Ο "Ύμνος του ΕΑΜ"[1] (ή αλλιώς "Τρία Γράμματα"[2][3]) είναι ελληνικό αντάρτικο τραγούδι, που έγινε γνωστό κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου του 1946-1949. Η μουσική του τραγουδιού πάρθηκε από το ρωσικό παραδοσιακό τραγούδια "Κατιούσα", σε σύνθεση Ματβέι Μπλάντερ. Οι στίχοι που είχε γράψει ο Μιχαήλ Ισακόφσκι στο πρωτότυπο δεν μεταφράστηκαν, αλλά προσαρμόστηκαν στις ανάγκες των ανταρτών. Το κομμάτι είναι γραμμένο για το ΕΑΜ, εξυμνώντας, παράλληλα, τη δράση του με στίχους όπως: Το ΕΑΜ μας έσωσε απ’ την πείνα θα μας σώσει και πάλι απ’ την σκλαβιά. Τους στίχους της ελληνικής έκδοσης τους έγραψε ο Βασίλης Ρώτας.[4][5] Η προηγούμενη πληροφορία είναι λανθασμένη. Διάβασε σχετικά το κείμενο του Θαν. Ν. Καραγιάννη, στο ηλεκτρονικό περιοδικό "ΚΑΤΙΟΥΣΑ": https://www.katiousa.gr/logotechnia/poiisi/diefkriniseis-gia-ton-ymno-tou-eam-kai-to-theatriko-spoudastirio-tou-vasili-rota-1/
Το παραδοσιακό ρωσικό τραγούδι δεν χρησιμοποιήθηκε μόνο από τους Έλληνες αντάρτες αλλά και από τους Ιταλούς παρτιζάνους, σε στίχους Φελίτσε Κατσιόνε, υπό τον τίτλο "Fischia il vento".[6]
Το 1981, ο Θάνος Μικρούτσικος το συμπεριέλαβε στον δίσκο του Τα αντάρτικα,[2] μαζί με άλλα τραγούδια της περιόδου, κι από τότε το κομμάτι έγινε γνωστό με τη φωνή της Μαρίας Δημητρίαδη. Το κομμάτι ακολουθεί τον ρυθμό 2/4 και εμφανίζεται συνήθως γραμμένο σε μι ελάσσονα.[7][8][9] Το 2015, το κομμάτι διασκευάστηκε σε μία rock/metal έκδοση από τα Κίτρινα Ποδήλατα, ενώ συμπεριλήφθηκε στον συλλογικό δίσκο Πήραμε τα βουνά (Ναι, αντάρτικα εν έτει 2015).[10][11]
↑Κεφαλληνού, Νατάσα (23 Σεπτεμβρίου 2015). «Tο αντάρτικο τραγούδι». Το Περιοδικό. Ανακτήθηκε στις 5 Μαΐου 2017.
↑Στέφανος Παπαδόπουλος, «Οι Έλληνες λογοτέχνες και η αντίστασή τους στο φασισμό κατά τον Β' Παγκόσμιο πόλεμο», Βαλκανικά σύμμεικτα, τχ. 3(1989), σελ.190