Ο Aρβογάστ ή Aρβογάστης (απεβ. στις 8 Σεπτεμβρίου 394) ήταν αξιωματικός του ρωμαϊκού στρατού Φραγκικής καταγωγής. Κέρδισε διάκριση στην υπηρεσία του Αυτοκράτορα Γρατιανού, και στη συνέχεια τού εμπιστεύτηκε ο Θεοδόσιος Α' την κηδεμονία του ανήλικου Βαλεντινιανού Β'. Ο θάνατος του Βαλεντινιανού σε μυστηριώδεις συνθήκες και η άνοδος του αμφιλεγόμενου Ευγένιου, οδήγησαν σε έναν εμφύλιο πόλεμο, στον οποίο χάθηκε ο Aρβογάστ.
Πρώιμη καριέρα
Ο Ιωάννης Αντιοχεύς καταγράφει λεπτομέρειες για την οικογένεια του Aρβογάστ, που δεν επιβεβαιώνονται από άλλες πηγές, και επομένως αμφισβητούνται από ορισμένους ιστορικούς. [4] Λέει ότι ο Μπάουτo ήταν ο πατέρας του Aρβογάστ και ο Ριχομέρης ήταν θείος του. [5] Αν και όλοι αυτοί οι άνδρες ήταν Φράγκοι, αυτό δεν σημαίνει ότι είχαν συγγένεια, και ίσως ο Ιωάννης της Αντιόχειας, που έγραφε από την Ανατολική Αυτοκρατορία πολύ μετά τα γεγονότα αυτά, υπέθεσε λανθασμένα ότι ήταν. Ο Ζώσιμος, χωρίς να αποδίδει μια οικογενειακή σχέση, λέει ότι ο Aρβογάστ και ο Μπάουτo ήταν και οι δύο «Φράγκοι εκ γενετής, εξαιρετικά καλοπροαίρετοι για τους Ρωμαίους, εντελώς άνοσοι σε δωροδοκίες και εξαιρετικοί σε ό,τι αφορά τον πόλεμο, με τον εγκέφαλο και τους μυς». [6]
Ο Aρβογάστ εμφανίζεται για πρώτη φορά στην ιστορική καταγραφή το 381, όταν ο Γρατιανός, ο Αυτοκράτορας της Δυτικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, τον έστειλε να συνοδεύσει τον στρατό που οδηγούσε ο Μπάουτo στα Βαλκάνια, για να βοηθήσει την Ανατολική Αυτοκρατορία στον Γοτθικό Πόλεμο. Σε αυτό το σημείο, ο Μπάουτο ήταν πιθανότατα ήδη μάγιστρος του στρατού (magister militum), και ο Άρμπογκαστ ήταν κάποιου είδους υποδιοικητής, αν και δεν γνωρίζουμε συγκεκριμένο τίτλο για αυτόν. Οι συνδυασμένοι δυτικοί και ανατολικοί στρατοί νίκησαν τον Γότθο ηγέτη Φριτιγέρνη, ωθώντας τις δυνάμεις του από τη Μακεδονία και τη Θεσσαλία προς τη Θράκη στην κάτω Μοισία, όπου είχαν ξεκινήσει οι επιδρομές, και τελικά βοήθησαν στη σύναψη μιας συνθήκης ειρήνης με τους Γότθους το 382. [7] Στη συνέχεια, ο Μπάουτo και ο Aρβογάστ επέστρεψαν στον Γρατιανό στο Μιλάνο.
Εξέγερση του Μάγνου Μάξιμου
Το επόμενο έτος, ένας Ρωμαίος αξιωματικός στη Βρετανία ονόματι Μάγνος Μάξιμος ανακηρύχθηκε αυτοκράτορας από τους στρατιώτες του, και γρήγορα μετακόμισε στην ήπειρο για να αμφισβητήσει τον έλεγχο του Γρατιανού στις Δυτικές επαρχίες. [8] Ο Γρατιανός οδήγησε τον στρατό του στη Γαλατία, όπου ο μάγιστρος του στρατούMεροβάβδης ήταν ήδη διοικητής. Κατά συνέπεια, ο Μπάουτo και ο Aρβογάστ έμειναν στην Ιταλία με τον Βαλεντινιανό Β΄, τον νεότερο ετεροθαλή αδελφό του Γρατιανού, ο οποίος ήταν επίσης πλήρης Αυτοκράτορας. Ο Βαλεντινιανός Β΄ είχε ανεβεί στον θρόνο σε ηλικία τεσσάρων ετών. Η νεότητά του και η απειρία του σήμαιναν ότι, παρά τον τίτλο του, ήταν ένας κατώτερος ηγεμόνας χωρίς πραγματική εξουσία.
Οι πιστοί και οι επαναστατημένοι στρατοί συγκρούστηκαν για πέντε ημέρες κοντά στο Παρίσι, έως ότου ο στρατός του Γρατιανού τον εγκατέλειψε, και ενώθηκε με τον Μάξιμο. [9] Ο Γρατιανός τράπηκε σε φυγή, αλλά συνελήφθη και εκτελέστηκε λίγο αργότερα. Ο θάνατός του επέτρεψε στον Βαλεντινιανό Β' να υποβληθεί σε μια δεύτερη, πραγματική προσχώρηση ως Αυτοκράτορας, εγκαθιστώντας τον έλεγχο στην ιταλική χερσόνησο, ενώ ο Μάξιμος κράτησε τη Γαλατία και τη Βρετανία σε μια ανεπίσημη ανακωχή. [10]
Σε ένα απροσδιόριστο σημείο στα μέσα της δεκαετίας του 380, ο Μπάουτo πέθανε και ο Aρβογάστ ανέλαβε τη θέση του. [11] Καταγράφεται ότι η καλή φήμη του Aρβογάστ του επέτρεψε να αναλάβει τη θέση του Μπάουτo ως μάγιστρος του στρατού της ιταλίας, χωρίς τη συγκατάθεση του Βαλεντινιανού Β΄, αν και δεν είναι σαφές εάν ο Βαλεντινιανός Β΄ αντιστάθηκε πράγματι στον διορισμό. Η εμπειρία και η εξοικείωση του Aρβογάστ με τον στρατό πιθανότατα τον έκαναν μια προφανή επιλογή για διοικητή, δεδομένης της επισφαλούς κατάστασης της ανακωχής. [12] Είναι επίσης σημαντικό να αναγνωρίσουμε, ότι καμία αρχαία πηγή δεν δίνει ποτέ στον Aρβογάστ συγκεκριμένο τίτλο. Επειδή ήταν ξεκάθαρα ο κυρίαρχος στρατιωτικός διοικητής στη Δύση για μεγάλο μέρος της σταδιοδρομίας του, υποτίθεται ότι ήταν magister militum, ο υψηλότερος βαθμός στον ρωμαϊκό στρατό. Τελικά, ο ακριβής τίτλος του σημαίνει λίγα σε σύγκριση με την πραγματική δύναμη που είχε.
Το 387, όταν ο Μάξιμος τελικά διέλυσε την ειρήνη εισβάλλοντας στην Ιταλία, ο Βαλεντινιανός Β΄ κατέφυγε με την οικογένειά του, τους αυλικούς και τους στρατηγούς του στη Θεσσαλονίκη, στην άκρη του δυτικού εδάφους, όπου ικέτευσε τον Θεοδόσιο Α' για βοήθεια. [13] Τον επόμενο χρόνο ο ανατολικός στρατός του Θεοδόσιου Α΄ κέρδισε μια μάχη στο Ποιτόβιο και ο Μάξιμος κατέφυγε στην Aκυληία, της οποίας η δυσαρεστημένη φρουρά τον συνέλαβε και τον παρέδωσε στον Θεοδόσιο Α΄ για εκτέλεση. [14] Ο Αρμπογάστ πήγε στο Τρηρ με εντολή του Θεοδοσίου Α΄ και δολοφόνησε τον Βίκτωρα, γιο και κληρονόμο του Μάξιμου. [15] Επισήμως, τα εδάφη του Μαξίμου περιήλθαν πλέον στον Αυτοκράτορα Βαλεντινιανό Β', ο οποίος είχε ήδη κυβερνήσει την Ιταλία μόνος του (στην πραγματικότητα υπό την επιρροή πολλών διαφορετικών αξιωματούχων, συμπεριλαμβανομένων των στρατηγών), αλλά ο Θεοδόσιος Α΄ έμεινε στην Ιταλία για να διευθύνει τα αστικά και τα πολιτικά θέματα της Δυτικής Αυτοκρατορίας. πολιτικές υποθέσεις σύμφωνα με τα δικά του συμφέροντα. [16] Αυτό περιελάμβανε την εγκατάσταση ανδρών του πιστών στη δυτική γραφειοκρατία, πιθανότατα με την ελπίδα ότι ένας από τους γιους του θα κληρονομούσε τη Δυτική Αυτοκρατορία στο μέλλον. Εν τω μεταξύ, ο Βαλεντινιανός Β΄ υποβιβάστηκε στο Tρηρ, μια συνοριακή πόλη από την οποία δεν μπόρεσε να ασκήσει οποιαδήποτε πολιτική επιρροή. Το 391, όταν ο Θεοδόσιος επέστρεψε στην Κωνσταντινούπολη, μια από τις τελευταίες του πράξεις ήταν να καθιερώσει τον Aρβογάστ ως τον ανεπίσημο φύλακα και επόπτη του Βαλεντινιανού Β', με έδρα τώρα τη Βιέννη. [17]
Aρβογάστ και Βαλεντινιανός Β΄
Είναι πιθανό ότι, λόγω της μη ρωμαϊκής καταγωγής του, ο Aρβογάστ δεν θα μπορούσε ποτέ να ασκήσει την εξουσία ως αυτοκράτορας στο όνομά του, και έτσι χειραγωγούσε τον Βαλεντινιανό Β'. [18][19] Εάν η καταγωγή του δεν ήταν απαξιωτική, ο Aρβογάστ μπορεί να απέφυγε τον θρόνο οικειοθελώς, πιστεύοντας ότι ήταν ευκολότερο και ασφαλέστερο να ελέγξει έναν αυτοκράτορα παρά να γίνει ο ίδιος αυτοκράτορας. Ανεξάρτητα από αυτό, ο Βαλεντινιανός Β΄ απομονώθηκε στη Βιέννη, και η ιδιότητά του ουσιαστικά μειώθηκε σε ιδιώτη. Στην Αυλή του κυριαρχούσαν οι σύμμαχοι τού Aρβογάστ [20], και ο έλεγχος των δυτικών στρατευμάτων ανήκε στους Φράγκους μισθοφόρους του Aρβογάστ. Ο magister militum γινόταν ολοένα και πιο βίαιος προς τον Βαλεντινιανό Β' και τους συμβούλους του, και λέγεται ότι σκότωσε τον Αρμόνιο, φίλο του Αυτοκράτορα που είχε κατηγορηθεί για δωροδοκία, παρουσία του Βαλεντινιανού Β΄. [21] Ο Ζώσιμος προσθέτει, ότι ο δυτικός στρατός σεβόταν τον Αρβογάστ ως "γενναίο και έμπειρο στον πόλεμο, και περιφρονητικό των χρημάτων. Και έτσι απέκτησε μεγάλη δύναμη, τόσο που ακόμη και παρουσία του Αυτοκράτορα μιλούσε ελεύθερα και ασκούσε βέτο σε εκείνες τις ενέργειες, που πίστευε ότι ήταν λάθος ή ανάρμοστες...διότι ο Αρβογάστ υποστηριζόταν από την καλή θέληση όλων των στρατιωτών». [22] Σε αυτό το σημείο, ο Βαλεντιανός Β΄ άρχισε να στέλνει μυστικά μηνύματα τόσο στον Θεοδόσιο Α', όσο και στον Αμβρόσιο επίσκοπο Μεδιολάνων, παρακαλώντας τους να τον βοηθήσουν [18], και ζητώντας από τον Αμβρόσιο βάπτισμα, ίσως φοβούμενος ότι θα πέθαινε σύντομα. στα χέρια του Aρβογάστ. [23]
Το τέλος του Βαλεντινιανού Β'
Το 392 ο Βαλεντινιανός Β' προσπάθησε να διεκδικήσει την εξουσία του, και να αποπέμψει τον Aρβογάστ από το αξίωμα. [24] Σύμφωνα με τον Ζώσιμο, ο Αρβογάστ απάντησε «Ούτε μου έδωσες το αξίωμα, ούτε μπορείς να το αφαιρέσεις», πέταξε την εντολή της απόλυσης στο έδαφος μπροστά σε όλη την Αυλή και αποχώρησε. [22] Αμέσως μετά από αυτή τη συνάντηση, ο Aρβογάστ και ο Βαλεντινιανός Β΄ συναντήθηκαν ξανά, και ξεκίνησαν μια συζήτηση που οξύνθηκε. Ο Φιλοστόργιος ισχυρίζεται, ότι ο Αυτοκράτορας προσπάθησε να μαχαιρώσει τον Αρβογάστ και τον σταμάτησε ένας φρουρός του παλατιού. [25] Λίγο αργότερα, στις 15 Μαΐου 392, ο Βαλεντινιανός Β' βρέθηκε απαγχονισμένος στον ύπνο του. Δηλώνοντας τον θάνατο ως αυτοκτονία, [26] ο Aρβογάστ έστειλε το πτώμα στο Μιλάνο, για μια σωστή κηδεία. [27]
Συζήτηση για το τέλος του Βαλεντινιανού Β'
Ο Αμβρόσιος ισχυρίζεται, ότι ο θάνατος του Βαλεντινιανού Β' ήταν το αποτέλεσμα μιας διαμάχης με τον Αρβογάστ, που αφορούσε τη διπλωματία, και ποιος θα οδηγούσε τους στρατούς, που υπερασπίζονταν την Ιταλία, ενάντια στις βαλκανικές εισβολές. [28] Μια άλλη περίπου σύγχρονη πηγή, η εκκλησιαστική ιστορία του Tυράννιου Ρουφίνου, αναφέρει ότι κανείς δεν ήταν πραγματικά σίγουρος, αν επρόκειτο για φόνο ή για αυτοκτονία. [29] Μεταγενέστεροι αρχαίοι ιστορικοί όπως ο Ζώσιμος, [30] ο Φιλοστόργιος, [31] ο Σωκράτης Σχολαστικός, [32] και ο Παύλος Ορόσιος, [33] όλοι πίστευαν ότι ο Βαλεντιανός Β΄ δολοφονήθηκε από τον Αρβογάστ. Ο Έντουαρντ Γκίμπον σκέφτηκε, ότι ο θάνατος ήταν το αποτέλεσμα μιας συνωμοσίας για την αντικατάσταση ενός αυτοκράτορα-ανδρίκελου με έναν άλλο, αφήνοντας τον Aρβογάστ ως την πραγματική πηγή δύναμης. [34] Αντίθετα, οι σύγχρονοι μελετητές Τζον Φρέντερικ Μάθιους [26] και Μπράιαν Κρόουκ [35] υποστηρίζουν, ότι ο Βαλεντινιανός Β΄ πέθανε από αυτοκτονία. Ο Κρόουκ επισημαίνει, ότι μετά τον θάνατο ακολούθησε μια τετράμηνη μεσοβασιλεία, υποδεικνύοντας ότι ο Aρβογάστ ήταν απροετοίμαστος να εγκαταστήσει έναν νέο Αυτοκράτορα. Ο Γκέραρντ Φρηλ προτείνει, ότι ο Βαλεντινιανός Β΄ αυτοκτόνησε από ταπείνωση, αφού η εξουσία του υποτιμήθηκε από τον Aρβογάστ σε πολλές περιπτώσεις. [24] Ο Τόμας Χότζκιν κλίνει προς τη δολοφονία, ισχυριζόμενος ότι «ο Αρβογάστ είχε πολλά πράγματα να φοβηθεί από την παράταση της ζωής του κυρίου του, και κάτι να ελπίζει από τον θάνατό του», αλλά αναγνωρίζει επίσης ότι η μεσοβασιλεία δείχνει ότι ο Αρβογάστ δεν είχε σχέδιο, για το τι να κάνει μετά τον θάνατο τού Βαλεντινιανού Β΄. [36] Ο Κρίστοφερ Μπέντλ προτείνει ότι η ίδια η μεσοβασιλεία θα μπορούσε να είναι μέρος της εξαπάτησης, για να γλιτώσει τον Aρβογάστ από το να φαίνεται προετοιμασμένος για ένα υποτιθέμενο αυθόρμητο γεγονός. [37] Έτσι, η αλήθεια του θέματος παραμένει ασαφής.
Aρβογάστ και Ευγένιος
Νόμισμα του σφετεριστή Ευγένιου.
Τον Αύγουστο του 392, ο Aρβογάστ όρισε τον Ευγένιο, [38] έναν Ρωμαίο διδάσκαλο της ρητορικής, ως τον επόμενο αυτοκράτορα στη Δύση. [39] Είτε αληθεύουν είτε όχι οι φήμες γύρω από τον θάνατο του Βαλεντινιανού Β΄, οι σύγχρονοι θεωρούσαν αρχικά τη μεταβίβαση της εξουσίας «νόμιμη, γνήσια, ρωμαϊκή και πολιτισμένη». [40] Με την εγκαθίδρυση τού νέου ηγεμόνα, το 393 ο Aρβογάστ ταξίδεψε στα σύνορα του Ρήνου, για να εκδικηθεί τους Φράγκους του και τους βασιλείς τους Σούνο και Mαρκόμερ, που είχαν λεηλατήσει την περιοχή κατά τη βασιλεία του Βαλεντινιανού Β΄. [41] Η εκστρατεία, η οποία συνάντησε λίγη αντίθεση, περιελάμβανε την αποκατάσταση της πόλης-φρούριο της Κολωνίας, μιας σημαντικής στρατηγικής τοποθεσίας, που επέτρεψε στους Ρωμαίους να καταλάβουν την ανατολική όχθη του Ρήνου για τελευταία φορά στην ιστορία τους. [18] Επιπλέον, ο Aρβογάστ μπόρεσε να συνάψει μια συνθήκη ειρήνης, στην οποία οι Φράγκοι υποσχέθηκαν να προμηθεύσουν το ρωμαϊκό στρατό με πολύτιμους νεοσύλλεκτους. [39]
Ο Ευγένιος ήταν χριστιανός, του οποίου η θρησκευτική θέση είχε εγκριθεί από τον Αμβρόσιο και τον Θεοδόσιο Α', αλλά ήταν συμπαθής στον παγανισμό, και επέτρεψε την επαναλειτουργία των ναών που είχαν κλείσει επί Γρατιανού και Βαλεντιανού Β'. [42] Έχει προταθεί, μεταξύ άλλων, από τον Ζώσιμο [43] ότι ο Aρβογάστ επέλεξε τον Ευγένιο ως μέρος ενός προγράμματος ειδωλολατρικής αναβίωσης. [40] Ασφαλώς υπήρξε μια αύξηση της δημόσιας ειδωλολατρικής λατρείας κατά τη διάρκεια τής βασιλείας του, [44] αν και ούτε ο ίδιος, ούτε ο Aρβογάστ μπορεί να είχαν σκοπό να συμβεί κάτι τέτοιο. [45] Ήταν επικίνδυνο να προκληθεί η δυσαρέσκεια του Θεοδόσιου Α΄, ο οποίος φαινόταν να προετοιμάζει τον γιο του Ονώριο, που πρόσφατα προήχθη σε αύγουστο[40] για να πάρει τη θέση τού Ευγένιου. Επιπλέον, όλη η επικοινωνία μεταξύ της Ανατολικής και της Δυτικής Αυλής διαχειριζόταν τώρα ο Ρουφίνος, ο νέος πραιτοριανός έπαρχος τού Θεοδοσίου, ο οποίος θα μπορούσε να δηλητηριάσει το μυαλό τού Αυτοκράτορα εναντίον του Αρβογάστ και τού Ευγένιου, αν το ήθελε. [46]
Για να στηρίξουν τη νομιμότητά τους, ο Aρβογάστ και ο Eυγένιος κινήθηκαν τον Απρίλιο του 393, για να πάρουν τον έλεγχο της Ιταλίας, ενός στρατηγικού και συμβολικού κέντρου τού ρωμαϊκού κόσμου. Εκεί συμμετείχαν σε περαιτέρω χειρονομίες καλής θέλησης προς την εθνική (ειδωλολατρική) κοινότητα, διορίζοντας τον πολυθεϊστή ευγενή Βίριο Νικόμαχο Φλαβιανό ως έπαρχο της Ιταλίας [47], και επιτρέποντας την αποκατάσταση του Βωμού της Νίκης και άλλων παγανιστικών συμβόλων, που είχαν αφαιρεθεί από αυστηρότερους Χριστιανούς Αυτοκράτορες. [48] Λέγεται ότι απείλησαν να μετατρέψουν τη βασιλική στο Μιλάνο σε στάβλο για τα άλογά τους. [49] Όταν το 394 ο Θεοδόσιος Α΄ αποφάσισε ότι ο Ευγένιος πρέπει να εξαλειφθεί, [50] δικαιολόγησε τη σύγκρουση ως ιερό πόλεμο. Οι ανατολικές και δυτικές δυνάμεις είχαν μια ενιαία, αποφασιστική εμπλοκή, τη μάχη του Φριγίδου.
Μάχη του Φριγίδου και θάνατος του Aρβογάστ
Ο Θεοδόσιος Α΄ ξεκίνησε από την Κωνσταντινούπολη στα μέσα Μαΐου, φτάνοντας στην Αδριανούπολη στις 20 Ιουνίου 394. Η διαδρομή του προς την Ιταλία περνούσε από τις Ιουλιανές Άλπεις και ο Aρβογάστ και ο Eυγένιος κινήθηκαν για να τον αναχαιτίσουν. Έστησαν το στρατόπεδό τους στο Μιλάνο και ενώθηκαν από τον Νικόμαχο Φλαβιανό, ο οποίος είχε κάνει μια οιωνοσκοπεία και είχε λάβει μια προφητεία νίκης για τον σκοπό τους. [51] Το αρχικό σχέδιο του δυτικού στρατού προέβλεπε τη δημιουργία μιας σειράς ενεδρών στις Άλπεις, οργανωμένες έτσι ώστε να περικυκλώσουν τον Θεοδόσιο Α΄ και τα στρατεύματά του. Ο Θεοδόσιος Α΄ απέτυχε να εμφανιστεί την αναμενόμενη ώρα, και ο Aρβογάστ κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ο εχθρός είχε αλλάξει πορεία, και προσπαθούσε να τον σπρώξει πίσω από την βαριά αμυνόμενη ακτή της Αδριατικής. Διέκοψε τις επιθέσεις στα ορεινά περάσματα, και έστειλε ένα σημαντικό τμήμα των δυνάμεών του προς τα νότια, για να αντιμετωπίσει την υποτιθέμενη επίθεση.
Μάλιστα, ο Θεοδόσιος Α΄ είχε σταματήσει στο Σίρμιο για να συγκεντρώσει ενισχύσεις. Πέρασε ανενόχλητος από τις Άλπεις και έφτασε στην τοποθεσία του Aρβογάστ τον Σεπτέμβριο. Οι δυνάμεις του Aρβογάστ και του Eυγένιου περιχαρακώθηκαν σε μια πεδιάδα, με την πλάτη τους στραμμένη προς τον ποταμό Φρίγιδο, με πρόσθετα στρατεύματα να καταλαμβάνουν κοντινές υπερυψωμένες θέσεις, και ο νότος να αμύνεται ακόμα ενάντια στις πλευρικές κινήσεις. Ο Θεοδόσιος Α΄ αναγκάστηκε να κάνει μετωπική επίθεση. Η μάχη ξεκίνησε στις 5 Σεπτεμβρίου 394 και διήρκεσε ολόκληρη την ημέρα, με τον Θεοδόσιο Α΄ να αποτυγχάνει να σπάσει τις γραμμές του Aρβογάστ. Έχοντας λάβει μεγάλες απώλειες, ο ανατολικός στρατός υποχώρησε προς την προστασία των Ιουλιανών Άλπεων. Ο Aρβογάστ έστειλε μια μεγάλη δύναμη πίσω τους, αλλά υπέστη μια ταπεινωτική ανατροπή, όταν ο Θεοδόσιος Α΄ έπεισε τους επιτιθέμενους να αλλάξουν πλευρά, σε αντάλλαγμα για μια σημαντική δωροδοκία.
Έτσι ενισχυμένος, ο Θεοδόσιος Α΄ ήταν έτοιμος να επιτεθεί ξανά στον Αρβογάστ και τον Ευγένιο την επόμενη ημέρα. Πλησίασε το πεδίο της μάχης σε έναν στενό δρόμο, όπου ο λιγοστός δυτικός στρατός προσπάθησε να του στήσει ενέδρα. Η ενέδρα αναχαιτίστηκε από ένα τοπικό καιρικό φαινόμενο γνωστό ως μπόρα, όπου η επίδραση της πίεσης στον κρύο αέρα που περνά πάνω από τα βουνά παράγει κυκλωνικούς ανέμους έως και 60 μίλια/ώρα. Ο άνεμος έριξε σκόνη στα πρόσωπα του Aρβογάστ και των στρατευμάτων του, και γύρισε πίσω τα βλήματά τους, βοηθώντας τον Θεοδόσιο Α΄ σε μια συνολική νίκη. [52][53][54] Χριστιανοί συγγραφείς όπως ο Θεοδώρητος και ο Άγιος Αυγουστίνος λένε, ότι η μάχη του Φριγίδου κερδήθηκε μέσω θείας παρέμβασης, αν και ένας σύγχρονος μελετητής βλέπει μεγαλύτερη σημασία στην άνευ προηγουμένου μεγάλης κλίμακας πρόσληψη των βαρβάρων μισθοφόρων από τον Θεοδόσιο Α΄. [55]
Ανατολικές δυνάμεις κατέλαβαν το εχθρικό στρατόπεδο και συνέλαβαν τον Ευγένιο, ο οποίος αποκεφαλίστηκε. Ο Αρβογάστ διέφυγε στις Άλπεις, όπου περιπλανήθηκε μόνος του για λίγες ημέρες. Λίγο μετά τις 6 Σεπτεμβρίου 394, αποφάσισε ότι η θέση του ήταν απελπιστική, και αυτοκτόνησε. [53]
Παρά την αμφισβητήσιμη ανάμειξη τού Αρβογάστ στην πολιτική τα τελευταία χρόνια της ζωής του, ο Χόττγκιν δίνει μια θετική συνολική εκτίμηση για τη σταδιοδρομία του: «Ο Αρβογάστ ο Φραγκος που μοιάζει με φλόγα, δεν ήταν απλός ραδιούργος όπως ο Μάγνος Μάξιμος, αλλά ένας γενναίος και καλά εκπαιδευμένος στρατιωτικός, ίσως ο καλύτερος στρατηγός της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας». [56] Ο Γκέραρντ Φρηλ και ο Στέφεν Γουίλιαμς συμφωνούν, συνοψίζοντας τον Aρβογάστ ως "έναν στρατιωτικό διοικητή πρώτης τάξεως με καλό ιστορικό, πολύ δημοφιλή στον στρατό και απόλυτα πιστό στους Οίκους του Βαλεντινιανού και του Θεοδόσιου". [18]
Στην πραγματικότητα, οι αρχαίες πηγές περιέχουν λίγες αναφορές για επιτυχημένη μάχη με επικεφαλής τον Aρβογάστ. Η εκστρατεία κατά των Γότθων και η συγκράτηση της Ιταλίας εναντίον του Μάγνου Μάξιμου ήταν ως επί το πλείστον έργο του Μπάουτο και ο Αρβογάστ υποχώρησε μόνο όταν ο Μάξιμος εισέβαλε στη χερσόνησο. Τα ανατολικά στρατεύματα που αντεπιτέθηκαν, διοικούνταν από τον Θεοδόσιο Α' και όχι από τον Aρβογάστ, του οποίου ο κύριος ρόλος ήταν η εκτέλεση ενός νεαρού. Κατά τη βασιλεία του Ευγένιου, η εκστρατεία του Aρβογάστ κατά των Φράγκων ήταν πιθανώς περισσότερο μια επίδειξη δύναμης και επανεπιβεβαίωσης της δύναμης της Ρώμης, και δεν αμφισβητήθηκε έντονα. Το τελευταίο επεισόδιο της σταδιοδρομίας του ήταν η απώλεια στον Φριγίδο. Έτσι, κατά την εκτίμηση του Κρίστοφερ Μπεντλ, ο Aρβογάστ ανέβηκε όχι μέσω της στρατιωτικής ικανότητας, αλλά μέσω του χαρίσματος να χειραγωγεί τις προσωπικές του σχέσεις και να κερδίζει την πίστη των υφισταμένων και των συνομηλίκων του. [57] Οι πηγές καθιστούν σαφές, ότι ήταν βαθιά δημοφιλής στον στρατό, τον πιο ισχυρό θεσμό της ύστερης Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, και πολλοί Αυτοκράτορες τού εμπιστεύθηκαν θέσεις εξουσίας. Είναι ενδιαφέρον ότι δεν έλαβε ποτέ την υπατεία, το ανώτατο αξίωμα στη ρωμαϊκή στρατιωτική και πολιτική γραφειοκρατία. Είναι απόδειξη της ικανότητάς του ότι δεν χρειαζόταν υπατεία, για να επιτύχει περισσότερα από οποιονδήποτε άλλο πολιτικό τής εποχής του.
Ludwig, Uwe· Schilp, Thomas (2008). Nomen et Fraternitas: Festschrift für Dieter Geuenich zum 65. Geburtstag (στα Γερμανικά). Berlin: Walter de Gruyter. ISBN978-3-11-916712-3.
Salzman, Michele Renee. Ambrose and the Usurpation of Arbogastes and Eugenius: Reflections on Pagan-Christian Conflict Narratives. Journal of Early Christian Studies – Volume 18, Number 2, Summer 2010, pp. 191–223. The Johns Hopkins University Press.
«Chapter VIII. The Dynasty of Valentinian and Theodosius the Great». The Death of Gratian 383. Cambridge Medieval History.More than one of |archivedate= και |archive-date= specified (βοήθεια); Ελέγξτε τις τιμές ημερομηνίας στο: |archive-date= (βοήθεια); Η παράμετρος |access-date= χρειάζεται |url= (βοήθεια)
Περαιτέρω ανάγνωση
Bloch, H. (1945). «A New Document of the Last Pagan Revival in the West 392–394 A.D». Harvard Theological Review38 (4): 225. doi:10.1017/S0017816000022793.
Potter, David. From the Tetrarch To the Theodosians: Later Roman History and Culture 284–450 CE
Bendle, Christopher. 2024. The Office of Magister Militum in the 4th Century CE: A Study into the Impact of Political and Military Leadership on the Later Roman Empire. Franz Steiner Verlag. 978-3-515-13621-1.
.png)
