Η τρανσφοβία είναι το φάσμα των αρνητικών αντιλήψεων, συναισθημάτων ή ενεργειών προς τους τρανς ή τρανσεξουαλικούς ανθρώπους ή προς την τρανσεξουαλικότητα. Η τρανσφοβία μπορεί να είναι συναισθηματική απόκρουση, φόβος, βία, θυμός ή δυσφορία που αισθάνεται ή εκφράζεται σε άτομα που δεν συμμορφώνονται με τις κοινωνικές προσδοκίες περί των φύλων[1][2]. Συχνά εκφράζεται παράλληλα με ομοφοβικές απόψεις και επομένως θεωρείται συχνά μια πτυχή της ομοφοβίας[3][4]. Η τρανσφοβία είναι ένας τύπος προκατάληψης και διάκρισης παρόμοιας με εκείνη του ρατσισμού και του σεξισμού[5], και οι μη-λευκοί τρανς άνθρωποι υποβάλλονται συχνά και στις τρεις μορφές διακρίσεων ταυτόχρονα[6].
Εκδηλώσεις τρανσφοβίας
Βία και παρενόχληση
Τα τρανς άτομα αντιμετωπίζουν αυξημένα ποσοστά βίας[7], συμπεριλαμβανομένων σωματικών επιθέσεων, σεξουαλικής παρενόχλησης, και ενδοοικογενειακής βίας[8][9]. Σύμφωνα με την Transgender Έρευνα των ΗΠΑ του 2015, το 54% των τρανς ερωτηθέντων ανέφερε ότι έχει υποστεί βία από στενό σύντροφο, το 46% λεκτική παρενόχληση, το 10% σεξουαλική επίθεση, και το 9% σωματική επίθεση[8]. Μία πρόσφατη έρευνα στην Ευρώπη έχει επίσης δείξει αυξημένα επίπεδα βίας σε σχέση με όχι μόνο ετεροφυλόφιλα άτομα αλλά και cisgenderΛΟΑ άτομα[10]. Πάνω από τα μισά τρανς άτομα αναφέρουν τουλάχιστον ένα περιστατικό βίας κάποιου είδους[8][11].
Σχολικός εκφοβισμός
Ο κίνδυνος σχολικού εκφοβισμού για τους τρανς νέους είναι επίσης αυξημένος[12], με υψηλά επίπεδα αποκλεισμού, σωματικής βίας, και λεκτικής κακοποίησης[8][9]. Σύμφωνα με μία αναφορά του 2011 από τον οργανισμό National Center for Transgender Equality, οι τρανς μαθητές στις ΗΠΑ αναφέρουν ανησυχητικά ποσοστά παρενόχλησης (78%), σωματικής επίθεσης (35%) και σεξουαλικής βίας (12%) στα σχολεία[13]. Σημαντικό ποσοστό των ερωτηθέντων ανέφερε επίσης κακομεταχείριση από καθηγητές, συμπεριλαμβανομένων η παρενόχληση και ο εκφοβισμός (31%), η σωματική επίθεση (5%), και η σεξουαλική κακοποίηση (3%)[13]. Το 15% ανέφερε ότι διέκοψε την φοίτηση του λόγω παρενόχλησης, ενώ το 6% ανέφερε αποβολή λόγω της ταυτότητας φύλου του[13]. Παρόμοια αποτελέσματα έδειξε και η μετέπειτα Transgender Έρευνα των ΗΠΑ του 2015[8]. Παρόμοια φαινόμενα παρατηρούνται και εκτός των ΗΠΑ[14].
Στην απασχόληση
Η διάκριση έναντι των τρανς ατόμων εκδηλώνεται συχνά και στον χώρο εργασίας. Σύμφωνα με την αναφορά του National Center for Transgender Equality του 2011, το 90% των τρανς ατόμων στις ΗΠΑ αναφέρει διακρίσεις, παρενόχληση, ή προορατική δράση για την αντιμετώπιση αυτών, στον χώρο εργασίας, ενώ αντιμετωπίζουν διπλάσια ποσοστά ανεργίας σε σχέση με τον κοινό πληθυσμό[13].
Στην Ευρώπη, έρευνες και αναφορές από οργανισμούς όπως οι Transgender Europe, ILGA-Europe, και Stonewall Scotland έχουν διατυπώσει τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν τα τρανς άτομα στην απασχόληση, όπως: παρενόχληση και εκφοβισμός στον χώρο εργασίας, φόβος αποκάλυψης της ΛΟΑΤ ταυτότητας του ατόμου λόγω ρίσκου εκφοβισμού, αυξημένα ποσοστά ανεργίας, προσωπικές και αδιάκριτες ερωτήσεις από συναδέλφους, απόλυση ύστερα από φυλομετάβαση, και άλλα[15][16][17].
Στον τομέα της υγείας
Σε μία αναφορά του National Center for Transgender Equality (2011), το 19% των ερωτηθέντων ανέφερε ότι τους αρνήθηκε ιατρική περίθαλψη λόγω της ταυτότητας τους ως τρανς[13]. Παρομοίως, σε μία ανάλυση της Transgender Europe στην Ευρώπη, το 30 με 46% των τρανς ερωτηθέντων δήλωσαν ότι έχουν υποστεί διακρίσεις από επαγγελματία υγείας ή προσωπικό κοινωνικών υπηρεσιών[15]. Τέλος, σύμφωνα με μία μελέτη της Stonewall Scotland στην Βρετανία, 41% των τρανς ερωτηθέντων δήλωσε ότι το προσωπικό υγείας στερείται της απαραίτητης επίγνωσης των αναγκών υγείας των τρανς ατόμων[16].
Πέραν από την αντιμετώπιση από το προσωπικό υγείας, πολλές χώρες έχουν επιβάλει περιορισμούς ή απαγορεύσεις σε θεραπείες επιβεβαίωσης φύλου που βοηθούν την ψυχική υγεία των τρανς ατόμων, όπως η ορμονοθεραπεία και οι χειρουργικές επεμβάσεις, ιδιαίτερα για ανήλικα άτομα.
↑Judith A. Lewis, Michael D. Lewis, Judy A. Daniels, Community Counseling: A Multicultural-Social Justice Perspective (2010, (ISBN113317003X))
↑Doug Meyer, Violence Against Queer People: Race, Class, Gender (2015, (ISBN0813573181)), pp. 14–15 (Alternate: 14, 15)
↑Flores, A. R., Meyer, I. H., Langton, L., & Herman, J. L. (2021). Gender Identity Disparities in Criminal Victimization: National Crime Victimization Survey, 2017-2018. American journal of public health, 111(4), 726–729. https://doi.org/10.2105/AJPH.2020.306099
↑ 9,09,1Göksel, P. (2024). Discrimination and violence against transgender people. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar - Current Approaches in Psychiatry, 16, 731–739. https://doi.org/10.18863/pgy.1417609
↑Evje, J., Fluit, S., & von Soest, T. (2024). Transgender people experience more discrimination and violence than cisgender lesbian, gay, or bisexual people: a multilevel analysis across 30 European countries. International Journal of Transgender Health, 1–15. https://doi.org/10.1080/26895269.2024.2440856
↑Lombardi, E. L., Wilchins, R. A., Priesing, D., & Malouf, D. (2001). Gender violence: transgender experiences with violence and discrimination. Journal of homosexuality, 42(1), 89–101. https://doi.org/10.1300/j082v42n01_05
↑Suarez, N. A., Trujillo, L., McKinnon, II, et al. (2024). Disparities in school connectedness, unstable housing, experiences of violence, mental health, and suicidal thoughts and behaviors among transgender and cisgender high school students — Youth Risk Behavior Survey, United States, 2023. MMWR Supplements, 73(Suppl-4), 50–58. https://doi.org/10.15585/mmwr.su7304a6
↑Sares-Jäske, L., Czimbalmos, M., Majlander, S., Siukola, R., Klemetti, R., Luopa, P., & Lehtonen, J. (2023). Gendered Differences in Experiences of Bullying and Mental Health Among Transgender and Cisgender Youth. Journal of youth and adolescence, 52(8), 1531–1548. https://doi.org/10.1007/s10964-023-01786-7