Μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο και της επικείμενης διάλυσης του Ιερού Λόχου, ο Συνταγματάρχης Ανδρέας Καλλίνσκης πρότεινε τη διατήρηση ενός πυρήνα, που θα μπορούσε να αποτελέσει αργότερα μια "Δύναμη Καταδρομών", που όμως δεν ευοδώθηκε. Το 1946, υπεβλήθη εκ νέου πρόταση και εγκρίθηκε από την Ανώτατη Ηγεσία η ίδρυση των πρώτων 40 ανεξάρτητων Λόχων Ορεινών Καταδρομών (Λ.Ο.Κ.). Ακολούθως, τον Μάρτιο του 1947 δημιουργήθηκαν οι πρώτοι 20 ΛΟΚ (41-60) και τον Ιούνιο άλλοι 20 (61-80). Το ίδιο έτος συγκροτήθηκαν και 4 Μοίρες Καταδρομών (ΜΚ) με τις ονομασίες Α', Β', Γ και Δ', στις οποίες και υπήχθησαν οι ΛΟΚ.[1][2]
Δύο χρόνια μετά, στις 11 Απριλίου του 1949, δημιουργήθηκαν η Ιη και ΙΙα Ταξιαρχία Καταδρομών, ενώ συγκροτείται και η Ε' ΜΚ.[3] Στην Ιη ΤΑΞ ΚΔ υπήχθησαν οι Α' και Β' ΜΚ, ενώ στην ΙΙα ΤΑΞ ΚΔ οι Γ', Δ' και Ε' ΜΚ. Κατά την τελευταία περίοδο των πολεμικών επιχειρήσεων των ελληνικού εμφυλίου πολέμου, όλες οι μέχρι τότε ΜΚ αναπτύχθηκαν ως ΙΙΙη Μεραρχία Καταδρομών (Πεζικού), συμπεριλαμβανομένων το 480 Τάγμα Διαβιβάσεων Καταδρομών και Χειρουργείο Εκστρατείας.[1]
Έπειτα από το τέλος του ελληνικού εμφυλίου πολέμου συστάθηκε η Διεύθυνση Καταδρομών, η οποία περιλάμβανε το Κέντρο Εκπαιδεύσεως Μονάδων Καταδρομών (ΚΕΜΚ) και τη Διοίκηση Δυνάμεων Καταδρομών (ΔΔΚ), ανεξάρτητη και ισότιμη προς Ταξιαρχία, έχουσα ως οργανικές μονάδες τις Β', Γ', Δ' και Ε' ΜΚ, το 480 Τάγμα διαβιβάσεων και ένα Λόχο Στρατηγείου (ΛΣ/ΔΔΚ). Το 1957, η ΔΔΚ πήρε την ονομασία Τακτικό Επιτελείο Δυνάμεων Καταδρομών (ΤΕ/ΔΚ) και το 1966 άλλαξε η ονομασία του σε 1ο Σύνταγμα Καταδρομών (1ο ΣΚΔ) με οργανικές μονάδες τις Β', Δ' και Ε' ΜΚ, καθώς και το Κέντρο Εκπαιδεύσεων Ανορθόδοξου Πολέμου (ΚΕΑΠ). Ο σχηματισμός πήρε την ονομασία 1η Ταξιαρχία Kαταδρομών - Αλεξιπτωτιστών το 2003, με υπαγωγή σε αυτήν και της 1ης και 2η Μοίρας Αλεξιπτωτιστών. Τέλος, από τις 26 Σεπτεμβρίου 2005, η 1η ΤΑΞ ΚΔ/ΑΛ υπάγεται στην Ιη Μεραρχία Πεζικού με έδρα τη Βέροια.[1][3][4]
Μοίρες Αλεξιπτωτιστών - Σχολή Αλεξιπτωτιστών (ΣΧΑΛ)
Ιδιαίτερα για τις Μοίρες Αλεξιπτωτιστών, λόγω του ιδιαίτερου χαρακτήρα των αεροαποβατικών αποστολών, υπάρχουν επιπλέον αντικείμενα εκπαιδεύσεως. Για τον λόγο αυτό, στις 12 Μαρτίου 1955, ιδρύθηκε στον Ασπρόπυργο Αττικής η Σχολή Αλεξιπτωτιστών. Τα κυριότερα σημεία της εκπαιδεύσεως είναι:
Συντήρηση ικανότητας ενέργειας αλεξιπτωτιστών Στατικού Ιμάντα και Ελευθέρας Πτώσεως.
Συσκευασία - επισκευή αλεξιπτώτων Στατικού Ιμάντα και Ελευθέρας Πτώσεως, διάρκειας έξι εβδομάδων.[8]
Σχολείο Αυτοάμυνας.
Εκπαίδευση
Το πρόγραμμα επιχειρησιακής εκπαίδευσης των μονάδων καταδρομών που εφαρμόζεται, καταρτίζεται με βάση τις Γενικές Οδηγίες Εκπαιδεύσεως του Γενικού Επιτελείου Στρατού (ΓΕΣ), καθώς και τις Ειδικές Οδηγίες Εκπαιδεύσεως της Διεύθυνσης Ειδικών Δυνάμεων (ΔΕΔ) του ΓΕΣ και είναι απόλυτα προσαρμοσμένη με τις επιχειρησιακές αποστολές των μονάδων. Στελέχη και οπλίτες καλούνται να εκπαιδευτούν στις δυνατότητες εκτελέσεως, υπό οποιεσδήποτε συνθήκες καιρού και εδάφους, αποστολές όπως:[9]
Υποστηρίξεως τακτικών επιχειρήσεων
Ειδικών Επιχειρήσεων
Ανορθόδοξου Πολέμου
Ιδιαίτερη έμβαση δίνεται στα αντικείμενα όπως:
Νυχτερινή εκπαίδευση στην εκτέλεση καταδρομικών επιχειρήσεων και επιθέσεως.
Άριστος χειρισμός όπλων της κάθε ειδικότητας, καθώς και τον αποτελεσματικό χειρισμό από όλο το προσωπικό, όλων των όπλων της μονάδας.
Εκτέλεση ασκήσεων με τη χρησιμοποίηση πραγματικών πυρών, με τη συνεργασία τεθωρακισμένων, την υποστήριξη Πυροβολικού, καθώς και της Πολεμικής Αεροπορίας και της Αεροπορίας Στρατού.
Εκτέλεση διεισδύσεως από ξηρά, θάλασσα και αέρα, καθώς και διά μέσου υδάτινων κωλυμάτων, προκειμένου να προσβληθεί εχθρικός στόχος και επιστροφή στις φίλιες γραμμές, ή παραμονή και δράση στα μετόπισθεν του εχθρού, για όσο χρόνο απαιτηθεί.
Τακτική και τεχνική των χερσαίων, αεροκίνητων και αμφίβιων καταδρομικών επιχειρήσεων.
Εξειδίκευση στις καταστροφές, δολιοφθορές και τον ναρκοπόλεμο.
Ετήσιος Κύκλος Εκπαιδεύσεως
Τόσο οι Ορεινοί Καταδρομείς, όσο και οι Αλεξιπτωτιστές, εκπαιδεύονται σε έναν ετήσιο κύκλο χωρισμένο σε δύο εξάμηνα, το χειμερινό (1η Ιανουαρίου - 30 Ιουνίου) και το θερινό (1η Ιουλίου - 31 Δεκεμβρίου). Κατά τη διάρκειά του, υποβάλλονται σε σκληρές και ρεαλιστικές συνθήκες εκπαιδεύσεως:
Δεκαήμερο Πεζικό: Εκπαίδευση στον αγώνα πεζικού.
Τακτικές βολές.
Πορείες - βολές: Διαφόρων μηκών, με αποκορύφωση την ολονύχτια πορεία περίπου 50χλμ, με ακολουθία βολών.
Ορεινός Αγώνας: Εκπαίδευση στη διάβαση κωλυμάτων και κυρίως στην αναρρίχηση και την καταρρίχηση.
Ανορθόδοξος Πόλεμος (Ανταρτοπόλεμος): Δράση σε κατεχόμενο από τον εχθρό έδαφος, με σκοπό τη συνεχή παρενόχλησή του, με καταδρομικές επιχειρήσεις.
Θαλάσσια εκπαίδευση: Εκπαίδευση στα πλωτά μέσα και τη διάβαση υγρών κωλυμάτων.
Χειμερινή διαβίωση: Εκπαίδευση στη διαβίωση, διαμονή και παραμονή σε χιονοσκεπείς περιοχές, καθώς και τη δράση σε αυτές.
Αναγνώριση: Εκπαίδευση σε περιοχές, όπου σε περίπτωση σύρραξης αναμένεται να δράσουν οι μονάδες, με σκοπό την εξοικείωσή τους σε αυτές.
Συνεργασία με άλλους Κλάδους των Ενόπλων Δυνάμεων κατά τη διεξαγωγή ασκήσεων μικρών και μεγαλύτερων κλιμακίων.[1][9]
Επιπλέον εκπαίδευση λαμβάνεται σε διάφορα σχολεία, όπως:
Λόχος Υποψηφίων Βαθμοφόρων (ΛΥΒ)
Πρόκειται για ένα σχολείο διάρκειας δύο εβδομάδων, όπου κληρωτοί με ή χωρίς την ένδειξη Υπαξιωματικοί (ΥΠΑΞ), προκρίνονται να ακολουθήσουν μια εκπαίδευση που θα διευρύνει την ηγετική τους ικανότητα, αποκτώντας το διακριτικό του υποψηφίου Δεκανέα και τον βαθμό του Εφέδρου Δεκανέα κατά την απόλυση. Η εκπαίδευση γίνεται στο Κέντρο Εκπαίδευσης Ειδικών Δυνάμεων (ΚΕΕΔ) στο στρατόπεδο Υποστράτηγου (ΠΖ) Ανδρέας Καλλίνσκης, στο Μεγάλο Πεύκο Νέας Περάμου Αττικής.[10]
Σχολείο Αυτοάμυνας
Ένας αριθμός ανδρών στέλνεται περιοδικά στη ΣΧΑΛ όπου εδρεύει το σχολείο του Tae Kwon Do, προκειμένου να εκπαιδευτούν στην πολεμική τέχνη της αυτοάμυνας και έχει διάρκεια τέσσερις εβδομάδες.[11]
Κέντρο Εκπαίδευσης Ορεινού Αγώνα Χιονοδρόμων (ΚΕΟΑΧ)
Ψηλά στον Όλυμπο, στην περιοχή Βρυσοπούλες και συγκεκριμένα στη θέση Νίκη, σε υψόμετρο 1.820μ, με συνολική έκταση 100 στρεμμάτων, λειτουργεί το Στρατόπεδο Ταγματάρχη (ΠΒ) Παπαρόδου Ιωάννη.[12] Στο ΚΕΟΑΧ διεξάγονται τα:
α)Σχολείο Επιβιώσεως σε Ορεινές - Χιονοσκεπείς Περιοχές (ΣΕΟΧΠ).
β)Εκπαίδευση Στρατιωτικών Σχολών όπως η Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων (ΣΣΕ) και η Σχολή Μονίμων Υπαξιωματικών (ΣΜΥ).
γ)Εκπαίδευση μονάδων σε διάφορα αντικείμενα, όπως το σκι και το πυρ εν κινήσει.[13]
Σχολείο Πλωτών Μέσων
Μόνο για το μόνιμο προσωπικό. Γίνεται στο ΚΕΕΔ, στο στρατόπεδο Υποστράτηγου (ΠΖ) Ανδρέας Καλλίνσκης, στο Μεγάλο Πεύκο Νέας Περάμου Αττικής, έδρα της ΔΕΠ.
Κέντρο Εκπαίδευσης Ανορθόδοξου Πολέμου (ΚΕΑΠ)
Αφορά μόνο το μόνιμο προσωπικό. Ιδρύθηκε τον Οκτώβριο του 1963 και εγκαταστάθηκε στο στρατόπεδο Ρεντίνας του νομού Θεσσαλονίκης που μετονομάστηκε σε στρατόπεδο Αντισυνταγματάρχης (ΠΖ) Γεώργιος Κατσάνης. Αποστολή του είναι να παρέχει στους εκπαιδευόμενους μέσω διαφόρων Σχολείων τις απαραίτητες σε βάθος θεωρητικές και, κυρίως, πρακτικές γνώσεις για: α)καταδρομικές επιχειρήσεις και επιχειρήσεις ανορθόδοξου πολέμου, β)Αναγνωρίσεις φίλιων και εχθρών στο πεδίο μάχης, γ)Απόδρασης - διαφυγής - επιβίωσης - αντίστασης στην ανάκριση, δ)Βολών μάχης ταχείας αντίδρασης, ε)Ελεύθερου Σκοπευτή - ειδικών αποστολών, στ)Παροχής Α' Βοηθειών στο Πεδίο της Μάχης και ζ)Σχεδίασης Επιχειρήσεων. Τα Σχολεία είναι διαφορετικά κάθε φορά, με συγκεκριμένο αντικείμενο που εμπλουτίζεται συνεχώς, με διαφορετική διάρκεια:
Σχολείο Καταδρομών, διάρκειας δεκατεσσάρων εβδομάδων. Με το πέρας του, απονέμεται στους απόφοιτους το Έμβλημα Σχολείου Καταδρομών, το οποίο παρουσιάζει τους τρεις χώρους δράσης του Καταδρομέα, το βουνό (ξηρά), τη θάλασσα και τον αέρα, με έναν οπλοφόρο αετό να παριστάνει την κυριαρχία του καταδρομέα. Φέρεται σε μεταλλική ή πάνινη μορφή 3,5x3,5εκ., αναλόγως της περιστάσεως, πάνω από τη δεξιά τσέπη του χιτωνίου.[14]
Σχολείο Αναγνώρισης Υλικών και Μέσων του Πεδίου Μάχης, διάρκειας τεσσάρων εβδομάδων.
Σχολείο Απόδρασης, Επιβίωσης, Διαφυγής Ειδικών Δυνάμεων (ΣΑΔΕΕΔ) και αντίσταση στην ανάκριση. Εντυπωσιάζει ο στίβος επιβίωσης, όπου οι εκπαιδευόμενοι μαθαίνουν πώς να αιχμαλωτίζουν και να τρώνε οτιδήποτε περπατάει, έρπει, κολυμπάει ή πετάει χωρίς κίνδυνο για την υγεία τους, με παγίδες ζώων, διάφορα είδη καταλυμάτων, διάφορες μεθόδους καθαρισμού ύδατος και παρασκευής φαγητού, καθώς και κατασκευής όπλων χρησιμοποιώντας οτιδήποτε προσφέρει η φύση.
Σχολείο Βολών Μάχης Ταχείας Αντίδρασης (ΣΒΜΤΑ), διάρκειας δύο εβδομάδων.
Σχολείο Βασικής Εκπαίδευσης Ελεύθερων Σκοπευτών Ειδικών Αποστολών (ΣΒΕΕΣΕΑ). Ξεκίνησε το 2000 και είναι διάρκειας 7 εβδομάδων, με την προσθήκη επιχειρήσεων σε κατοικημένη περιοχή (Urban Sniper).
Σχολείο Προκεχωρημένης Εκπαίδευσης Στρατιωτικών Σκύλων Εφόδου, διάρκειας δώδεκα εβδομάδων (περιλαμβάνει καταρρίχηση Στοιχείου Στρατιωτικού Εκπαιδευμένου Σκύλου-Συνοδού από ελικόπτερο και πύργο τεχνικής αναρρίχησης καθώς και εκπαίδευση Ακινητοποίησης Απειλής από Στρατιωτικό Εκπαιδευμένο Σκύλο).
Σχολείο Σχεδίασης Περιπόλων Ειδικών Δυνάμεων, διάρκειας δύο εβδομάδων.
Σχολείο Στελεχών Όπλων και Ετέρων Κλάδων (ΣΣΟΕΚ), διάρκειας τεσσάρων εβδομάδων.
Σχολείο Συμπεριφοράς Ομήρων μετά τη Σύλληψη, διάρκειας μιας εβδομάδας.
Σχολείο Συμπεριφοράς Ομήρων μετά τη Σύλληψη (Εκπαιδευτών), διάρκειας μιας εβδομάδας.[15][16][17]
Με έδρα το ΚΕΕΔ, λειτούργησε για πρώτη φορά το Νοέμβριο του 2008 και τερμάτισε την λειτουργία του την άνοιξη του 2016. Επαναλειτούργησε στις 25 Οκτωβρίου 2023 με νέες εγκαταστάσεις. Σκοπός του είναι η επιχειρησιακή εκπαίδευση του προσωπικού στις Υποβρύχιες Καταστροφές. Περιλαμβάνει αντικείμενα φυσικής αγωγής μάχης, κολύμβησης επιφάνειας, υποβρύχιες πορείες, εκτέλεση θαλάσσιου άλματος και αθλητικές δοκιμασίες. Μαζί με το ΚΕΑΠ, θεωρούνται από τις πιο απαιτητικές και διαρκεί περίπου 16 εβδομάδες.[18][19]
Διεθνές Κέντρο Ειδικής Εκπαιδεύσεως (ΔΙΚΕΕ)
Πρόκειται για το πρώην Διεθνές Σχολείο Περιπόλων Μακράς Ακτίνας Δράσης (ΔΣΠΑΜΑ - ILRRPS) στη Γερμανία με αντικείμενο την περιπολία αναγνώρισης μακράς ακτίνας δράσης, επιβίωση, αγώνα εκ του συστάδην, προχωρημένη παροχή Α' βοηθειών, αναγνώριση όπλων και υλικών, εκπαίδευση σε ξένα όπλα κλπ.[20]
Τέλος, υπάρχουν εκπαιδευτικές αποστολές στο εξωτερικό που πραγματοποιούνται με τη συνεργασία Σχολείων άλλων χωρών, όπως οι ΗΠΑ (Ranger Indoctrination Program), στη Μ. Βρετανία (SAS), τη Γαλλία, το Βέλγιο και αλλού, με μεγαλύτερη ή μικρότερη συχνότητα.[9]
Διάρθρωση
Η 1η Ταξιαρχία Καταδρομέων-Αλεξιπτωτιστών (1η ΤΑΞΚ/Δ-ΑΛ) έχει την έδρα της στη Ρεντίνα της Μακεδονίας και περιλαμβάνει:
Το 1ο Σύνταγμα Καταδρομών (1ο ΣΚ/Δ), που περιλαμβάνει:
Τον 14ο Λόχο Διαβιβάσεων (14 ΛΔΒ) με έδρα τη Ρεντίνα Θεσσαλονίκης.
Την Β' Μοίρα Καταδρομών (Β' ΜΚ/Δ), με έδρα τη ΝάουσαΗμαθίας.
Την Ε' Μοίρα Καταδρομών (Ε' ΜΚ/Δ), με έδρα τη Δράμα.
Κάθε Μοίρα Καταδρομών αποτελείται από τρεις Λόχους Κρούσεως, έναν Λόχο Υποστηρίξεως (ΛΥΠ) κι ένα Λόχο Διοικήσεως (Λ/Δ). Κάθε Λόχος Κρούσεως, απαρτίζεται από τέσσερις Διμοιρίες, τρεις με τρεις να είναι Διμοιρίες Κρούσεως και μία Διμοιρία Υποστηρίξεως (ΔΥΠ). Τέλος, κάθε Διμοιρία Κρούσεως αποτελείται από τρεις Ομάδες, ενώ η ΔΥΠ αποτελείται από την Ομάδα Πολυβόλων με δύο Στοιχεία, την Ομάδα Όλμων με επίσης δύο Στοιχεία, καθώς και την ομάδα Αντιαρματικών με τρία Στοιχεία. Αντίστοιχα, ο ΛΥΠ αποτελείται από τη Διμοιρία Πολυβόλων με 6 στοιχεία, τη Διμοιρία Όλμων με 8 στοιχεία και τη Διμοιρία Αντιαρματικών με 6 στοιχεία MILAN.[21][22]
Το 2ο Σύνταγμα Αλεξιπτωτιστών (2ο ΣΑΛ), που περιλαμβάνει:
Τον 18ο Λόχο Διαβιβάσεων (18 ΛΔΒ).
Την 1η Μοίρα Αλεξιπτωτιστών (1η ΜΑΛ) με έδρα το Μάλεμε Χανίων στην Κρήτη.
Την 2η Μοίρα Αλεξιπτωτιστών (2η ΜΑΛ), με έδρα τον ΑσπρόπυργοΑττικής.
Ύστερα από 74 χρόνια συνεχούς λειτουργίας, η Δ' Μοίρα Καταδρομών (Δ' ΜΚ) με έδρα τη Ρεντίνα έπαυσε τη λειτουργία της, με βάση τη Νέα Δομή Δυνάμεων 2020-2034 και την πρόθεση επανδρώσεως λοιπών μονάδων.[23]
Έμβλημα
Το πρώτο έμβλημα των ΔΚ-ΑΛ σχεδιάστηκε το 1947 από την Υποδιεύθυνση Μονάδων Ορεινών Καταδρομών του ΓΕΣ και ήταν αντίγραφο του παρόμοιου εμβλήματος, κυκλικού σχήματος, που είχε καθιερωθεί για τις Βρετανικές μονάδες Καταδρομών (Coomandos) κατά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Είχε σχήμα θυρεού και η παράστασή του αποτελείτο από ένα σύμπλεγμα αυτόματου όπλου, πτερύγων αλεξιπτωτιστού και άγκυρας πλοίου (οι τρεις βασικοί τύποι καταδρομικών επιχειρήσεων), χρώματος μαύρου σε σκούρο κόκκινο φόντο, με το επίραμμα "ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΚΑΤΑΔΡΟΜΩΝ" του ίδιου συνδυασμού χρωμάτων.[24]
Το ισχύον έμβλημα σχεδιάστηκε στις αρχές του 1949 από τη Διοίκηση Δυνάμεων Καταδρομών και αντικατέστησε το προηγούμενο, μαζί με τον πράσινο μπερέ, αντί του προηγούμενου χακί. Σχεδιαστικά βασίζεται σε παρόμοιο έμβλημα των Βρετανικών Μονάδων Καταδρομών SAS (Special Air Service). Έχει σήμα μεσαιωνικής ασπίδας, με την παράσταση πάνω της να απεικονίζει ένα ξίφος, το κατεξοχήν όπλο των ελαφρά οπλισμένων τμημάτων που αναλάμβαναν επιθετικές και αιφνιδιαστικές αποστολές. Το ξίφος συγκρατείται κατακόρυφα από δύο πτέρυγες χρώματος μπλε - θαλασσί, οι οποίες δηλώνουν τη δυνατότητα εκτέλεσης από αέρα ενεργειών. Στην κορυφή του θυρεού υπάρχει το ρητό "Ο ΤΟΛΜΩΝ ΝΙΚΑ" μέσα σε λευκή τοξοειδή ταινία, η οποία σε ελεύθερη απόδοση σημαίνει "Η τόλμη είναι ο βασικότερος παράγοντας για τη νίκη". Μαζί με το επίραμμα "ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΚΑΤΑΔΡΟΜΩΝ" λευκού - μαύρου χρώματος, φέρεται από όλο το προσωπικό των ειδικών δυνάμεων, πλην των Πεζοναυτών, από το 1949 έως και σήμερα. Σημειώνεται ότι το ίδιο κατακόρυφο ξίφος στο σημερινό έμβλημα αποτελούσε μέρος του εμβλήματος του Ιερού Λόχου, προγόνου των σημερινών ειδικών δυνάμεων του Ελληνικού Στρατού.[24]
Χρησιμοποιείται από τις ειδικές δυνάμεις, τους πεζοναύτες και την Ελληνική Δύναμη στην Κύπρο. Η ελληνική εκδοχή ονομάζεται ΝΕΜΕΣΙΣ και παράγεται τροποποιημένη από τα ΕΑΣ.[27]
Πολυβόλο γενικής χρήσης. Παράγεται με άδεια από τα ΕΑΣ και είναι τοποθετημένο σε οχήματα M-1097A2 HMMWV και τρίποδες. Χρησιμοποιείται και ως ομαδικό αυτόματο όπλο (Squad Automatic Weapon).[31]
Αυτόματος εκτοξευτής βομβίδων, ο οποίος παράγεται με άδεια από τα ΕΑΣ και φέρεται επί οχημάτων M-1115 HMMWV (High Mobility Multipurpose Wheeled Vehicle).[32]
Αντι-τεθωρακισμένος εκτοξευτήρας κατευθυνόμενων πυραύλων. Τα περισσότερα συστήματα κατηγορίας MILAN I έχουν αναβαθμιστεί στην κατηγορία MILAN II. Φέρονται επί οχημάτων M-1025A2 HMMWV.[33][34]
Διαμετρήματος 81 χιλιοστών.. Κατασκευάζεται από τα Ελληνικά Αμυντικά Συστήματα. Παλαιότερα κατασκευαζόταν από την ΕΒΟ. Είναι γνωστό και ως Ε-44-Ε 81.[36]
↑«Products». web.archive.org. 13 Μαρτίου 2005. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Μαρτίου 2005. Ανακτήθηκε στις 11 Σεπτεμβρίου 2022.CS1 maint: Unfit url (link)
.png)
