Το ύδωρ της ελέγξεως ονομάζεται το εικονογραφικό θέμα που απεικονίζει την έγκυο Παναγία να οδηγείται από τον Ιωσήφ ενώπιον του αρχιερέως και να παίρνει από τα χέρια του στάμνα και να πίνει νερό,με το οποίο ελέγχεται η αγνότητά της. Στη συνέχεια αυτό κάνει και ο Ιωσήφ. για να αποδειχθεί η μη συμμετοχή του στην εγκυμοσύνη της Παναγίας.[1]
Προέλευση θέματος
Πρόκειται για το Αγνείας πείρα θέμα περιγραφόμενο από το βιβλίο των Αριθμών, όπου ο ιερέας ποτίζοντας με νερό ελεγκτικό την υποψήφια καὶ εἰσελεύσεται εἰς αὐτὴν τὸ ὕδωρ τοῦ ἐλεγμοῦ τὸ ἐπικαταρώμενον, καὶ πρησθήσεται τὴν κοιλίαν, καὶ διαπεσεῖται ὁ μηρὸς αὐτῆς.Η παράδοση αυτή εισέρχεται στο Πρωτευαγγέλιον του Ιακώβου. το οποίο εμπνέει το ομώνυμο εικονογραφικό θέμα[1]
Διάδοση θέματος
Το θέμα εντοπίζεται ήδη στον Θρόνο του Μαξιμιανού στη Ραβέννα, όπου η Παναγία ενώπιον του Ιωσήφ ετοιμάζεται να πιεί το νερό, ενώ παρίσταται και άγγελος. Έπειτα εντοπίζεται σε Castelseprio, σε τοιχογραφίες στην Καππαδοκία, σε μικρογραφία , του Κοκκινοβάφου, σε τοιχογραφίες της Κρήτης, σε σερβικά (Decani, Sušitsa) στην Κωνσταντινούπολη, στο Άγιο Όρος (Μονή Χιλανδαρίου)[2]
Παραπομπές
- ↑ 1,0 1,1 Κωνσταντίνος Καλοκύρης, Η Θεοτόκος εις την εικονογραφίαν ανατολής και δύσεως, εκδ.Πατριαρχικόν Ίδρυμα Πατερικών Μελετών, Θεσσαλονίκη, 1972, σελ.123
- ↑ Κωνσταντίνος Καλοκύρης, Η Θεοτόκος εις την εικονογραφίαν ανατολής και δύσεως, εκδ.Πατριαρχικόν Ίδρυμα Πατερικών Μελετών, Θεσσαλονίκη, 1972, σελ.124
Πηγές
- Κωνσταντίνος Καλοκύρης, Η Θεοτόκος εις την εικονογραφίαν ανατολής και δύσεως, εκδ.Πατριαρχικόν Ίδρυμα Πατερικών Μελετών, Θεσσαλονίκη, 1972
