Στη διάρκεια της ιστορίας, εκατοντάδες χιλιάδες Γάλλοι εγκαταστάθηκαν εκτός των εθνικών εδαφών ώστε να γλιτώσουν τους θρησκευτικούς διωγμούς.
Έτσι, την αρχή έκαναν οι Προτεστάντες κατά τον 16ο και 17ο αιώνα, αρχικά περίπου 5.000 που κατέφυγαν στη Δημοκρατία της Γενεύης την περίοδο 1549-1560, κι έπειτα πιο σημαντικοί αριθμοί την επομένη της Νύχτας του Αγίου Βαρθολομαίου, στη διάρκεια των Θρησκευτικών Πολέμων, προτού αυτή η μετανάστευση φτάσει σε επίπεδο εξόδου μετά την Ανάκληση του Εδίκτου της Νάντης το 1685. Οι ιστορικοί, όπως ο Πιέρ Γκασότ, είχαν, μέχρι προσφάτως, δυσκολία στο να σταθεροποιηθούν σε μια αριθμητική εκτίμηση των μεταναστών αυτών μεταξύ των 60.000 και των 2.000.000 ανθρώπων. Στην πραγματικότητα, η έξοδος αυτή είναι ιδιαίτερα δύσκολη στην καταγραφή της καθώς συνεχίστηκε επί μισό αιώνα[1][2].
Το 1683, οι Εβραίοι απομακρύνθηκαν μαζικά από τις Γαλλικές Αντίλλες, απομάκρυνση που επισημοποιήθηκε με τον Code Noir το 1685, του οποίου το πρώτο άρθρο διέταζε « όλους τους αξιωματικούς μας να εκδιώξουν των νήσων μας όλους τους Εβραίους που εγκαταστάθηκαν σε αυτές, τους οποίους, όπως και τους Χριστιανούς εχθρούς μας, διατάσσουμε να αποχωρήσουν εντός τριών μηνών από τη δημοσίευση των παρόντων »[3].
Ένας νόμος της 15ης Δεκεμβρίου 1790 απεκατέστησε όλα αυτά τα γαλλικά θύματα των θρησκευτικών διωγμών στο επίπεδο της εθνικότητάς τους: "Τα άτομα τα οποία, είναι γεννημένα σε χώρα του εξωτερικού κι έχουν καταγωγή, σε οποιονδήποτε βαθμό, από έναν Γάλλο ή μια Γαλλίδα που εκδιώχθηκαν για θρησκευτικούς λόγους, ανακυρήσονται Γάλλοι πολίτες και θα χαίρουν των δικαιωμάτων που που συνάδουν με αυτή την τιμή εφόσον επιστρέψουν στη Γαλλία, εγκατασταθούν εκεί, και δώσουν τον όρκο του πολίτη.". Έναν αιώνα αργότερα, το άρθρο 4 του νόμου της 26ης Ιουνίου 1889 (επί της εθνικότητας) αναφέρει ότι: "Οι απόγονοι των εξόριστων οικογενειών, κατά την ανάκληση του Εδίκτου της Νάντης, θα συνεχίσουν να χαίρουν των διατάξεων του νόμου της 15ης Δεκεμβρίου 1790, με προϋπόθεση, όμως, ενός ειδικού διατάγματος για κάθε αιτούντα. Το διάταγμα αυτό θα είναι καθαρά μελλοντικής χρήσεως."[4][5]
Γαλλικός αποικισμός στη Βόρεια και Υποσαχάρεια Αφρική
Ο αριθμός των Γάλλων πολιτών εγγεγραμμένων στα αρχεία των γαλλικών προξενείων ήταν της τάξεως των 1 594 303 ατόμων στις 31 Δεκεμβρίου 2011[6]. Τα δεδομένα αυτά, ωστόσο, δεν αντιπροσωπεύουν παρά ένα τμήμα των Γάλλων πολιτών, οι οποίοι κατοικούν εκτός των γαλλικών εθνικών εδαφών.
Στο Βέλγιο, για παράδειγμα, κατοικούσαν, έως την 2α Ιανουαρίου 2008, 132.421 Γάλλοι πολίτες σύμφωνα με τα επίσημα στατιστικά των Βέλγων[7] (περίπου 123.000 τον Ιούνιο του 2006), στους οποίους, συνεπώς, δεν συμπεριλαμβάνονταν όσοι είχαν, ταυτόχρονα, βελγική και γαλλική εθνικότητα, καθώς θεωρούνταν ως Βέλγοι στο Βέλγιο, κι αυτό ενώ το 2006 μόνο 78.500 Γάλλοι, εκ των οποίων το είχε διπλή εθνικότητα 27 %, ήταν καταγεγραμμένοι στα γαλλικά προξενεία του Βελγίου, κάτι που σήμαινε μια διαφορά της τάξης των 66.000 Γάλλων "μονοεθνών" άγνωστων για τα γαλλικά προξενεία, αλλιώς ποσοστό 46 % επί του συνόλου[8]. Κατά την 1η Αυγούστου 2006, ημερομηνία λήξης των εγγραφών για τους εκλογικούς καταλόγους ενόψει των δημοτικών εκλογών του Βελγίου, υπήρχαν 105.146 Γάλλοι ψηφοφόροι (49.937 άνδρες, 55.209 γυναίκες), των οποίων μόλις το 20 % ήταν εγγεγραμμένο στους βελγικούς εκλογικούς καταλόγους (21.070, εκ των οποίων οι 9.969 ήταν άνδρες και οι 11.101 γυναίκες)[9].
Σχεδόν το μισό των Γάλλων εγκατεστημένων εκτός Γαλλίας είναι διεθνείς και λιγότερο του 10 % είναι προσωρινοί μετανάστες. Περισσότερο από το μισό των Γάλλων εγκατεστημένων εκτός Γαλλίας κατοικεί εντός της Ευρώπης.
Στις 31 Δεκεμβρίου 2011, η κατανομή των Γάλλων εγγεγραμμένων στα αρχεία των προξενείων είχε ως εξής : Βόρεια Αφρική 94.789 (5,9 %), Γαλλόφωνη Αφρική 116.862 (7,3 %), Μη-Γαλλόφωνη Αφρική 18.621 (1,2 %), Εγγύς και Μέση Ανατολή 137.679 (8,6 %),
Ασία-Ωκεανία 116.729 (7,3 %), Ανατολική Ευρώπη 29.847 (1,9 %), Δυτική Ευρώπη 780.645 (49,0 %), Κεντρική-Νότια Αμερική 97.117 (6,1 %), Βόρεια Αμερική 202.014 (12,7 %)[6].
Γάλλοι εγγεγραμμένοι έως τις 31 Δεκεμβρίου 2011[10]
Οι Γάλλοι εγκατεστημένοι εκτός Γαλλίας εκπροσωπούνται από τη Συνέλευση των Γάλλων του Εξωτερικού (AFE), διάδοχη κατάσταση του Ανωτάτου Συμβουλίου των Γάλλων του Εξωτερικού (CSFE), το οποίο είχε δημιουργηθεί με ένα διάταγμα της 7ης Ιουλίου 1948. Οι πρώτες εκλογές στο CSFE έλαβαν χώρα την άνοιξη του 1950, αφορώντας 42 συμβούλους επί συνόλου 55, με τους υπόλοιπους να ορίζονται ή να θητεύουν de jure λόγω της ιδιότητάς τους[11].
Η AFE είναι ένα συμβουλευτικό όργανο 155 μελών χωρίς να διαθέτει κάποιο ιδιαίτερο μέσο ή εξουσία, εκτός αυτού της εκλογής 12 γερουσιαστές-εκπροσώπους των Γάλλων του Εξωτερικού. Η ομαλή του λειτουργία διασφαλίζεται από την κεντρική διοίκηση του Υπουργείου Εξωτερικών Υποθέσεων.
Κατά την Ε΄ Γαλλική Δημοκρατία ο αριθμός των γερουσιαστών αυτών πέρασε στους 6 το 1959, κι έπειτα στους 9 το 1962, ως αντίδραση στην έλλειψη ισορροπίας σε βάρος τη Ευρώπης και της Αμερικής, μετά τις αφρικανικές ανεξαρτητοποιήσεις, και τέλος στους 12 το 1982[11].
Ο νόμος σχετικός με την εκλογή βουλευτών και την επαναδιαίρεση των εκλογικών περιφερειών προέβλεπε την εκλογή 11 βουλευτών με πλειοψηφικό εκλογικό σύστημα με ένα ψηφοδέλτιο σε δύο γύρους ανά εκλογική περιφέρεια ανά κόμμα (παρόμοιο με τον τρόπο εκλογής των υπόλοιπων βουλευτών) στη διάρκεια των βουλευτικών εκλογών του Ιουνίου του 2012.
Οι Γάλλοι του Εξωτερικού μπόρεσαν να ψηφίσουν σε εκλογικά κέντρα που είχαν δημιουργηθεί από τις προξενικές αρχές για τους γαλλικούς εκλογικούς σχηματισμούς των ευρωπαϊκών εκλογών όσο διήρκεσε το σύστημα μιας μοναδικής εθνικής εκλογικής περιφέρειας.
Από τη δημιουργία αριθμού εκλογικών περιφερειών για τις Ευρωπαϊκές Εκλογές το 2003, μονάχα όσοι ήταν εγγεγραμμένοι στους καταλόγους των ψηφοφόρων της Γαλλίας μπορούσαν να ψηφίσουν στα εκλογικά κέντρα της Γαλλίας.
Επίσης, η ψήφος στις ευρωπαϊκές εκλογές σε δύο διαφορετικές χώρες είναι απαγορευμένη, τόσο για τους διεθνείς όσο και για τους Γάλλους που είναι εγγεγραμμένοι στους εκλογικούς καταλόγους της χώρας διαμονής τους. Πρακτικά, δεν υπάρχει κανένας έλεγχος για την εφαρμογή του βασικού συνθήματος "ένας άνθρωπος, μία ψήφος", καθώς κάθε έλεγχος είναι αδύνατος για λόγους εθνικής κυριαρχίας, λόγω του γεγονότος ότι καμία χώρα δεν υποχρεούται να παραδίδει το περιεχόμενο ενός εκλογικού καταλόγου σε μία άλλη.
Κυβέρνηση
Η Κυβέρνηση Φρανσουά Φιγιόν (3) υιοθέτησε εντός του Υπουργείου Εξωτερικών Υποθέσεων ένα Υφυπουργείο με αρμοδιότητα τους Γάλλους του Εξωτερικού. Η θέση καλύφτηκε διαδοχικά από τους Νταβίντ Ντουγιέ (Ιούνιος-Σεπτέμβριος 2011) και Εντουάρ Κουρσιάλ (Σεπτέμβριος 2011- Μάιος 2012).
Στην πρώτη κυβέρνηση του Αιρώ, η οποία δημιουργήθηκε τον Μάιο του 2012, το συγκεκριμένο υφυπουργείο προβιβάστηκε σε υπουργείο, αναλαμβάνοντας τη Γαλλοφωνία επιπροσθέτως των Γάλλων του Εξωτερικού. Η θέση αυτή δόθηκε στη Γιαμινά Μπενγκιγκί. Στη διάρκεια της δημιουργίας της δεύτερης κυβέρνησης Αιρώ, τον Ιούνιο του 2012, στην ατζέντα του συγκεκριμένου υπουργείου περιλαμβανόταν, και πάλι, η Γαλλοφωνία, με την Ελέν Κόνγουεϊ-Μουρέ να αναλαμβάνει τη θέση αυτή.
↑Pierre Gaxotte, Louis XIV, Paris, Flammarion, 1974
↑Suzy Halimi, Commerce(s) en Grande-Bretagne au XVIIIe siècle, Publications de la Sorbonne, 1990 (ISBN 2-85944-195-7)
↑Patrick Cabanel, « Une loi du retour (15 Décembre 1790) : réparation nationale et crispations nationalistes sur le thème du retour des huguenots », DIASPORAS Histoire et Sociétés (Presses universitaires du Mirail) n°8 2006 ISBN 9782858169207