Τα Windows XP (κωδικός Whistler, επίσης γνωστά ως Windows NT 5.1) είναι ένα λειτουργικό σύστημα των Windows της Microsoft για προσωπικούς υπολογιστές. Κυκλοφόρησε στις 25 Οκτωβρίου 2001 σε δύο εκδόσεις: α) την Windows XP Home Edition που προορίζεται για οικιακούς χρήστες και β) την Windows XP Professional που περιλαμβάνει επιπλέον δυνατότητες όπως υποστήριξη για διπλό μικροεπεξεργαστή και την δυνατότητα σύνδεσης σε έναν τομέα (domain). Τα γράμματα XP προέρχονται από την λέξη "Experience" (εμπειρία).[4]
Τα Windows XP εισήγαγαν στην γραμμή καταναλωτικών εκδόσεων Windows πολλές δυνατότητες που υπήρχαν προηγουμένως στις εκδόσεις server και workstation των Windows NT και Windows 2000, όπως μεγαλύτερη σταθερότητα και απόδοση χάρη στον καθαρά 32-bitπυρήνα, αντίθετα με τον υβριδικό 16-bit/32-bit πυρήνα των προηγούμενων καταναλωτικών εκδόσεων Windows. Επίσης περιέχουν νέα τεχνολογία ώστε να αποφεύγονται τα προβλήματα διαχείρισης των DLL (βιβλιοθηκών λογισμικού) που υπήρχαν σε προηγούμενες εκδόσεις Windows. Τα Windows XP φέρουν ένα ανανεωμένο γραφικό σύστημα αλληλεπίδρασης (GUI) που η Microsoft προωθεί ως περισσότερο φιλικό προς τον χρήστη από ότι στις παλιότερες εκδόσεις Windows. Επιπλέον, τα Windows XP μπορούν να χρησιμοποιήσουν το σύστημα αρχείων NTFS (New Technology File System), το οποίο προηγουμένως ήταν συμβατό μόνο με τα (κυρίως επαγγελματικά) λειτουργικά συστήματα Windows ΝΤ και 2000.
Τα Windows XP είναι επίσης η πρώτη καταναλωτική έκδοση Windows που χρησιμοποιεί την ενεργοποίηση προϊόντος (Windows product activation, WPA) για να καταπολεμηθεί η πειρατεία λογισμικού και αυτός ο περιορισμός έχει προκαλέσει την αντίδραση πολλών υποστηρικτών της ιδιωτικότητας και καταναλωτών. Η διακίνηση πλαστών αντιγράφων των Windows XP οδήγησε την Microsoft να εφαρμόσει νέες μεθόδους για την καταπολέμηση του φαινομένου μέσω της τεχνολογίας Γνήσιου Λογισμικού Microsoft (Windows Genuine Advantage, WGA). Μέχρι τώρα έχουν εκδοθεί τρία διορθωτικά πακέτα (service packs) για την ανανέωση λειτουργιών και την διόρθωση προβλημάτων των Windows XP (κυρίως για πολλά σοβαρά προβλήματα ασφάλειας). Προγράμματα spyware και adware καθώς επίσης κακόβουλα λογισμικά ή malware (για παράδειγμα, ιοί ηλεκτρονικών υπολογιστών), και επιθέσεις τρίτων ατόμων (hackers) ήταν συνεχές πρόβλημα για όλες τις εκδόσεις Windows, αλλά το πρόβλημα έχει γίνει εμφανέστερο καθώς ωρίμασαν τα Windows XP.
Στις 8 Απριλίου 2014, τα Windows XP έληξαν, που σημαίνει ότι πλέον δεν υπάρχει καμία ενημέρωση και τεχνική υποστήριξη, με αποτέλεσμα να είναι εκτεθειμένα σε διάφορους κινδύνους, δηλαδή είναι πολύ πιθανό να μολυνθούν από κακόβουλο λογισμικό.[5]
Ωστόσο, για τα Windows Embedded POSReady 2009 κυκλοφόρησε μια επείγουσα ενημέρωση KB4012598 που εμποδίζει τα ransomware (παρόλο που υπάρχει ένα registry hack) για να λαμβάνουν ακόμη ενημερώσεις και τεχνική υποστήριξη μέχρι τις 9 Απριλίου 2019.[6]
Ανάπτυξη
Στα τέλη της δεκαετίας του 1990, η αρχική ανάπτυξη αυτού που θα γινόταν Windows XP επικεντρώθηκε σε δύο μεμονωμένα προϊόντα: το "Odyssey", το οποίο σύμφωνα με πληροφορίες προοριζόταν να διαδεχθεί τα μελλοντικά Windows 2000. και "Neptune", το οποίο φέρεται να ήταν ένα λειτουργικό σύστημα προσανατολισμένο στον καταναλωτή που χρησιμοποιεί την αρχιτεκτονική των Windows NT, διαδεχόμενο τα Windows 98 που βασίζονται σε MS-DOS.
Ωστόσο, τα έργα αποδείχθηκαν υπερβολικά φιλόδοξα. Τον Ιανουάριο του 2000, λίγο πριν από την επίσημη κυκλοφορία των Windows 2000, ο συγγραφέας τεχνολογίας Paul Thurrott ανέφερε ότι η Microsoft είχε εγκαταλείψει τόσο τον Neptune όσο και την Odyssey υπέρ ενός νέου προϊόντος με την κωδική ονομασία "Whistler", που πήρε το όνομά του από τον Whistler, British Columbia, καθώς πολλοί υπάλληλοι της Microsoft έκαναν σκι στο χιονοδρομικό κέντρο Whistler-Blackcomb. Ο στόχος του Whistler ήταν να ενοποιήσει τόσο τις γραμμές των Windows για καταναλωτές όσο και τις επιχειρήσεις κάτω από μια ενιαία πλατφόρμα Windows NT: Ο Thurrott δήλωσε ότι ο Ποσειδώνας είχε γίνει "μια μαύρη τρύπα όταν όλα τα χαρακτηριστικά που κόπηκαν από τα Windows Me απλά επισημάνθηκαν εκ νέου ως Χαρακτηριστικά του Ποσειδώνα. Και αφού ο Ποσειδώνας και η Οδύσσεια θα βασίζονταν ούτως ή άλλως στην ίδια βάση κώδικα, ήταν λογικό να τα συνδυάσουμε σε ένα ενιαίο έργο».
Στο PDC στις 13 Ιουλίου 2000, η Microsoft ανακοίνωσε ότι το Whistler θα κυκλοφορούσε κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2001 και επίσης παρουσίασε την πρώτη έκδοση προεπισκόπησης, 2250, η οποία περιείχε μια πρώιμη εφαρμογή του συστήματος οπτικών στυλ και των αλλαγών διασύνδεσης των Windows XP στην Εξερεύνηση των Windows και τον Πίνακα Ελέγχου.
Η Microsoft κυκλοφόρησε την πρώτη δημόσια έκδοση beta του Whistler, έκδοση 2296, στις 31 Οκτωβρίου 2000. Οι επόμενες εκδόσεις εισήγαγαν σταδιακά δυνατότητες που οι χρήστες της έκδοσης έκδοσης των Windows XP θα αναγνώριζαν, όπως ο Internet Explorer 6.0, το σύστημα ενεργοποίησης προϊόντων της Microsoft και το Bliss φόντο της επιφάνειας εργασίας.
Ο Whistler παρουσιάστηκε επίσημα κατά τη διάρκεια μιας εκδήλωσης πολυμέσων στις 5 Φεβρουαρίου 2001, με το όνομα Windows XP, όπου το XP σημαίνει "eXPerience".
Κυκλοφορία
Τον Ιούνιο του 2001, η Microsoft δήλωσε ότι σχεδίαζε, σε συνεργασία με την Intel και άλλους κατασκευαστές υπολογιστών, να δαπανήσει τουλάχιστον 1 δισεκατομμύριο δολάρια για το μάρκετινγκ και την προώθηση των Windows XP. Το θέμα της καμπάνιας, «Yes You Can», σχεδιάστηκε για να τονίσει τις συνολικές δυνατότητες της πλατφόρμας. Η Microsoft είχε αρχικά σχεδιάσει να χρησιμοποιήσει το σύνθημα "Prepare to Fly", αλλά αντικαταστάθηκε λόγω προβλημάτων ευαισθησίας μετά τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου.
Στις 24 Αυγούστου 2001, η έκδοση 2600 των Windows XP κυκλοφόρησε στην κατασκευή (RTM). Κατά τη διάρκεια μιας τελετουργικής εκδήλωσης μέσων ενημέρωσης στο Microsoft Redmond Campus, αντίγραφα της κατασκευής RTM δόθηκαν σε εκπροσώπους πολλών μεγάλων κατασκευαστών υπολογιστών σε χαρτοφύλακες, οι οποίοι στη συνέχεια πέταξαν με διακοσμημένα ελικόπτερα. Ενώ οι κατασκευαστές υπολογιστών θα μπορούσαν να κυκλοφορούν συσκευές με XP από τις 24 Σεπτεμβρίου 2001, το XP αναμενόταν να φτάσει σε γενική, λιανική διαθεσιμότητα στις 25 Οκτωβρίου 2001. Την ίδια ημέρα, η Microsoft ανακοίνωσε επίσης την τελική λιανική τιμολόγηση των δύο κύριων εκδόσεων του XP , "Home" (ως αντικατάσταση των Windows Me για οικιακούς χρήστες) και "Professional" (ως αντικατάσταση των Windows 2000 για επαγγελματίες χρήστες).
.svg){kind=logo}
