα ένα μοναδικό κόσμημα τέχνης και ένα από τα σημαντικότερα αξιοθέατα του κόσμου. Είναι περισσότερο γνωστό για την βύθιση του στο παρθενικό του ταξίδι στις 10 Αυγούστου 1628 έξω από το λιμάνι της Στοκχόλμης.^[1]

Η Ναυπηγήση

Το πλοίο κατασκευάστηκε με διαταγή του Βασιλιά της Σουηδίας Γουσταύου Β' Αδόλφου. Για την κατασκευή του χρειάστηκαν δύο χρόνια περίπου. Το Bάσα ναυπηγήθηκε στη Στοκχόλμη υπό την επίβλεψη του Ολλανδού Ναυπηγού Χένρικ Χάιμπερτσον. Η ομάδα του αποτελείτο από μαραγκούς, γλύπτες, ζωγράφους, υαλοτεχνίτες, σιδεράδες και επαγγελματίες τεχνίτες από πολλούς άλλους κλάδους. Συνολικά τετρακόσιοι άνθρωποι εργάστηκαν στο Bάσα. Το πλοίο είχε τρία κατάρτια για δέκα πανιά, 52 μέτρα ύψος από την κορυφή του καταρτιού έως την καρίνα, 60 μέτρα μήκος από την πρύμνη έως την πλώρη και ζύγιζε 1.200 τόνους. Η επιθυμία του Βασιλιά ήταν να υπάρχουν επάνω στο σκάφος περισσότερα πολυβόλα από το συνηθισμένο αριθμό,και έτσι οι ναυπηγοί τοποθέτησαν 64 μπρούτζινα κανόνια των 24 λιβρών.^[1] Το πλοίο είχε σημαντικά υπερυψωμένη υπερδομή, με δύο καταστρώματα πολυβολεία. Τα ύφαλα του πλοίου γεμίστηκαν με μεγάλες πέτρες, οι οποίες λειτουργούσαν ως έρμα για να διατηρούν το σκάφος επάνω στο νερό. Ωστόσο το Bάσα ήταν πολύ βαρύ στο άνω του μέρους και οι 120 τόνοι έρματος που κουβαλούσε στα ύφαλα δεν επαρκούσαν. Όταν ολοκληρώθηκε η κατασκευή του, το Βάσα ήταν ένα από τα δυνατότερα πλοία που κατασκευάστηκαν ποτέ.^[1][2]

Το Ναυάγιο

Χάρτης που δείχνει την πορεία του Βάσα, από τον απόπλου του μέχρι την βύθιση του

Στις 10 Αυγούστου 1628 ένα μεγάλο πολεμικό πλοίο ξεκίνησε από το λιμάνι της Στοκχόλμης. Ήταν ολοκαίνουριο και είχε πάρει το όνομα Βάσα από το οικόσημο της κυβερνώσας βασιλικής δυναστείας των Βάσα. Για την επισφράγιση της επίσημης και λαμπερής εκδήλωσης καθέλκυσης του πλοίου, εκτοξεύτηκαν πυροβολισμοί από τα πλευρά του πλοίου ως πολεμικός χαιρετισμός.

Καθώς το μεγάλο πλοίο προχωρούσε αργά προς την είσοδο του λιμανιού, σηκώθηκε δυνατός άνεμος. Το Bάσα πήρε κλίση, ωστόσο ορθώθηκε και ξαναβρήκε την πορεία του. Μία δεύτερη ριπή ανέμου όμως ανέτρεψε το πλοίο προς τη μία του πλευρά. Το νερό εισχώρησε από τα ανοικτά πυροβολεία. Το Bάσα βυθίστηκε, παίρνοντας μαζί του τουλάχιστον 30 ή ίσως και 50 ζωές ανθρώπων από τα 145 μέλη του πληρώματος, έχοντας διανύσει μόνο 1300 μέτρα από τον απόπλου του.^[1][2]

Η ανέλκυση

Η αναζήτηση του Βάσα ξεκίνησε το 1950 μετά από 322 χρόνια από την βύθιση του. Ένας ιδιωτικός ερευνητής, Ο Άντερς Φρανζέν ήταν αυτός που το ανακαλύψε στο βύθο του λιμανιού της Στοκχόλμης. Μετά από αρκετά χρόνια προετοιμασίας, το Βάσα βγήκε από το βυθό της θάλασσας στις 24 Απριλίου 1961. Μαζί με το πλοίο ανασύρθηκαν 14.000 περίπου ξύλινα αντικείμενα μεταξύ των οποίων και 700 γλυπτά. Μετά από μια διαδικασία συντήρησης όλα τα αντικείμενα αυτά τοποθετήθηκαν ξανά πάλι επάνω στο Βάσα, στις αρχικές τους θέσεις. Τα πολεμικά πλοία του 17ου αιώνα δεν ήταν απλώς πολεμικές μηχανές, αλλά πλωτά παλάτια. Τα γλυπτά του Βάσα αναπαριστούν λιοντάρια, βιβλικούς ήρωες, Ρωμαίους αυτοκράτορες, θαλάσσια όντα, αρχαίες ελληνικές θεότητας και πολλά άλλα.^[1][2]

Το μουσείο Βάσα

Από τα τέλη του 1961 έως το 1988 το Βάσα βρίσκονταν στο ναυπηγείο Βάσα, όπως ονομάστηκε,και στο οποίο γίνονταν όλες οι εργασίες συντήρησης και αποκατάστασης του πλοίου στην αρχική του μορφή. Το 1987 η Σουηδική κυβέρνηση αποφάσισε την κατασκευή ενός χώρου που θα είναι ανοιχτός για το κοινό. Έτσι το 1988 δημιουργήθηκε το Μουσείο Βάσα που στέγαζει το πλοίο. Το μουσείο άνοιξε επίσημα τις πόρτες του για το κοινό το 1990, όπου όλοι οι επισκέπτες του έχουν την δυνατότητα να δουν από κοντά ένα από τα μεγαλύτερα πλοία που κατασκευάστηκαν τον 17ο αιώνα.^[1][2]

Παραπομπές

1. Επίσημη ιστοσελίδα του Vasa museeum (αγγλικά, ανακτήθηκε στις 21 Μαρτίου 2018)
2. Vasa Warship στην Britannica Encyclopedia (αγγλικά, ανακτήθηκε στις 21 Μαρτίου 2018)

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Commons logo

Τα Wikimedia Commons έχουν πολυμέσα σχετικά με το θέμα    Βάσα (πλοίο)

• site του Μουσείου Βάσα^{[νεκρός σύνδεσμος]}
• Vasa's revival Αναφορά του Πανεπιστημίου του Μαϊάμι για το πλοίο Βάσα.
• SVT Play Video clips of the recovery of Vasa (in Swedish).
• The Vasa of 1628 Αρχειοθετήθηκε 2008-02-10 στο Wayback Machine. High resolution photos of the Vasa and the 1:10 scale model in the Vasa museum
• Why The Vasa Sank: 10 Lessons Learned
• Virtual tour 360 degrees panoramas of the Vasa Museum