Η Τριάδα είναι ένα από τα μεγαλύτερα χωριά του Δήμου Διρφύων - Μεσσαπίων, που έχει έδρα τα Ψαχνά του Νομού Ευβοίας, στην Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας. Βρίσκεται κτισμένη πάνω σε λόφο υψομέτρου 120 μέτρων. Ο πληθυσμός της, σύμφωνα με την Απογραφή του 2011, ανέρχεται σε 1.049 κατοίκους.[1] Το υψόμετρο του κυμαίνεται μεταξύ των 100 – 135 μ. Βρίσκεται 23 χλμ. βορειοανατολικά της Χαλκίδας και 6 χλμ. ανατολικά από την έδρα του Δήμου Διρφύων-Μεσσαπίων, τα Ψαχνά.
Ιστορικά στοιχεία
Το χωριό της Τριάδας αποτέλεσε επίσημα οικισμό το έτος 1836, του τότε Δήμου Μεσσαπίων και διατηρήθηκε για 4 χρόνια, όταν το 1840, μετά την κατάργηση του Δήμου, προσχώρησε στο Δήμο Χαλκιδέων. Για 26 ολόκληρα χρόνια ο οικισμός της Τριάδας άνηκε στα διοικητικά όρια της πόλης της Χαλκίδας. Το 1866, ο Δήμος της Χαλκίδας μετασχηματίστηκε σε δυο μικρότερους δήμους, το Δήμο Χαλκιδέων και Μεσσαπίων.[2] Το 1912 ο οικισμός της Τριάδας, μετά τις αναθεωρήσεις των νόμων και τον εκσυγχρονισμό του κρατικού μηχανισμού, ενσωματώθηκε στο μετασχηματισμένο τότε Δήμο Μεσσαπίων, στην Κοινότητα Ψαχνών, στις 16/8/1912.
Στις 26 Σεπτέμβρη του 1946, για πρώτη φορά ο οικισμός πλέον αναβαθμίστηκε, αποσπάστηκε από τα Ψαχνά και αναγνωρίστηκε επισήμως ως Κοινότητα, με κύρια έδρα την Τριάδα. Μετά το πέρας, σχεδόν, μισού αιώνος, στις 4 Δεκεμβρίου 1997, η Κοινότητα καταργήθηκε μετά τη προσάρτηση της Κοινότητας στον νέο Δήμο Μεσσαπίων, ο οποίος δημιουργήθηκε σύμφωνα με το Σχέδιο Καποδίστριας, που ακολουθήθηκε με τη συνένωση δήμων και κοινοτήτων, έως το 2010. Πλέον, η Τριάδα αποτελεί ένα, από τα μεγαλύτερα δημοτικά διαμερίσματα, τόσο σε έκταση όσο και σε πληθυσμό του νέου μετασχηματισμένου Δήμου Διρφύων – Μεσσαπίων, έπειτα της νέας διοικητικής διάρθρωσης του προγράμματος Καλλικράτης του Υπουργείου Εσωτερικών.
Στον οικισμό διασώζεται το αρχοντικό του Κριεζώτη που έκτισε ο εγγονός του οπλαρχηγού, Σπύρος Κριεζώτης, το 1894. Γύρω του απλώνεται το αγρόκτημα του αρχοντικού. Η θέση, όπου χτίστηκε το αρχοντικό είχε επιλεγεί από τον αγωνιστή του 1821 Νικόλαο Κριεζώτη. Τα υλικά δόμησης είναι πολύ καλής ποιότητας. Το κτίσμα είναι διώροφο, με άνετους μεγάλους χώρους, υπόγειο και βοηθητικούς χώρους. Στην είσοδο του κτηρίου υπάρχουν δύο εντοιχισμένοι κίονες κι ένα επιστύλιο, όπου είναι εγχάρακτη η λέξη "Κριεζώτειον", ενώ αριστερά και δεξιά της λέξης υπάρχει ανάγλυφο το σύμβολο της Τριάδας, "στάχυ, πέλεκυς, γκλίτσα". Το κτήριο, έπειτα από ενέργειες που έγιναν από τις τοπικές αρχές, εντάχθηκε στο Πρόγραμμα ΕΣΠΑ 2011-2013 και έτσι αναστηλώθηκε πλήρως.
Ανάμεσα στα Ψαχνά και την Τριάδα σώζονται τα ερείπια πύργου. Ο πύργος έχει τετράγωνη κάτοψη, με πλευρά 7 μέτρων. Η είσοδος γινόταν αρχικά από τον δεύτερο όροφο, αλλά μεταγενέστερα δημιουργήθηκε άνοιγμα στο επίπεδο του εδάφους. Ο πύργος πιθανόν κατασκευάστηκε τον 14ο αιώνα, αλλά η βάση του φαίνεται να έχει κτιστεί ήταν από υλικά αρχαίου πύργου είτε ο μεσαιωνικός πύργος να κτίστηκε πάνω σε αρχαίο πύργο. Κατά τη διάρκεια της μάχης των Βρυσακίων, τις 15 Ιουλίου 1821, ο Αγγελής Γοβιός και η ομάδα του οχυρώθηκαν στον πύργο.[17]
Γενικά στοιχεία
Οι κάτοικοι του χωρίου ασχολούνται με τη γεωργία, την υλοτομία, την κτηνοτροφία και το εμπόριο.
Στο χωριό λειτουργούν 2/θέσιο Νηπιαγωγείο και 6/θέσιο Δημοτικό Σχολείο με περίπου 90 μαθητές.
Επίσης, στο χωριό δρουν ο Πολιτιστικός - Χορευτικός Σύλλογος Τριάδας «Ν. ΚΡΙΕΖΩΤΗΣ», ο Αγροτικός Σύλλογος Τριάδας, και ο «ΑΠΣ ΠΑΝΤΡΙΑΔΙΚΟΣ», ο οποίος αγωνίζεται στην Α1 Κατηγορία του τοπικού πρωταθλήματος της ΕΠΣ Εύβοιας έχοντας κατακτήσει πολλά τοπικά πρωταθλήματα και το Κύπελλο Εύβοιας.